Covid-19 Sonras› Dönemde ‹flletme Bölümlerinin Dijital Ça¤’a Yönelik Haz›r Bulunufllu¤u: Türkiye Örne¤i

Covid-19 pandemisi, dünya genelinde insan sa¤l›¤›na karfl› oluflturdu¤u tehdit bir yana sa¤l›k sistemlerinin çöküflü endiflesiyle hükümetler taraf›ndan insan hareketlili¤ini ve sosyal yaflam› k›s›tlayacak önlemler al›nmas› nedeniyle tüm ülkelerin ekonomileri üzerinde y›k›c› etkilerde bulunmaktad›r. Bu dönemde ifl iliflkilerinde, çal›flma biçiminde, tüketim davran›fllar›nda meydana gelen köklü de¤ifliklikler iflletmeleri farkl› yönetim stratejileri aray›fl›na itmifltir. Meydana gelen de¤iflikliklerin pek çok yönde kal›c› izler b›rakaca¤› düflüncesinden hareketle “yeni normal” olarak tan›mlanan pandemi sonras› dönemin gerektirdi¤i dijital dönüflüm ile iflletmelerin bütün fonksiyonlar›n›n dijitalleflmesi beklenmektedir. Üniversitelerdeki ‹flletme Bölümleri ve iflletmecilik e¤itimi, ö¤rencilerinin bu yeni döneme haz›r olmalar›, mezun olduktan sonra bu dönüflümün bir parças› ve hatta öncüleri olmalar› konusunda önemli rol üstlenmektedir. Bu dönemde gelece¤in yönetici adaylar›n›n yetifltirildi¤i ‹flletme Bölümlerinin ö¤retim programlar›n›n da yeniden ele al›nmas› ve dijital topluma uyum sürecinde yeni geliflen sistemlere uygun hale dönüfltürülmesi gerekmektedir. Buradan hareketle bu çal›flman›n temel amac› Türkiye’de geleneksel olarak ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakülteleri alt›nda yer alan ‹flletme Bölümlerinin ders planlar›nda dijitalleflmeye yönelik derslerin ne derece yer ald›¤›n›n tespit edilmesidir. Araflt›rma kapsam›nda Türkiye’de 2020 y›l›nda mevcut olan bütün üniversitelerin faal durumda olan ‹flletme Bölümlerinin ö¤retim programlar› web sayfalar› üzerinden taranm›fl, tüm zorunlu ve seçmeli ders havuzlar› incelenmifl ve dijitalleflme ile ilgili derslere iliflkin bir betimsel araflt›rma gerçeklefltirilmifltir. Araflt›rma sonuçlar›, dijital dönüflüme iliflkin derslerin Türkiye’deki ‹flletme Bölümü programlar›nda yer almaya bafllad›¤›n› ancak henüz yayg›n flekilde kabul görmedi¤ini göstermektedir. Covid-19 ard›l› kal›c› etkiler ba¤lam›nda de¤erlendirildi¤inde bu çal›flma iflletmecilik e¤itiminin gelece¤ine dair oluflturaca¤› fark›ndal›k ile literatüre katk› yapacakt›r.

The Readiness of Business Administration Departments for the Digital Age in the Post-Covid-19 Period: The Case of Turkey

part from the threat it poses for human health all over the world, Covid19 pandemic has had a devastating effect on the economies of all countries due to the measures taken by governments to restrict human mobility and social life driven by the concerns that health systems would collapse. In this period, radical changes in business relations, working style, and consumer behaviors have forced businesses to seek different management strategies. Based on the idea that the changes that occur will leave permanent marks in many ways, it is expected that all functions of businesses will be digitalized due to the digital transformation required by the post-pandemic period defined as the “new normal”. Business Administration departments and business education at universities play an important role in making students ready for this new era, and in making them become a part and even pioneers of this transformation after graduation. Accordingly, the curricula of the Business Departments where future manager candidates are trained should be revised and converted into new systems, in the process of adaptation to the digital society. Thus, the main purpose of this study is to determine the extent the courses are included for digitalization in the Business Administration departments’ curricula which are traditionally a subdivision of the Faculty of Economics and Administrative Sciences. The curricula, and the core and elective courses of all Business Administration departments in Turkish universities that were active in 2020 were reviewed, and a descriptive research was conducted on the courses regarding their digitalization through the departmental websites. It was found out that although inclusion of digital transformation courses has begun in the Business Administration programs in Turkey, this inclusion has not been widespread. This study will contribute to the literature with the awareness it creates regarding the future of business education by taking into account the permanent effects of Covid-19.

PDF

___

41 Say›l› KHK (1982). Yüksekö¤retim Kurumlan Teflkilât› Hakk›nda Kanun Hükmünde Kararname. Resmi Gazete. Eriflim adresi https://www. resmigazete.gov.tr/arsiv/17760.pdf (8 Haziran 2020).
2809 Say›l› Kanun (1983). Yüksekö¤retim Kurumlar› Teflkilat› Kanunu. Resmi Gazete. Eriflim adresi https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/ 1.5.2809.pdf (10 Haziran 2020).
Aksoylu, E. (2020). Paran›n dijital dönüflümü: Bitcoin üzerine bir inceleme. G. Telli & S. Ayd›n (Eds.), Dijital dönüflüm içinde (s. 399–427). ‹stanbul: Kapital Medya.
Anadolu Üniversitesi (2020). Aç›kö¤retim sistemi. Eriflim adresi https://www.anadolu.edu.tr/acikogretim/acikogretim-sistemi/acikogretim-sistemi-1 (1 Haziran 2020).
Aysan, M. A. (2005). ‹flletme yönetimi e¤itimindeki son geliflmeler. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 26, 51–60.
Bajada, C., & Trayler, R. (2013). Interdisciplinary business education: Curriculum through collaboration. Education + Training, 55(4/5), 385–402.
Benligiray, S., & Tez, H. Ö. (2011). Üniversitelerin iflletme e¤itimi veren bölümleri ö¤rencilerine genel iflletmecilik de¤erlerini kazand›rmay› amaçl›yorlar m›? Afyon Kocatepe Üniversitesi ‹‹BF Dergisi, 13, 49–70.
Boston Consulting Group (2020). Embracing Industry 4.0 and rediscovering growth. Eriflim adresi https://www.bcg.com/capabilities/operations/ embracing-industry-4.0-rediscovering-growth.aspx (5 Haziran 2020).
Crittenden, V., & Crittenden, W. (2015). Digital and social media marketing in business education: Implications for the marketing curriculum. Journal of Marketing Education, 37(2), 71–75.
Düzak›n, E., & Y›lmaz, Ö. (2009). ‹flletme mezunlar›n›n ifl hayat›ndaki yeri ve iflletme e¤itimi: 1000 büyük sanayi kuruluflunun iflletme mezunlar›n dan beklentileri üzerine araflt›rma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 149–164.
Elia, V., Gnoni, M. G., & Lanzilotto, A. (2016). Evaluating the application of augmented reality devices in manufacturing from a process point of view: An AHP based model. Expert Systems with Applications, 63, 187–197.
Esenkova, E. (2018). ‹stanbul Yüksek ‹ktisat ve Ticaret Okulunun tarihçesi. Muhasebe ve Finans Tarihi Araflt›rmalar› Dergisi, 15, 232–239.
Ete, M. (1937). ‹flletme ekonomisi ilmi. ‹stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuas›, 3, 51–69.
Gartner Inc. (2018). Digitalization. Eriflim adresi https://www.gartner.com/ it-glossary/digitalization (3 Haziran 2020).
Gill, A., & Lashine, S. (2003). Business education: A strategic market-oriented focus. International Journal of Educational Management, 17(5), 188–194.
Goethals, G. R., Sorenson, G., & Burns. J. M. (2004). Leadership in the digital age. Eriflim tarihi https://pdfs.semanticscholar.org/166f/ c20321a8432cae85f02f8c87f849adcf3628.pdf (28 May›s 2020).
Goworek, H., & Molthan-Hill, P. (2013). Embedding CSR within the undergraduate business curriculum: The development of a sustainable organisation module. In J. Ahmad & D. Crowther (Eds.), Education and corporate social responsibility international perspectives (pp. 57–76). D. Crowther (Series Ed.), Developments in corporate governance and responsibility (Vol. 4). Bingley: Emerald Group Publishing.
Gupta, B., Goul, M., & Dinter, B. (2015). Business intelligence and big data in higher education: Status of a multi-year model curriculum development effort for business school undergraduates, MS graduates, and MBAs. Communications of the Association for Information Systems, 36, 449–476.
Güvemli, O. (2018). Türkiye’de iflletme e¤itiminin tarihçesi ile ilgili bir görüfl. Muhasebe ve Finans Tarihi Araflt›rmalar› Dergisi, 14, 238–241. Hawawini, G. (2005). The future of business schools. Journal of Management Development, 24(9), 770–782.
‹.Ü. ‹flletme Fakültesi Yönetmeli¤i (1968). ‹stanbul Üniversitesi ‹flletme Fakültesi Lisans Ö¤retim ve ‹mtihan Yönetmeli¤i. Resmi Gazete. Eriflim adresi https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/13004.pdf (4 Haziran 2020).
‹rge, N. T. (2020). Dijital dönüflümde liderlik: E-liderlik ve dijital liderlik. G. Telli & S. Ayd›n (Eds.), Dijital dönüflüm içinde (s. 123–160). ‹stanbul: Kapital Medya.
Jurse, M., & Mulej, M. (2011). The complexities of business school alignment with the emerging globalisation of business education. Kybernetes, 40(9/10), 1440–1458.
K›z›lyalç›n, D. A. (2020). Türkiye’deki üniversitelerde bulunan iflletme bölümleri ders programlar›n›n uluslararas› muhasebe e¤itim standard› UMES-2 ba¤lam›nda incelenmesi ve uyumlaflt›r›lmas›. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 85, 129–152.
Kotb, A., Roberts, C., & Stoner, G. (2013). E-business in accounting education in the UK and Ireland: Influences on inclusion in the curriculum. The International Journal of Management Education, 11(3), 150–162.
Krishnamurthy, S. (2020). The future of business education: A commentary in the shadow of the Covid-19 pandemic. Journal of Business Research, 117, 1–5.
Kurt, M. (2016). Bir disiplin olarak iflletmecilik tarihi: Do¤uflu, geliflimi, Türkiye’de potansiyeli ve zorluklar› üzerine. Turkish Journal of Management, 1(1), 41–57.
Luecke, R. (2009). De¤iflimi ve geçifl dönemini yönetmek (Ü. fiensoy, Çev.). ‹stanbul: ‹fl Bankas› Yay›nlar›. Marmara Üniversitesi (2015, 15 Eylül). Tarihçe. Eriflim adresi https://www.marmara.edu.tr/universite/genel/tarihce (5 Haziran 2020).
Marzo, M., Pedraja, M., & Rivera, P. (2009). Curricular profile of university graduates versus business demands: Is there a fit or mismatch in Spain? Education and Training, 51(1), 56–69.
McCormack, M. H. (1991). Harvard ‹flletmecilik Okulunda neler ö¤retilmez? Yönetim u¤rafl› (M. Özbey, Çev.). ‹stanbul: ‹nk›lâp Kitabevi.
McKinsey Digital (2019). Five moves to make during a digital transformation. Eriflim adresi https://www.mckinsey.com/business-functions/mckinsey-digital/our-insights/five-moves-to-make-during-a-digital-transformation# (2 Haziran 2020).
Milliyet (1974, fiubat 4). Abdi ‹pekçi ile her hafta bir sohbet: “Sevk ve idarecilik e¤itimi”. Konuk: Mustafa Aysan. Aktaran: Muhammet Negiz. Eriflim adresi https://mnergiz.blogspot.com/2019/01/abdi-ipekci-ile-herhafta-bir-sohbet-sevk-ve-idarecilik-egitimi-konuk-mustafa-aysan.html (3 Haziran 2020).
Mohamed, E. (2009). Optimizing business education: A strategic response to global challenges. Education, Business and Society: Contemporary Middle Eastern Issues, 2, 299–311.
Negiz, M. (2020). Türkiye'de iflletmecilik okullar›: Tarihsel geliflim süreci ›fl›¤›nda bir gelecek perspektifi. Eriflim adresi https://issuu.com/muhammet.negiz/ docs/t_rkiye_de_i__letmecilik_okullar_-tarihsel_geli_im_ (4 Haziran 2020).
Noorda, S. (2011). Future business schools. Journal of Management Development, 30(5), 519–525.
Özkul, A. S. (2012). 19. yüzy›l Türk yüksekö¤retiminde iflletme e¤itimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(16), 223–241.
Pazarc›k, Y. (2016). Türkiye’de iflletme yüksek lisans e¤itiminde ilk ad›m: ‹flletme ‹daresi Kurslar›na iliflkin bir sözlü tarih çal›flmas›. ‹stanbul Üniversitesi ‹flletme Fakültesi Dergisi, 45, 9–25.
PwC (2016). Industry 4.0: Building the digital enterprise. Eriflim adresi https://www.pwc.com/gx/en/industries/industries-4.0/landingpage/industry-4.0-building-your-digital-enterprise-april-2016.pdf (20 May›s 2020).
Reis, J. C. G., Amorim, M., Melao, N., Cohen, Y., & Rodrigues, M. (2020). Digitalization: A literature review and research agenda. In Z. Anisic, B. Lalic, & D. Gracanin (Eds.), Proceedings on 25th International Joint Conference on Industrial Engineering and Operations Management – IJCIEOM. The next generation of production and service systems (pp. 443–456). P. Davim (Series Ed.), Lecture notes on multidisciplinary ›ndustrial engineering. Cham: Springer.
Rutherford, M. A., Parks, L., Cavazos, D. E., & White, C. D. (2012). Business ethics as a required course: Investigating the factors impacting the decision to require ethics in the undergraduate business core curriculum. Academy of Management Learning and Education, 11(2), 174–186.
Sargut, A. S. (2009). Türkiye’de iflletme yönetimi e¤itiminin kurumsal çerçevesi: Çeflitlilikten eflbiçimlili¤e. Eskiflehir Osmangazi Üniversitesi ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), 51–63.
Sar›gül, H. (2020). Uluslararas› ticaret ve uluslararas› iflletmecilik bölümleri lisans ders programlar›n›n karfl›laflt›r›lmas›: Türkiye ve Amerika Birleflik Devletleri üniversiteleri. Yüksekö¤retim Dergisi, 10(2), 205–218.
Sayar, N. (2018). ‹ktisadi ve ticari ilimlerle meflgul yüksek tahsil müesseseleri. Muhasebe ve Finans Tarihi Araflt›rmalar› Dergisi, 15, 247–256.
Scholte, J. A. (2005). Globalization: A critical introduction. London: Palgrave Macmillan.
Seethamraju, R. (2010). Business process management – a missing link in business education. Business Process Management Journal, 18(3), 532–547.
Seyrek, ‹. H. (2010). ‹flletme bölümü ö¤rencilerinin bilgi teknolojilerine yönelik tutumlar› ve yeterlik düzeyleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 387–406.
Sharp, M. R., & Brumberger, E. R. (2013). Business communication curricula today: Revisiting the top 50 undergraduate business schools. Business Communication Quarterly, 76(1), 5–27.
Smith, S. M. (2020). Determining sample size how to ensure you get the correct sample size. Eriflim adresi https://success.qualtrics.com/rs/qualtrics/ images/Determining-Sample-Size.pdf (20 May›s 2020). Telli Yamamoto, G. (2013). E-Ticaret kavramlar geliflim ve uygulamalar. ‹stanbul: Kriter Yay›nlar›.
Telli Yamamoto, G. (2018a). Kamuda dijital dönüflüm ve düflündürdükleri. G. Telli Yamamoto & M. Ö. Kalaç (Eds.), Kamuda dijital dönüflüm içinde (s. 1–12). ‹stanbul: Kriter Bas›m Yay›n Da¤›t›m.
Telli Yamamoto, G. (2018b). Türkiye’de yüksekö¤retim sistemi üzerine düflünceler. Üniversite Araflt›rmalar› Dergisi, 1(3), 132–138.
Telli Yamamoto, G. (2020). Giriflimci yenilikçi üniversite. Üniversite Araflt›rmalar› Dergisi, 3(1), 44–48.
Telli, G. (2020a, 9 Nisan). Büyük veri, koronavirüs ve pazarlama [Video]. Eriflim adresi https://www.youtube.com/watch?v=Rfd1yO6Eb9o&t=62s) (15 May›s 2020).
Telli, G. (2020b). Sunufl. G. Telli & S. Ayd›n (Eds.), Dijital dönüflüm içinde (s. 25–28). ‹stanbul: Kapital Medya.
Top, K . (2012). ‹flletme e¤itimi için üniversite-sanayi iflbirli¤ine dayal› bir öneri. Öneri Dergisi, 9(36), 9–13.
TÜB‹TAK (2017). Blokzincir teknolojileri. Eriflim adresi https:// blokzincir.tubitak.gov.tr/blok-zincir.html (15 May›s 2020).
TÜS‹AD (2017). Dijital dönüflüm ve toplum: Türkiye ve Avrupa. Eriflim adresi https://abxltusiad.wordpress.com/2017/07/28/dijital-donusumve-toplum-turkiye-ve-avrupa/ (16 May›s 2020).
Uca, M., & Mentefl, S. (2008). ‹flletme bölümü ögrencilerinin bölüm gereksinimlerinin kano modeli ile s›n›fland›r›lmas›: Dokuz Eylül Üniversitesi ‹flletme Fakültesi uygulamas›. ‹flletme Fakültesi Dergisi, 9(1), 73–91.
Üsdiken, B. (2003). Türkiye’de ifl yapman›n ve iflletmenin akademiklefltirilmesi, 1930–1950. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 58(1), 120–147.
Üsdiken, B. (2009). Bir örgütsel alan›n yeniden flekillenifli: Türkiye’de ifl hayat›na yönelik yüksek ö¤retimde de¤iflim, 1955–1975. ODTÜ Geliflme Dergisi, 35, 1–40.
Üsdiken, B., & Çetin, D. (1999). Türkiye’de akademik dünyan›n yönetme ifline yaklafl›m›nda 1950’li y›llarla birlikte ne de¤iflti? Amme ‹daresi Dergisi, 32(4), 47–65.
Üsdiken, B., & Erçek, M. (2009). Türkiye’de ifl dünyas› için ilk “‹flletme” dergisi: ‹flletme-‹flletme Ekonomisi ve Organizasyon Mecmuas›. Yönetim Araflt›rmalar› Dergisi, 9(1), 53–90.
Varela, O. E. (2020). Teaching core soft skills into business curriculum: Can we teach longitudinally? Journal of Education for Business, 95(3), 180–192.
Waghid, Z. (2019). Examining the business education curricula in South Africa: Towards integrating social entrepreneurship. Education + Training, 61(7/8), 940–962.
Walker, K., & Black, E. (2000). Reengineering the undergraduate business core curriculum: Aligning business schools with business for improved performance. Business Process Management Journal, 6(3), 194–213.
Weber, J. W., & Englehart, S. W. (2011). Enhancing business education through integrated curriculum delivery. Journal of Management Development, 30(6), 558–568.
Xiao, J. (2019) Digital transformation in higher education: Critiquing the five-year development plans (2016–2020) of 75 Chinese universities. Distance Education, 40(4), 515–533.
Yelkikalan, Y., & Pazarc›k, Y. (2005). ‹flletme e¤itiminde global perspektif: ÇOMÜ Biga ‹.‹.B.F. örne¤i. Selçuk Üniversitesi Karaman ‹ktisadi ve ‹dari Bilimler Dergisi, 5(2), 1–20.
Yüksel, A. S. (1998). ‹flletme ö¤retiminde evrim ve ilgi çekici sentez örne¤i: Ali Haydar Aksoy. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Öneri Dergisi, 2(9), 15–16.
Zaccaro, S. J., & Bader, P. (2003). Minimizing the bad and maximizing the good. Organizational Dynamics, 31(4), 325–416