Sapma kavramı ve Türk ceza hukukunda sapma halinde uygulanacak hükümler

Sapma halinde uygulanacak hükümlerin tespiti 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra tartışmalı bir konu halini almıştır. 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda tek neticeli sapma hali, hata hali ile aynı hükümde düzenlenmiş olmasına rağmen, yeni kanunda sapmaya ilişkin herhangi bir hükme yer verilmemiştir. Ancak hatayı düzenleyen 30. madde ile fikri içtimaı düzenleyen 44. maddenin gerekçelerinde sapma halin de uygulanacak hükümlere ilişkin bir takım açıklamalar yapılmaktadır. Bu çalışmada sapma kavramını ortaya koyduktan sonra, 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda ve ceza kanunu tasarılarında sapma halinin ne şekilde yer almakta olduğunu inceleyeceğiz. Ardından 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’ndaki düzenlemeleri açıklayacak ve bilhassa “fiil” ve “hareket” kav ramları doğrultusunda ileri sürülen görüşlere yer vererek kişisel kanaatimizi belirteceğiz.

(The concept of aberratio ıctus and provisions applicable in cases of aberratio ıctus in Turkish penal law)

Upon the enactment of Turkish Penal Code nr. 5237, there has been a considerable debate over the notion of aberratio ictus. While Turkish Upon the enactment of Turkish Penal Code nr. 5237, there has been a considerable debate over the notion of aberratio ictus. While Turkish Penal Code nr. 765 regulated the cases of aberratio ictus with singular outcome and error under the same provision, there is no provision on aberratio ictus in the new code. However, the motives of Articles 30 and 44 include directions on how to apply certain provisions of the new code in case of aberratio ictus. In this study, the concept of aberratio ictus shall be explained, and regulations of the Code nr. 765 regarding the issue shall be examined. Subsequently, the regulation of Turkish Penal Code nr. 5237 shall be analysed with a focus on opinions related to concepts of “deed” and “action”, followed by a personal assesment on the matter.

PDF

___

Artuk, Mehmet Emin / Gökcen, Ahmet / Yenidünya, A. Caner; Ceza Hukuku Genel Hükümler, 4. Baskı, Ankara, Turhan, 2009.
Demirbaş, Timur; Ceza Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, Ankara, Seçkin, 2011.
Dönmezer, Sulhi / Erman, Sahir; Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Cilt II, 12. Bası, Beta, 1999.
Erman, Barış; Yanılmanın Ceza Sorumluluğuna Etkisi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2006.
Erman, Sahir, “Adam Öldürme – İnhiraf – Taammüdün İntikali – Fikri İçtima (Mahkeme İçtihatları)”, İÜHFM, C. XVI, S. 1 – 2, 1950.
Güngör, Devrim; Ceza Hukukunda Fiil Üzerinde Hata, Ankara, Yetkin, 2007.
Hakeri Hakan; Ceza Hukuku Genel Hükümler, 10. Baskı, Ankara, Adalet, 2011.
İçel, Kayıhan; Suçların İçtimaı, İstanbul, Sermet Matbaası, 1972.
İçel, Kayıhan; “Fikri İçtima Üzerinde Bir İnceleme”, İÜHM (Ord. Prof. Dr. Halil Arslanlı’ya Armağan), C. XXX, S. 1-2, 1964.
İçel, Kayıhan; “Suçların İçtimaı”, Ceza Hukuku Günleri - 70. Yılında Türk Ceza Kanunu Sempozyumu – Genel Hükümler, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku Anabilim Dalı, 26 – 27 Mart 1997, İstanbul, Beta, 1998.
İçel, Kayıhan / Sokullu – Akıncı, Füsun / Özgenç, İzzet / Sözüer, Adem / Mahmutoğlu, Fatih S. / Ünver, Yener; İçel Suç Teorisi, 2. Kitap, İstanbul, Beta, 2004.
İçel, Kayıhan / Evik, A. Hakan; İçel Ceza Hukuku Genel Hükümler – 2. Kitap, İstanbul, Beta, 4. Bası, yayın yılı yok.
Karakaş Doğan, Fatma; “Suçların ve Cezaların İçtimaı”, GSÜHFD (Prof. Dr. Köksal Bayraktar’a Armağan), 2010/1, C. I, İstanbul, 2011.
Koca, Mahmut; “Türk Ceza Hukukunda Hata”, 3. Yılında Yeni Ceza Adaleti Sistemi, Ed. Bahri Öztürk, Ankara, Seçkin, 2009.
Koca, Mahmut; “Fikri İçtima”, CHD, Y. 2, S. 4, Ağustos 2007, Ankara, Seçkin.
Koca, Mahmut / Üzülmez, İlhan; Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 2. Baskı, Ankara, Seçkin, 2010.
Kunter, Nurullah; Suçun Maddi Unsurları Nazariyesi, İstanbul, İsmail Akgün Matbaası, 1955.
Kunter, Nurullah; “Fikri İçtima Sebebiyle Suçların Birleşmesi (Mahkeme İçtihatları)”, İÜHFM, C. XIV, S. 1 – 2, 1948.
Özbek, Veli Özer; Yeni Türk Ceza Kanununun Anlamı – Cilt 1, Ankara, Seçkin, 2006.
Özbek, Veli Özer; “Türk Ceza Hukukunda Hata”, CHD, Y. 3, S. 7, Ağustos 2008, Ankara, Seçkin.
Özgenç, İzzet; Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 4. Baskı, Ankara, Seçkin, 2009.
Toroslu, Nevzat; Ceza Hukuku, Ankara, Savaş, 2005.
Ünver, Yener; “YTCK’da Kusurluluk”, CHD, Y. 1, S. 1, Ekim 2006, Ankara, Seçkin.
Yaşar, Osman / Gökcan, Hasan Tahsin / Artuç, Mustafa; Yorumlu Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, Cilt I, Ankara, Adalet, 2010.
Yenisey, Feridun / Plagemann, Gottfried; Alman Ceza Kanunu, İstanbul, Beta, 2009.
Zafer, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler (TCK m. 1 -75) – Ders Kitabı, İstanbul, Beta, 2010.
Yeni Adalet Sistemi Giresun Semineri – Türk Ceza Kanunu, Bahçeşehir Üniversitesi IGUL, Yayın No. 3, İstanbul, 2004.
http://www.ceza-bb.adalet.gov.tr/