İç denetim faaliyetinin gelişen ve değişen bilgi teknolojileri ortamı açısından değerlendirilmesi: İMKB 100 Örneği

Bilgi teknolojileri uygulamaları işletmelerin ticari faaliyetlerini elektronik olarakyönetmelerine ve finansal tablolarını gerçek zamanlı sistem üzerinden hazırlamalarınısağlamaktadır. Bilgi teknolojilerinde yaşanan bu gelişmeler iç denetimin etkinliğini attır maçabalarını da ön plana çıkarmıştır. Bu çabalar sayesinde iç denetim faaliyetleri gelenekseldenetim yaklaşımından bilgi teknolojilerine dayalı denetim yaklaşımlarına doğru yönelmiştir.Ayrıca bilgi teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, iç denetçilerin iç kontrolün etkililiğinideğerlendirme konusundaki bilgi ve becerilerini geliştirmesini gerektirmiştir.Çalışmamızda bilgi teknolojileri uygulamalarının iç denetim faaliyeti ile ilişkisiincelenmiş ve iç denetim birimlerinin bu ilişkileri değerlendirmesi adına İMKB - 100işletmelerinde bir araştırma gerçekleştirilmiştir.

Evaluation of internal auditing activity for growing andchanging information technology environment: Ise- 100example

Information technology provides that electronically manage the commercial activitiesof business and prepare their financial statements through real - time systems. Development ininformation technologies has highlighted the effects of increased effectivenes s of internalauditing, too. Through these efforts, internal auditing activities are away from traditionalauditing approaches, it has directed towards the new auditing approaches based oninformation technology. Also, developments in information technology are requiredinformation and skills for assessing internal auditor s about effectiveness of internal control. In our study it was examined relationship between application for informationtechnology and internal auditing and the research was carried out in ISE - 100 business forevaluating these relationships by internal auditing department.

___

  • Abu- Musa, A.A. (2008). Information technology and its implication for internal auditing: an emprical study of Saudi organization, Managerial Auditing Journal, 23 (5) , 438- 465.
  • Ahmed, H.B. (2007). Information systems development and the changing role of internal audit, (Yüksek Lisans Tezi, University of Greenwich Business School Department of Accounting and Finance), http://ssrn.com/abstract=1324159.
  • AÄŸca, A. (2006). Sürekli denetim: denetimde bir devrim mi yoksa bir hayal mi?, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 8 (1) , 63 - 78.
  • AÄŸca, A. (2007). Üniversitelerimizde verilen denetim eÄŸitiminin teknolojiye baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸen denetim olgusu ve denetçi profili karşısındaki durumu, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi , 7 (22) , 41 - 65.
  • AktaÅŸ, R. ve BaÅŸcı, E.S. (2007). Elektronik ortamda finansal raporlamada geniÅŸleyebilir finansal raporlama dilinin (XBRL) kullanılması, Muhasebe Bil im Dünyası Dergisi , 9 (1) , 39- 60.
  • AktaÅŸ, R. (2009). BütünleÅŸik sistemler ve muhasebe etkileÅŸimi , (1. baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Alptürk, E. (2008). Finans, muhasebe ve vergi boyutlarında iç denetim rehberi, Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları.
  • Bierstaker, J.L.; Burnaby, P. ve Thibodeau, J. (2001). The impact of information technology on the audit process: an assessment of the state of the art and ımplications for the future, Managerial Auditing Journal, 16 (3) , 159- 164.
  • DaÅŸtan, A. (2008). Bilgi ve eÄŸitim teknolojilerinde yaÅŸanan geliÅŸmelerin muhasebe eÄŸitimine etkisi: Türkiye deÄŸerlendirmesi, Ankara: SPK Yayın No: 209.
  • Demir, V. ve Bahadır, O. (2006). Kurumsal kaynak planlaması (ERP) sistemlerinin maliyetlere ve iÅŸletme performansına etkileri, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi , 8 (3) , 57- 70.
  • DemirbaÅŸ, M. (2005). İç kontrol ve iç denetim faaliyetlerinin kapsamında meydana gelen deÄŸiÅŸimler, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (7) ,167- 188.
  • Dinç, E. ve AbdioÄŸlu, H. (2009). İşletmel erde kurumsal yönetim anlayışı ve muhasebe bilgi sistemi iliÅŸkisi: İMKB - 100 ÅŸirketleri üzerine ampirik bir araÅŸtırma, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 12 (21) , 157- 184.
  • ErtaÅŸ, F. Ç. ve Güven, P. (2008). Bilgi teknolojilerinin denetim sürecine etkisi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 37, 50- 59.
  • İlter, K. (2007). Bilgi sistemleri perspektifinden kurumsal kaynak planlaması: etkileri ve deÄŸerler, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 6 (11) , 1 - 20.
  • KaÄŸnıcıoÄŸlu, H. (2008). ÇaÄŸdaÅŸ bilgi sistemleri ve dijital iÅŸletmeler, Yönetim bilgi sistemi , Ed. Mehmet Åžahin, EskiÅŸehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1471, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 784.
  • Karacaer, S. ve İbrahimoÄŸlu, N. (2003). İşletme yön etiminde muhasebe bilgi sistemi, iç kontrol, verimlilik iliÅŸkisi ve önemi, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 21(1) , 211 - 228.
  • Kurnaz, N. ve ÇetinoÄŸlu, T. (2010). İç denetim: güncel yaklaşımlar, (1 baskı), Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Liang, D., Lin, F. ve Wu, S. (2001). Electronically auditing EDP systems with the support of emerging information technologies, International Journal of Accounting Information Systems , 2, 130- 147.
  • Mock, T.J. ve Turner, J.L. (2005). Auditor iden tification of fraud risk factors and their impact on audit programs, International Journal of Auditing, 9 (1) , 59- 77.
  • Moeller, R. (2004). Sarbanes Oxley and the new auditing rules, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
  • Nastase, P. ve Nastase, F. (2007). İnternet denetim teknolojilerinin balkan ülkelerinde kullanılması, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 34, 41 - 51.
  • Öğüt, A. (2003). Bilgi çağında yönetim , 2. Baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Ömürbek, V. (2003). Kurumsal kaynak planlamasında muhasebe bilgi sisteminin rolü: gıda sektöründe uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi , Isparta.
  • Parlakkaya, R. (2005). Elektronik ticaret ve muhasebe uygulamalarına etkileri, Selçuk Üniversitesi Karaman İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 2 (5) , 168- 175.
  • Pathak, J. ve Lind, M. (2006), Empirical assessment of effective e - commerce audit judgment, http://ssrn.com/abstract=977851 (EriÅŸim tarihi: 09.09.2010).
  • Pekdemir, R. ve Önal, M.M. (1 999). Bilgi teknolojisindeki geliÅŸmelerin muhasebe mesleÄŸine etkileri, İ.Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi: Yönetim , 10 (34) , 7- 14.
  • Rezaee, Z.; Elam, R. ve Sharbatoghlie, A. (2001). Continuous auditing: the audit of the future, Managerial Auditing Journal , 16 (3) , 150 - 158.
  • SelimoÄŸlu, S. (2006). Denetim olgusunun kurumsal kaynak planlaması (ERP) sistemleriyle bütünleÅŸtirilmesi, 1. Uluslararası Muhasebe Denetimi Sempozyumu ve 7.Türkiye Muhasebe Denetimi , İS MMMO Yayın No: 58, 277- 294.
  • Selvi, Y.; Türel, A. ve ÅženyiÄŸit, B. (2006). Elektronik bilgi ortamlarında muhasebe denetimi, 1. Uluslararası Muhasebe Denetimi Sempozyumu ve 7.Türkiye Muhasebe Denetimi , İSMMMO Yayın No: 58, 301 - 315.
  • Sevim, A. (2009). Dijital muhasebe, EskiÅŸehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1903, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları No: 208.
  • Sevimli, A. (2009). Sürekli denetim: dünü anla, bugünü deÄŸerlendir, geleceÄŸi denetle, İç Denetim Dergisi , 24, 30- 33.
  • Spira, L. F. ve Page, M. (2003). Risk management: the reinvention of internal control and the changing role of internal audit, Accounting, Auditing & Accountability Journal , 16 (4) , 640- 661.
  • Sürmen, Y. ve DaÅŸtan, A. (2007). “The relationship between the historical develeopment of accounti ng information system and its applications and information technology”, Edirne The Balkan Countries 1.st International Conference On Accounting And Auditing, İstanbul: Avcıol Basım, 218- 232.
  • Türkiye İç Denetçiler Enstitüsü (2008). Uluslararası iç denetim standartları: mesleki uygulama çerçevesi , Türkiye İç Denetim Enstitüsü Yayınları No: 4, Deloitte: İstanbul.
  • Toraman, C. (2002). GeliÅŸen bilgi teknolojilerinin denetime olan etkisi, İSMMMO Mali Çözüm Dergisi , 61 , http://www.ismmmo.org.tr/htmldergikonu.asp?id=8550&did=64&dad=MALİ ÇÖZÜM DERGİSİ Sayı:61 EKİM KASIM ARALIK 2002, (EriÅŸim tarihi: 10. 07. 2009).
  • Toraman, C. (2008). BiliÅŸim Teknolojileri ve meslek mensuplarının eÄŸitimi üzerindeki etkileri, Bilgi Çağında Muhasebe EÄŸitimi, Ed.: Fevzi Sürmeli, Yılmaz B enligiray ve Adnan Sevim, XXVII. Türkiye Muhasebe EÄŸitimi Sempozyumu, EskiÅŸehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları: 1808.
  • Uyar, S. (2006). Bilgi teknolojisindeki geliÅŸmelerin muhasebe mesleÄŸine etkileri, Bilgi ekonomisi, Ed.: Nihal Kargı, Bursa: Ekin Kitabevi .
  • Uyar, S. (2009). İç kontrol ve iç denetim: 5018 sayılı kanun açısından deÄŸerlendirme, Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Weidenmier, M.L. ve Ramamoorti, S. (2006). Research opportunities in information technology and internal auditing, Journal of Information System, 20 (1) , 205- 219.
  • Yılancı, M. (2001). Muhasebe bilgi sistemi, iç kontrol ve verimlilik üçgeni, MÖDAV Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 3 (3) , 37- 50.
  • Yılancı, M. (2006). İç denetim: TürkiyeÂ’nin 500 büyük sanayii iÅŸletmesi üzerine bir araÅŸtırma, 2. Baskı, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Zhang, Y.; Zhou, J. ve Zhou, N. (2007). Audit committee quality, auditor independence, and internal control weakness, Journal of Accounting and Public Policy, 26, 300- 327.