TÜRKİYE'DE PARLAMENTONUN BİLGİ EDİNME ARAÇLARININ ETKİNLİĞİ

Türk hukukunda parlamentonun üç bilgi edinme aracı bulunur. 1982 Anayasası md. 98 uyarınca bu araçlar soru, genel görüşme ve meclis araştırmasıdır. Bu çalışmada, Hükümetin siyasal sorumluluğuna yol açmayan parlamenter bilgi edinme araçlarının etkinliği uygulamadaki örnekler çerçevesinde kapsamlı olarak tahlil edilecektir.

(THE EFFICIENCY OF INSTRUMENTS OF OBTAINING INFORMATION BY PARLIAMENT IN TURKEY)

The parliament has three ways of obtaining information in Turkish law. According to Article 98 of Turkish constitution, these instruments are question, general debate and parliamentary inquiry. In this study, the efficiency of parliamentary ways of obtaining information, that do not cause political responsibility of government will be analyzed comprehensively in the light of examples in practice.

___

  • AKARTÜRK Ekrem Ali, Parlamenter Rejim Uygulamaları ve Parti Sistemleri, Yeditepe Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2010.
  • BİLİR Faruk, "Hükümetin Siyasi Sorumluluğu ve Gensoru", in Ha- san Erikli / Bahadır Yeşilırmak (Editörler), Parlamenter Denetim Sem- pozyumu, TBMM Yayınları, Ankara, 2012, s. 135-152.
  • BÜLBÜL Mahmut, "Soruda İşleyiş ve Uygulamada Sorunlar", in Hasan Erikli / Bahadır Yeşilırmak (Editörler), Parlamenter Denetim Sempozyumu, TBMM Yayınları, Ankara, 2012, s. 74-86.
  • ERGÜL Ozan, "Parlamento Hukukunda Meclis Araştırması ve Ge- nel Görüşme", in Hasan Erikli / Bahadır Yeşilırmak (Editörler), Parla- menter Denetim Sempozyumu, TBMM Yayınları, Ankara, 2012, s. 88- 94.
  • EROĞLU İzzet, "Türkiye Büyük Millet Meclisi Danışma Kurulunun İşlevleri", Yasama Dergisi, Sayı 8, Ocak-Şubat-Mart-Nisan 2008, s. 5- 64.
  • GENÇKAYA Ömer Faruk, "Parlamenter Bilgi Edinme ve Denetim Aracı Olarak Soru", in Hasan Erikli / Bahadır Yeşilırmak (Editörler), Par- lamenter Denetim Sempozyumu, TBMM Yayınları, Ankara, 2012, s. 66-73.
  • GÖZLER Kemal, Anayasa Hukukunun Genel Esasları, Ekin Ya- yınevi, 8. Baskı, Bursa, Temmuz 2016.
  • GÖZLER Kemal, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Ekin Yayınları, 20. Baskı, Bursa, Ağustos 2016.
  • GUSY Christoph, "Parlamentarische Kontrolle", Juristische Arbe- itsblätter, Jg. 37, Heft 5, 2005, s. 395-399.
  • HEKİMOĞLU Mehmet Merdan, "Parlamentonun Hükümeti Dene- tim Araçları: Federal Almanya Anayasa Hukuku Açısından Karşılaştırmalı Bir Bakış", Güncel Aylık Hukuk Dergisi, Mayıs 2010/5-77, s. 42-47.
  • İBA Şeref, Parlamenter Denetim, Bilgi Yayınevi, Ankara, Ağustos 1997.
  • KLEIN Hans H., Artikel 44, in Theodor Maunz / Günter Dürig (Hrsg.), Grundgesetz-Kommentar, C. H. Beck Verlag, 77. Ergänzungs- lieferung, München, 2016, Rn. 1-258.
  • KÜÇÜK Tevfik Sönmez, "Anayasa Hukukunda Organ Uyuşmazlığı Davası Üzerine Bir İnceleme", Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt 5, Sayı 9, 2016, s. 171-198.
  • NEZİROĞLU İrfan, "Türkiye Büyük Millet Meclisinde Parlamenter Denetim Aracı Olarak Sözlü Soru Önergelerinin Etkinliği", Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 2, 2006, s. 151-168.
  • ONAR Erdal, Meclis Araştırması, Ankara Üniversitesi Hukuk Fa- kültesi Yayınları No. 419, Ankara, 1977.
  • ORAK Cem Çağatay, "Parlamento Hukukundaki İşlevselliği Bakı- mından Genel Görüşme Yöntemi", TBB Dergisi, Sayı 48, 2003, s. 29-39.
  • ÖZBUDUN Ergun, Parlamenter Rejimde Parlamentonun Hü- kümeti Murakabe Vasıtaları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ya- yınları No. 171, Ankara, 1962.
  • ÖZBUDUN Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, 16. Baskı, Ankara, 2016.
  • Parlamentolar ve Parlamenter Gözetim ve Denetim (Seçili Av- rupa Ülkesi Tecrübelerinin Karşılaştırılması)- SIGMA Raporu Çevi- risi, (Çeviren Muhammed Emin Güzel / Abdussamed Sığırtmaç), TBMM Basımevi, 1. Baskı, Ankara, Ağustos 2016.
  • SAĞLAM Salih, "Meclis Araştırması ve Genel Görüşmede İşleyiş ve Uygulamadaki Sorunlar", in Hasan Erikli / Bahadır Yeşilırmak (Editör- ler), Parlamenter Denetim Sempozyumu, TBMM Yayınları, Ankara, 2012.
  • TANÖR Bülent / YÜZBAŞIOĞLU Necmi, 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, Beta Yayınları, 16. Baskı, İstanbul, Ekim 2016.
  • TURAN İlter, "Parlamenter Demokraside Denetim İşlevi ve Türki- ye", AÜSBFD, Cilt 33, Sayı 1, Mart-Haziran 1978, s. 1-33.
  • YILMAZ Didem, "Muhalefetin Anayasal Statüsü Nasıl Düzenlene- bilir?", in İbrahim Ö. Kaboğlu (Der.), Türkiye'nin Anayasa Gündemi (27 uzman, 66 soru-yanıt), İletişim Yayınları, İstanbul, 2016, s. 263-267.
  • YILMAZ Didem, "Müzakere İşlevi Açısından Yasama Organı", Anayasa Hukuku Dergisi, Cilt 5, Sayı 9, 2016, s. 55-85.
  • Diğer Kaynaklar
  • http://www.bundestag.de/parlament/aufgaben/rechtsgrundlagen/go_b tg/anlage4/245184, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.bundestag.de/parlament/aufgaben/regierungskontrolle_n eu/kontrolle/instru/255462, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.congreso.es/portal/page/portal/Congreso/Congreso/Hist_ Normas/Norm/standing_orders_02.pdf, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.en.parlamento.pt/Legislation/Rules_of_Procedure.pdf, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.europarl.europa.eu/sipade/rulesleg8/Rulesleg8.DE.pdf, Son Erişim Tarih: 30 Kasım 2016.
  • https://www.houseofrepresentatives.nl/sites/default/files/atoms/files/ 141120-rules_of_procedure.pdf, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.verfassungen.de/de/gg49-i.htm, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.verfassungen.eu/cz/index.htm, Son Erişim Tarihi: 30 Ka- sım 2016.
  • http://www.verfassungen.eu/griech/, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.verfassungen.eu/lv/index.htm, Son Erişim Tarihi: 30 Ka- sım 2016.
  • http://www.verfassungen.eu/p/, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.verfassungen.net/ua/verf96-i.htm, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • http://www.verfassungen.eu/sl/verf91-i.htm, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.
  • www.tbmm.gov.tr, Son Erişim Tarihi: 30 Kasım 2016.