Bizans devleti'nde kilisedevlet çatıimasının toplumsalnedenleri ve tarafları

Bizans İmparatorluğu‟nda Kil ise ve Devlet il işkilerinin tarihi, merkezi bir devletin dinüzerinde denetim kurma çabası ve Kilisenin de kendi bağımsızlığını koruma mücadelesiüzerine kuruludur. Bu nedenle de Bizans‟ta Kilise - Devlet çatışması evrensel ölçüde derslerçıkarılabilecek bir inceleme sahasıdır. Bizans Devleti‟nin idarî yetkilerini Kil ise ilepaylaşm aktan sakınması ve yerel patriklikleri merkezî İstanbul Patrikliğine bağlama çabası,buna karşı da yerel patrikliklerin bağımsı har eket etme arzusu merkez ile merkez kaçkuvvetlerin çatışmasına doğrudan bir örnek oluşturmaktadır. Bizans‟ ta bahsi geçen çatışmalardini semboller üzerinden gelişmiş ve özünde siyasal olan bir çatışma teolojik bir görüntükazanmıştır. Bizans Devlet‟inde yaşanmış bu dinî- siyasî çatışmaların incelenmesiOrtadoğu‟da bu gün de yaşanan bazı çatışmaların kökenlerin anlaşılması için elzemdir.Anahtar Kelimeler: Bizans İmparatorluğu, Patriklik ve yerel Patriklikler, Merkez vemerkezkaç kuvvetler, Kilise- devlet çatışması, dinî semboller

Sociological reasons and the parties on the conflict between church and state inByzantian

In Byzantine Empire, the history of relations between church and state is founded on theeffort which a central goverment try to control over the region and on the churc‟s struggle ofprotecting i ts independence. Therefore, the conflict between church and state in Byzant i an isan area of survey which will teach us universally valuable lessons. The Byzantian avoidsharing its administrative authorities with the church and it marages to attach local patriarchsto Constantinople‟s Patriarch. Nevertheless, local patriarchs‟ desire of independence can bedirectly given an example of the conflect between central and centrifugal forces. Theseconflicts wich are mentioned in Byzantine Empire are developped from religious symbols.Even thoghh this conflict is fundamentally politic, it takes a theologic view. So, theexamiation of these potic- religious conflicts which experienced in Byzantian is necessary forunderstanding some recent conflicts in the Middle E ast.

___

  • Ağaoğulları, Mehmet Ali & Köker, Levent: “İmparatorluktan Tanrı Devletine” İmge Kitabevi, Ankara 1991
  • Artz, Frederick B : “Ortaçağların Tini” Çeviren : Aziz yardımlı, İdea yayınları, İstanbul 1996
  • Atiya, Aziz: “Doğu Hıristiyanlığı Tarihi” Çeviren: Nurettin Hiçyılmaz, Doz yayınları, İstanbul 2005
  • Barker, Ernest: “Bizans Toplumsal ve Siyasal Düş ünüşü” Çeviren: Mete Tunçay, İmge Kitabevi, Ankara 1995
  • Çelik Mehmet: “Süryani Tarihi Cilt I ”, Ayraç yayınları, Ankara, 1996
  • Erkan, İznik: Pagan Bir İmparatorluğun Hıristiyan Bir İmparatorluğa Dönüşümü, Geç Antikçağ‟da Roma İmpar at orluğu” Doğu- Batı Romal ılar- I, Mayıs - Temmuz 2009
  • Hamilton & Stoyanov: “Bizans Dönemi‟nde ( 650–1405) Hıristiyan Düalist Heretikler” Çeviri Leyla Kuzucular, Yurt Kitap- Yayın, 2010, Ankara
  • İnalcık, Halil: “Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağı (1300- 1600) Çeviren Ruşen Sezer, YKY. İs tanbul, 2004
  • Köprülü, Fuad: “Bizans Müesseselerinin Osmanlı Müesseselerine Tesiri” Kaynak Yayınları, Kaynak Yayınları, İstanbul 2002
  • Levtchenko M.V: “Kuruluşundan Yıkılışı na Kadar Bizans Tarihi” Çeviren: Maide Selen, Özne Yayınları, İstanbul 1999
  • Ostrogorsky Georg: “Bizans Devleti Tarihi” Çeviren: Fikret Işıltan, TTK Yayınları, Ankara 1999
  • Seidler, G.İ: “Bizans Halk Hareketlerinin İdeolojik Kökeni” Çeviren: Mete Tunçay, Özne Yayınları İstanbul 1999
  • Yerasimos, Stefanos: “Az gelişmişlik Sürecinde Türkiye” Cilt 1 - Bizans‟tan Tanzimata” Gözlem Yayınları, İstanbul 1976