Su Sorununa Karşı Belediyelerin Su Etiği İlkelerini Benimsemesi

Su, tarih boyunca tüm medeniyetlerin varlıklarını devam ettirebilmek için en önemli değer olmuştur. Su kaynakları etrafına kurulan medeniyetler, suya hâkim olduklarında gelişip zenginleşirken onu kaybettiklerinde ise kuraklık ve açlık nedeniyle yok olmuşlardır. Günümüzde de su sorununun değişmediği hatta daha da derinleştiği görülmektedir. Hem dünyada hem de Türkiye’de su kaynaklarını korumaya yönelik birçok teknik, politik ve hukuki kararlar alınmıştır. Ancak etik boyutun göz ardı edilmesi sebebiyle su sorunu çözülmek yerine artmıştır. Çalışmada öncelikle neden su etiği ve ilkelerine ihtiyaç duyulduğu sorusunun cevabı aranmıştır. Suyun yalnızca bir meta olmadığı ve aşkın bir değeri olduğu gerçeği vurgulanmıştır. Dolayısıyla öncelikle suyun ahlaki bir özne olması sebebiyle insanmerkezci anlayışın değişmesi gerekliliğine değinilmiştir. Ayrıca su sorununun çözümü amacıyla tüm dünyada duyarlılığın başladığı 1977 Mar del Plata BM Konferası’ndan günümüzde kadar yapılmış olan uluslararası girişimlere ve bunların sonuçlarına da yer verilmiştir. Türkiye’de su yönetimi merkezi yönetim ve yerel yönetimler tarafından yürütülmektedir. Bu çerçevede, çalışmada, Türkiye nüfusunun %93,4’nün büyükşehir, il ve ilçe belediyelerinde yaşaması sebebiyle Belediye su yönetimine odaklanılmıştır. Ayrıca 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda yer alan su yönetimi ile ilgili düzenlemelere de yer verilmiştir. Belediyelerde mevcut su politikalarının değişmesi gerektiği vurgulanmış ve var olan su sorununun çözümü amacıyla su etiği ilkeleri tanımlanmıştır. Su etiği ilkeleri insan ve su arasındaki ahlaki ilişkiyi yeniden tanımlayarak politikaların değişimi için evrensel bir rehber niteliğindedir. Sonuç olarak tüm belediyelerin su etiği ilkelerini benimsemesi su sorununun çözümünde bir yol ve yöntem olarak sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: İklim Değişikliği, Su Etiği, Kuraklık, Su Yönetimi JEL Sınıflandırması: H76, Q53, Q58, Q59

Anahtar Kelimeler:

İklim Değişikliği, Su Etiği, Kuraklık, Su Yönetimi

Adoption of Water Ethics Principles by Municipalities Against Water Problems

Water has been the most important value for civilizations throughout history. Civilizations built around water resources have developed and prospered. Civilizations that did not have water disappeared due to drought and starvation. Today, the water problem has not changed; on the contrary, it has deepened. Measures have been taken to protect water resources both in Turkey and around the world. These measures are technical, political and legal. The water problem has not been solved because the ethical perspective has been ignored. The study sought to answer why there is a need for water ethics. Water is not only a commodity but also a transcendent value. It is mentioned that the anthropocentric understanding of water needs to change because water is also a moral subject. The study also includes the international initiatives organized since the 1977 Mar del Plata UN Conference and their outcomes. Water management in Turkey is organized by the central government and local government. 93.4% of Turkey's population lives in metropolitan cities, provinces and districts. Therefore, the study focuses on municipalities. In addition, the Metropolitan Municipality Law No. 5216 and the Municipal Law No. 5393 also include regulations on water management. Principles of water ethics were defined to change water policy in municipalities. The principles of water ethics provide universal guidance, redefining the moral relationship between humans and water. As a result, the principles of water ethics are presented as a solution to the water problem in municipalities. Key Words: Climate Change, Water Ethics, Drought, Water Management JEL Classification: H76, Q53, Q58, Q59

Keywords:

Climate Change, Water Ethics, Drought, Water Management,

PDF

___

Akarsu, B. (2016). İnsan Çevre ve Toplum. İçinde R. Keleş (Yay. haz.). Bilimsel Özgürlük ve Çevre Etiği. Ankara: İmge Kitabevi, 3. Baskı, 23-40.
Algan, N. (2008). İklim Etiği, Mülkiye Dergisi, Cilt: XXXII, 191-204.
Armstrong, A. (2006). Ethical Issues in Water Use and Sustainability, Area, Vol. 38, No. 1 (Mar., 2006), pp. 9-15. https://www.jstor.org/stable/20004498 Erişim Tarihi: 22.01.2023
Armstrong, A. (2009). Further Ideas Towards a Water Ethic, Water Alternatives, 2(1): 138‐147. Viewpoint ‐ Further ideas towards a water ethic. Water Alternatives 2(1): 138‐147- https://www.water-alternatives.org/index.php/allabs/41-a2-1-9/file Erişim Tarihi: 22.01.2023
Avrupa Komisyonu (2021). https://ec.europa.eu, Erişim Tarihi: 01.03.2021
Beekman, B. G. (2002). Social Change and Water Resources Planning and Development, Water Resources Planning and Development, Vol. 18, N. 1, 183-195. DOI: 10.1080/07900620220121747 Erişim Tarihi: 24.01.2023
Bilbay, Ö. F. (2020). Bir Kamu Politikası Olarak Türkiye’de Su Yönetimi: Güneydoğu Anadolu Projesi Özelinde Bir İnceleme (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hatay.
Brown, P. G. and Schmidt, J. J. (2010). Water Ethics Foundational Readings for Students and Professionals, Washington, DC: Island Press.
Cevizci, A. (2006). Felsefe Ansiklopedisi. Ankara: Ebabil Yayınevi.
Çoban, A. (2020). Çevre Politikası (Ekolojik Sorunlar ve Kuram). İstanbul: İmge Kitabevi.
Çolakoğlu, E. (2008). Suya Erişim Bağlamında Su Etiği (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Des Jardins, J. R. (2006). Çevre Etiği, Çev., Ruşen Keleş, İstanbul: İmge Kitabevi.
Doorn, N. (2013). Water and Justice: Towards an Ethics of Water Governance, Public Reason 5 (1), 97-114. Dünya Doğal Kaynaklar Enstitüsü (WRI), (2019), https://www.wri.org/blog Erişim Tarihi: 07.03.2021
Ertan, B. (1997). Cansız Varlıkların Hakları Olabilir mi? En Azından Tartışabilir miyiz?, Birikim Dergisi, S:102. 54-60.
Goroenfeldt, D. (2019). Why We Need Water Ethics, American Scientist, Vol: 107, No: 5, www.americanscientist.org Erişim Tarihi: 07.03.2021
Görmez, K. (2018). Çevre Sorunları, 4. Baskı, Ankara: Nobel Yayınevi.
Grunwald, A. (2016). Society-Water-Technology. R. F. Hüttl, O. Bens, C. Bismuth, S. Hoechstetter (Ed.), Water Ethics-Orientation for Water Conflicts as Part of Inter- and Transdisciplinary Deliberation, London: Springer Open. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-18971-0_2 Erişim Tarihi: 24.01.2023
Harremoes, P. (2002). Water ethics-a substitute for over-regulation of a scarce resource, Water Science and Technology, Vol: 45, No: 8, 113-124. DOI: 10.2166/wst.2002.0157 Erişim Tarihi: 27.01.2023
Hefny, A. M. (2007). Water Ethics, Marcelino Botín Water Forum, New York: CRC Press,
İlhan, A. (2011). Yeni Bir Su Politikasına Doğru, Sosyal Değişim Derneği, İstanbul. https://www.suhakki.org/wp-content/uploads/2012/02/yenibirsupolitikasi.pdf. Erişim Tarihi: 27.01.2023
Jennings, B. H. and Kintzele. K, (2009). Principles of Water Ethics, https://humansandnature.org/principles-of-water-ethics/ Erişim Tarihi: 07.03.2021.
Kayaer, M. (2013). Çevre ve Etik Yaklaşımlar, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Yıl: 1, Cilt: 1, Sayı: 2, 63-76
Keleş, R., Hamamcı C. ve Çoban, A. (2009). Çevre Politikası, 6. Baskı, İstanbul: İmge Kitabevi.
Kılıç, S., Karataş, A. (2018). İnsan Haklarının Bir Bileşeni Olarak Su Hakkı, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Nisan, Yıl: 9, Sayı: 34. 37-60.
Leopold, A. (1974). The Land Ethic, https://www.aldoleopold.org/about/the-land-ethic/, Erişim Tarihi: 07.03.2021
Mutlu, A. (2007). Su Yönetimi ve Belediyeler, Yerel Yönetim ve Denetim, C: 12, S: 1, 20-24.
Örs, Y. (2016). İnsan Çevre Toplum. İçinde R. Keleş (Yay. haz.). Etik Açısından Doğal Çevremiz. Ankara: İmge Kitabevi, 3. Baskı, 515-524.
Özer, M. (2017). Doğa Etiği, Ankara: İmge Kitabevi.
Schmidt, J. and Peppard, C. Z. (2014). Water Ethics on a Human Dominated Planet: Rationality, Context and Values in Global Governance, Durham Research Online, https://doi.org/10.1002/wat2.1043 Erişim Tarihi: 07.03.2022
SUEN (2023), https://www.suen.gov.tr Erişim Tarihi: 07.05.2023
Şirin, T. (2010). Suyun İnsan Hakkı Olarak Değeri, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, C. 16, S: 3-4, 85-168.
T.C. Dış İşleri Bakanlığı, (2021) 1992 Rio Çevre ve Kalkınma Konferansı, http://www.mfa.gov.tr, Erişim Tarihi: 07.03.2022
TÜİK (2020), https://data.tuik.gov.tr/ Erişim Tarihi:01.03.2022
UNESCO (2021), http://www.unesco.org Erişim Tarihi: 01.03.2022
UN Department of Economic and Social Affairs, World Urbanization Prospects (2018), https://population.un.org/wup/Download/ Erişim Tarihi:15.03.2022
UN World Water Development Report (2021), https://www.unwater.org Erişim Tarihi:15.03.2022
Water Equity Annual Report (2020), https://waterequity.org Erişim Tarihi: 04.03.2022
World Water Council (2021), https://www.worldwatercouncil.org Erişim Tarihi: 04.03.2022
WWF, Su Biterse Herkes Susar (2021), https://www.wwf.org.tr/?10460/Su-Biterse-Herkes-Susar Erişim Tarihi: 04.03.2022
WWF, Yaşayan Gezegen Raporu (2020), https://www.wwf.org.tr Erişim Tarihi: 04.03.2022
Belediye Kanunu. Kanun No: 5393. Resmi Gazete Tarihi: 13/7/2005. Resmi Gazete Sayısı: 25874.
Büyükşehir Belediye Kanunu. Kanun No: 5216. Resmi Gazete Tarihi: 23/7/2004. Resmi Gazete Sayısı: 25531.
Çevre Kanunu. Kanun No: 2872. Resmi Gazete Tarihi: 11/8/1983. Resmi Gazete Sayısı: 18132.
İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun. Kanun No: 2560. Resmi Gazete Tarihi: 23/11/1981. Resmi Gazete Sayısı: 17523.
Köy İçme Suları Hakkında Kanun. Kanun No: 7478. Resmi Gazete Tarihi: 16/5/1960. Resmi Gazete Sayısı: 10506.
Sular Hakkında Kanun. Kanun No: 831. Resmi Gazete Tarihi: 10/5/1926. Resmi Gazete Sayısı: 368.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. Kanun No: 2709. Resmi Gazete Tarihi: 09/11/1982. Resmi Gazete Sayısı: 17863 (Mükerrer).
Umumi Hıfzıssıhha Kanunu. Kanun No: 1593. Resmi Gazete Tarihi: 6/5/1930. Resmi Gazete Sayısı: 1489.
Yeraltı Suları Hakkında Kanun. Kanun No: 167. Resmi Gazete Tarihi: 23/12/1960. Resmi Gazete Sayısı: 10688.