Lisansüstü Programlara Öğrenci Seçiminde Sübjektiflik Eğilimi: Giriş Mülakatlarına İlişkin Bir Araştırma

Lisansüstü programlara öğrenci seçim sistemi 1997 yılından itibaren aşamalı olarak yeni bir modele evrilmiştir. Yeni model, öğrenci seçiminde sadece mülakat notu gibi sübjektif ölçütleri değil, aynı zamanda ALES (Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı) puanı, mezuniyet notu ve yabancı dil puanı gibi objektif ölçütleri de dikkate almaktadır. Objektif ölçütler, seçme sürecinde sübjektif davranışların etkisini azaltmak amacıyla sisteme dâhil edilmiştir. Buna karşılık, mevcut sistemin bu beklentiyi ne ölçüde karşıladığı tartışmalı bir husustur. Bu çalışma, lisansüstü programlara başvuran adayların değerlendirilmesi sürecinde sübjektif ölçütlerin etkisini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bulgular, seçme sürecinde sübjektif ölçütlerin (mülakat notu) objektif ölçütlere (ALES puanı, mezuniyet notu ve yabancı dil puanı) kıyasla daha güçlü bir belirleyici olduğuna işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

ALES, doktora, mülakat, sübjektiflik, yüksek lisans.

The subjectivism in the selection of students to the graduate programs: A study on the entry interviews

Starting at the year of 1997, the system of graduate selection has gradually evolved a new model. The new model, in the selection of students, considers not only subjective such as interview score but also objective criteria including ALES (academic staff and graduate education test) score, graduation grade and foreign language score. The existence of objective criteria indicates the intention that reduces the subjectivity in the assessment process. However, it is t is controversial to what extent the new system meets this expectation. The purpose of this study is to examine the subjectivism in the assessment of the applicants to the graduate school programs of a university in Turkey. The findings point out that the subjective factor (interview score) plays a more determining role than the objective factors (ALES score, graduation grade and foreign language score) in the selection process.

Keywords:

Academic staff and graduate education test, graduate, interview, subjectivity.,

PDF

___

Allesina, S. (2011). Measuring nepotism through shared last names: The case of Italian Academia. PLoS One, 6(8), e21160.
Aydoğan, İ. (2008). Favoritism in the classroom: A study on Turkish schools. Journal of Instructional Psychology, 35(2), 159–168.
Aydogan, İ. (2012). The existence of favoritism in organizations. African Journal of Business Management, 6(12), 4577–4586.
Bozionelos, N. (2014). Careers patterns in Greek Academia: Social capital and intelligent careers, but for whom? Career Development International, 19(3), 264–294.
Bramoullé, Y., and Goyal, S. (2009). Favoritism. CIRPEE Working Paper, 09–41, 1–34.
Büte, M. (2011). Kayırmacılığın çalışanlar üzerine etkileri ile insan kay- nakları uygulamaları ilişkisi: Türk kamu bankalarına yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 383–404.
Çıkrıkçı-Demirtaşlı, N. (2002). Lisansüstü eğitim programlarına girişte lisansüstü eğitimi giriş sınavı (LES) sonucunun ve diğer ölçütlerin kul- lanımına ilişkin bir tarama. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1–2), 61–70.
Durante, R., Labartino, G., and Perotti, R. (2012). Academic dynasties: Decentralization and familism in the Italian Academia. NBER Working Papers Series, 17572, 1–53.
Ferlazzo, F, and Sdoia, S. (2012). Measuring nepotism through shared last names: Are we really moving from opinions to facts? PLoS One, 7(8): e43574.
Kamudan (06.11.2014). Torpilli mülakatlar 27 Ocak 2015 tarihinde adresinden erişildi.
Milliyet (13.01.2015). Koç’tan yeni VIP torpil listesi. 27 Ocak 2015 tarihinde adresinden erişildi.
Sandstrom, U., and Hallsten, M. (2008). Persistent nepotism in peer- review. Scientometrics, 74(2), 175–189.
Zinovyeva, N., and Bagues, M. (2011). Does gender matter for academic promotion? Evidence from a randomized natural experiment. IZA Discussion Papers Series, 5513, 1–43.
Zinovyeva, N., and Bagues, M. (2012). The role of connections in academ- ic promotions. IZA Discussion Papers Series, 6821, 1–35.