VERGİ UYUŞMAZLIKLARINDA İDAREYLE UZLAŞMA YOLUNUN HUKUKİ ELEŞTİRİSİ

Vergi uyuşmazlıklarının idari çözüm yolları arasında sık başvurulan biryöntem olarak karşımıza uzlaşma yolu çıkmaktadır. Yargıyabaşvurulmaksızın daha kısa sürede kamu alacağının tahsilini sağlayanuzlaşma yolu aynı zamanda belirli tutarlarda kamu alacağından vazgeçmeyide içermektedir. Bu uygulamada daha çabuk ve kesin tahsili karşılığındavergi ve/veya cezaların bir kısmından feragat söz konusu olmaktadır.Vergilerin kanunla konulmuş olması, bunlardan vazgeçmeye ilişkinuygulamaya da ayrı bir önem verilmesine neden olmaktadır. Bu itibarlaçalışmada uzlaşma yolunun hukuki analizi yapılmaktadır. Bu analizin temeli,normlar hiyerarşisi çerçevesinde kanunların anayasalara aykırıolamayacağı ilkesi dikkate alınarak uzlaşma yoluna ilişkin kanunda yer alandüzenlemelerin Anayasa karşısındaki değerlendirilmesini içermektedir.Çalışmada öncelikle uzlaşma yoluna ilişkin mevzuatta yer alan hükümlereve bu usulün uygulanışına yer verilmiştir. Buradaki tespitlerden yola çıkarakuzlaşma hükümlerinin Anayasanın üstünlüğü çerçevesinde Anayasamızkarşısındaki geçerliliği muhakeme edilmiştir. Bu muhakeme neticesinde,mevcut durumda izlenmesi gereken yöntem ve uzlaşma ile ilgili kanunda yeralacak hükümlerin nasıl olması gerektiğine ilişkin değerlendirmelerde debulunulmuştur.

LEGAL CRITICISM OF RECONCILIATION PROCESS IN TAX DISPUTES

The reconciliation process emerges as a method frequently used as an administrative solution for tax disputes. The reconciliation process, which allows the public to receive a shorter period of time without resorting to a judgment, also includes giving up public funds at certain amounts. In this application, a tax and/or a penalty is being waived for a quicker and more accurate training. The fact that the tax is put into law also gives a special importance to the practice of this giving up. In this respect, the legal analysis of the route of reconciliation is being carried out in this article. The basis of this analysis is the evaluation of the regulations in the law concerning the reconciliaton process against the Constitution, taking into account the principle that the laws can not be contrary to the Constitution in the framework of hierarchy of norms. In the article firstly, the provisions of the legislation on the way of reconciliation and the application of this method are mentioned. From these determinations, the validity of the reconciliation provisions against our Constitution is judged within the framework of the supremacy of the Constitution. As a result of these judgments, evaluations are made on the methods that should be followed in the current situation and how the provisions that should be included in the law about reconciliation should be.

___

  • Anayasa Mahkemesi Kararı, “20/11/2008 tarihli ve E.2008/42, K.2008/167 no.lu Karar”, 18/03/2009 tarihli 27173 sayılı T.C. Resmi Gazete.
  • Anayasa Mahkemesi Kararı, “07/04/2016 tarihli ve E.2015/94, K.2016/27 no.lu Karar”, 03/05/2016 tarihli ve 29701 sayılı T.C. Resmi Gazete.
  • Gelir İdaresi Başkanlığı, Vergi Uyuşmazlıklarının İdare İle Çözümünde Uzlaşma, Ankara, 2007.
  • GÖZÜBÜYÜK, A.Şeref. Anayasa Hukuku (Anayasa Metni – Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi), Turhan Kitabevi, Ankara, 1999.
  • KABOĞLU, İbrahim Ö. “Türkiye’de Hukuk Devletinin Gelişimi”, İnsan Hakları Yıllığı, 12/1, TODAİE, 1990, ss.139-166.
  • ÖDEN, Merih. Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2003.
  • SERİM, Bülent. “Yasa Önünde Eşitlik İlkesi”, Amme İdaresi Dergisi, 27/3, TODAİE, 1994, ss.13-25.
  • ÜROL, Gürel. Güncel Vergi Usul Kanunu Uygulaması, Yaklaşım Yayınları, Ankara, 2003.