MADDE BAĞIMLILIĞI ÖNLEME PROGRAMININ ERGENLERİN ÖZ YETERLİK ALGISINA ETKİSİ

Giriş: Ergenler madde bağımlılığı yönünden en riskli grupta yer almaktadır. Amaç: Bu çalışma ergenlere uygulanan madde bağımlılığı önleme programının ergenlerin madde bağımlılığından korunmada öz-yeterliğinin yükselmesinde etkisi olup olmadığının değerlendirilmesi amacıyla yapıldı. Yöntem: Araştırma ön test son test kontrol grubu olmayan yarı deneysel bir çalışmadır. Örneklem grubunu 25.11.2019-27.12.2019 tarihleri arasında Türkiye’nin güneyinde bir Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri oluşturdu (n=153). Verilerin toplanmasında Anket Formu ve Ergenler İçin Madde Bağımlılığından Korunma Öz-Yeterlik Ölçeği kullanıldı. Biri 96 diğeri 100 katılımcıdan oluşan iki öğrenci grubuna ikişer oturumdan oluşan eğitimler düzenlendi. Verilerin analizinde Shapiro-Wilk testi, sayı, yüzde, ortalama ve Wilcoxon testi kullanıldı. Bulgular: Yaş aralığı 14-18, yaş ortalaması 15.61±0.90 olan ergenlerin %66.7’si kızdır. Ergenlerin uyuşturucu/uyarıcı maddelerden uzak durma puan ortalamaları 4.52±0.81’den 4.66±0.65’e; baskı altında iken uyuşturucu/uyarıcı maddelerden uzak durma puan ortalamaları 4.58±0.87’den 4.70±0.73’e; uyuşturucu/uyarıcı maddeler konusunda yardım arama puan ortalamaları 4.17±1.10’dan 4,34±0.96’ya; uyuşturucu/uyarıcı maddeler konusunda arkadaşına destek olma puan ortalamaları 4.21±1.01’den 4.46±0.86’ya ve ölçek toplam puan ortalaması 101.89±18.12’den 105.45±14.87’ye yükselmiş ve istatistiksel olarak anlamlı bir artış bulundu. Sonuç: Ergenlere madde bağımlılığından koruma programı kapsamında verilen eğitimin madde bağımlılığından korunmaya ilişkin öz-yeterliklerini yükselttiği bulundu. Daha büyük örneklem gruplarında ergenleri madde bağımlılığından korunmaya yönelik eğitimlerin verilmesi, eğitimlerde drama ve bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinin kullanılması önerilmektedir.

THE EFFECT of DRUG ADDICTION PREVENTION PROGRAM on SELF-EFFICACY of ADOLESCENTS

Abstract Introduction: Adolescents are in the highest risk group in terms of substance addiction. Aim: This study was conducted to evaluate whether the substance addiction prevention program applied to adolescents has an effect on increasing the self-efficacy of adolescents in preventing substance addiction. Method: The research is a quasi-experimental study without a pre-test post-test control group. The sample group consisted of students from a Vocational and Technical Anatolian High School in the south of Turkey between 25.11.2019-27.12.2019 (n=153). Questionnaire Form and Substance Addiction Protection Self-Efficacy Scale for Adolescents were used to collect the data. Two-session training sessions were organized for two student groups, one with 96 and the other with 100 participants. Shapiro-Wilk test, number, percentage, mean and Wilcoxon test were used in the analysis of the data. Results: Age range of adolescents was 14-18, mean age was 15.61±0.90, and 66.7% of them were girls. Adolescents' mean abstinence from drugs/stimulants ranged from 4.52±0.81 to 4.66±0.65; The mean scores of abstinence from drugs/stimulants under pressure ranged from 4.58±0.87 to 4.70±0.73; the mean score of seeking help for drugs/stimulants decreased from 4.17±1.10 to 4.34±0.96; The mean score of supporting a friend about drugs/stimulants ranged from 4.21±1.01 to 4.46±0.86, and the total mean score of the scale was 101.89±18.12 from 105.45±14.87' and a statistically significant increase was found. Conclusion: It was found that the education given to adolescents within the scope of the substance addiction prevention program increased their self-efficacy regarding substance addiction prevention. In larger sample groups, it is recommended to provide trainings to protect adolescents from substance addiction, and to use drama and computer-assisted teaching methods in training.

___

  • 1. Yiğit R. Çocukluk dönemlerinde büyüme ve gelişme. Adana: Çukurova Nobel Tıp; 2020.
  • 2. Çavuşoğlu H. Çocuk sağlığı hemşireliği. Ankara: Sistem Ofset Yayıncılık; 2019 p.106.
  • 3. Şahin Ş, Özçelik ÇÇ. Ergenlik dönemi ve sosyalleşme. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi 2016;5(1):42-49.
  • 4. Avcı D, Tarı Selçuk K. Doğan S. Çıraklık eğitimine devam eden ergenlerde madde kullanım sıklığı, öfke düzeyi-öfke ifade tarzı ve bağımlılık şiddeti ilişkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2017; 8(1):1-8. Doi: 10.14744/phd.2017.50479
  • 5. Erükçü Akbaş G, Mutlu E. Madde bağımlılığı tedavisi gören kişilerin bağımlılık ve tedavi deneyimleri. Toplum ve Sosyal Hizmet 2016; 27(1):101-122.
  • 6. Öztürk YE, Kırlıoğlu M, Kıraç R. Alkol ve madde bağımlılığında risk faktörleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi 2015;18(2):97-118.
  • 7. World Drug Report. United Nations publication: Sales No. E.20.XI.6); 2020.
  • 8. T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı. Türkiye uyuşturucu raporu eğilimler ve gelişmeler. Ankara: EGM Yayın Katalog No: 752; 2022.
YOBÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 2020
  • Yayıncı: Yozgat Bozok Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN ÇOCUK SEVME DURUMLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Hanife ÜLGEN, Serkan KÖKSOY

AŞI REDDİ

Öznur HAYAT OKTEM, Fatma Nisan KARAOĞLU, Arzu KUL UÇTU

MADDE BAĞIMLILIĞI ÖNLEME PROGRAMININ ERGENLERİN ÖZ YETERLİK ALGISINA ETKİSİ

Serpil YILMAZ, Mualla YILMAZ, Asena SORVER, Şeydanur ŞAHİN KARAGÖZ, Veysel ABALI

HEMŞİRELERİN ENTERAL/PARENTERAL BESLENMEYE YÖNELİK İNANÇ VE TUTUMLARI

Yasemin ATEŞEYAN, Melek YEŞİL BAYÜLGEN, Neslihan ÖZCANARSLAN, Pelin ZIVDIR, Özlem ÇETİN

LOGOTERAPİ VE PSİKİYATRİ HEMŞİRELİĞİLOGOTERAPİ VE PSİKİYATRİ HEMŞİRELİĞİNİN BENZERLİKLERİ: FELSEFİ BİR BAKIŞ AÇISIYLA GÖZDEN GEÇİRME

Merve UĞURYOL, Esra ENGİN

COVİD-19 SALGINI SIRASINDA HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN KLİNİK UYGULAMAYA İLİŞKİN KAYGI DÜZEYLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER: ÇOK MERKEZLİ WEB TABANLI BİR ÇALIŞMA

Seher DÖNER, Yağmur SEZER EFE

ERGENLERDE SUİSİD VE HEMŞİRELİK YAKLAŞIMI

Yağmur SEZER EFE, Harun ÖZBEY, Emine ERDEM

ANNE, BABA VE ÇOCUK İLİŞKİSİ İLE 3-6 YAŞ ÇOCUKLARIN İNTERNET KULLANIMI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Gamze DİNÇER, Leyla AKAR, Ömer GÖLBAŞI, Funda TOSUN GÜLEROĞLU

KADIN SAĞLIĞI HEMŞİRELERİNİN, HEMŞİRELİK BAKIMINDAKİ ETİK TUTUMLARININ, MALPRAKTİSE EĞİLİMLERİNİN VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Ebru CİRBAN EKREM, Melike KAHVECİ, Oya KAVLAK

GENÇLERDE SİBER FLÖRT İSTİSMARININ YALNIZLIKLA İLİŞKİSİ

Özlem KAPLAN, Ali KAPLAN, Salime MUCUK