Medeni kanunun kadının soyadına ilişkin hükmünün aihs, anayasa, cedaw ve möhuk kapsamında değerlendirilmesi

Türk Medenî Kanunu’nun 187. maddesinde yer alan ve kadına kocasının soya dını kullanma zorunluluğu getiren hüküm, sürekli eleştirilmesine rağmen halen değiştirilmemiştir. Üstelik bu hükmün emredici nitelikte olduğu kabul edildiğinden eşlerin aksini kararlaştırmaları da kabul edilmemektedir. Çalışmamızda, Anayasanın 10. maddesine aykırı olduğu hususunda tereddüt olmayan MK’nın 187. maddesine yapılan eleştirilere yer verildikten sonra konuya ilişkin ilk derece mahkemeleri tarafından verilen kararların yanı sıra Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi kararları incelenmiştir. Daha sonra Medenî Kanunun kadının soyadına ilişkin hükmü, Anayasa, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi açısından değerlendirilmiştir.

Evaluation of the provision of civil code concerning the surname of the women under echr, constitution, cedaw and pila

Despite strong and permanent critics in Turkish legal doctrine against Article187 of the Turkish Civil Code which oblige the woman to use her husband surname, no amendment has been made yet. Moreover, as Article 187 is accepted as a mandatory rule, the spouses cannot make an agreement contrary to this provision. In this work, critics forwarded against Article 187 of the Turkish Civil Code which is no doubt contrary to Article 10 of the Constitution is examined and the judgments of the courts of first instance, Court of Cassation and Constitutional Court concerning the surname of the women will be examined. Thereafter, the provision of the Turkish Civil Code relating to surname of the woman will be evaluated in accordance with the Constitution, the European Convention on Human Rights and the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women.

___

  • Turgut AKINTÜRK, Medenî Kanun Tasarısında Kadın Erkek Eşitliği, Hukukta Kadın Sempozyumu, Ankara 2000.
  • Turgut AKINTÜRK, Türk Medenî Hukuku, Aile Hukuku, Yeni Medenî Kanu na Uyarlanmış, C. II, 10. bası, İstanbul 2006.
  • Nuray EKŞİ, Vatandaşlık Hukukumuzda Türkçe Olmayan Ad ve Soyadı Mese lesi, İstanbul 2008.
  • Nuray EKŞİ, 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanuna İlişkin Yargıtay Kararları, İstanbul 2010.
  • Nuray EKŞİ, Milletlerarası Nitelikli Davalara İlişkin Mahkeme Kararları, İstan bul 2007.
  • Nuray EKŞİ, Pratik Çalışma Kitabı-Kanunlar İhtilâfı Kurallarına Milletlerarası Usul Hukukuna Vatandaşlık ve Yabancılar Hukukuna İlişkin Seçilmiş Mahkeme Ka- rarları, 3. bası, İstanbul 2009.
  • Emre ESEN, Türk Vatandaşı Erkeğin Yabancı Eşinin Soyadını Alamayacağına İlişkin Bir Yargıtay Kararı Üzerine Düşünceler, (2004)1-2 MHB.
  • Mustafa Alper GÜMÜŞ, Teoride ve Uygulamada Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri (TMK m. 185-281), İstanbul 2008.
  • İbrahim Ö. KABOĞLU, Özgürlükler Hukuku, 6. bası, Ankara 2002.
  • Nazan MOROĞLU, Kadının Soyadı, İstanbul 1999.
  • Nazan MOROĞLU, Medenî Yasaya Göre Kadının Soyadı ve Bir Öneri, 79(2005)5 İBD.
  • Haluk N. NOMER, Avrupa Birliğine Üye Devletlerde ve Türkiye’de Evlenen Kadının ve Ortak Çocuğun Soyadı, (2002)2 MHB Ergin Nomer’e Armağan.
  • Demet ÖZDAMAR, Türk Hukukunda Özellikle Türk Medenî Kanunu Hükümleri Karşısında Kadının Hukukî Durumu (Eski-Yeni Türk Medenî Kanunu Karşılaş tırmalı), Ankara 2002.
  • Bilge ÖZTAN, Aile Hukuku, 5. bası, Ankara 2004.
  • Lale SİRMEN, Medeni Hukuktaki Son Gelişmelerin Işığı Altında Evlenme be Boşanma Alanında Yeniden Düzenlenmesi Gereken Konular, Hukukta Kadın Sem pozyumu, Ankara 2000.
  • Rona SEROZAN, Medeni Hukuk Genel Bölüm Kişiler Hukuku, İstanbul 2011.
  • Yıldız ABİK, Kadının Soyadı ve Buna Bağlı Olarak Çocuğun Soyadı, Ankara 2005.