Abdullah Kürşat MERTER, Gökhan ÖZER, Mehmet Şahin GÖK

Proje Maliyet Tahmini: Alternatif Yaklaşımlar

Bir projenin başarı ile sonuçlandırılabilmesi için proje maliyet yönetimi çok önemlidir. Proje maliyet yönetimi, proje çıktılarının kabul edilebilir bir süre içinde hem kapsamını hem de kalite düzeyini koruyarak projenin maliyetinin minimum düzeye indirme sürecidir. Proje maliyet yönetimi ile proje maliyetlerinin azaltılması, kalitenin artırılması, önceden belirlenmiş zaman dahilinde etkin olarak gerçekleştirilmesi ve ürünün hedeflenen bütçe sınırları içerisinde sonlandırılması amaçlanmaktadır. Proje maliyet yönetiminin önemli bir unsuru olan maliyet tahmini, birçok proje yöneticisi tarafından stratejik bir maliyet yönetim süreci ve kar planlama aracı olarak kabul edilmekte ve gün geçtikçe daha fazla önem kazanmakta ve kullanılmaktadır. Nitekim projelerin istenen bütçe ve süre kapsamında sonuçlandırılabilmesi için proje yöneticilerinin, proje amacını, kapsamını, niteliğini, süresini, proje sürecinde kullanılacak araç, gereç, ekipman ve insan kaynağını iyi tahmin etmeli ve proje sürecinin her safhasında bu tahminleri güncellemelidir. Günümüzde özellikle inşaat, altyapı ve bilgi teknolojileri gibi alanlara yönelik gerçekleştirilen projelerde, proje sahiplerinden tedarikçilere, son kullanıcılardan tesis yöneticilerine kadar tüm paydaşların ilgisi artmakta ve buna bağlı olarak maliyet bütçelerinin doğru tahmin edilmesi oldukça zorlaşmaktadır. Nitekim önceki çalışmalar, mevcut maliyet tahmini uygulamalarından elde edilen veriler ile üst yönetimin gerçekleştirdiği maliyet bütçeleri arasında fark olduğunu açıkça göstermekte ve her projeye uygun tek bir maliyet tahmin yönteminin olmadığını vurgulamaktadır. Bu çalışma, kapsam, bütçe ve zaman bakımından farklı gereksinimlere sahip olan projelerin maliyetlerinin daha sistematik ve gerçeğe yakın olarak tahmin edilebilmesi için yeni bir çerçeve sunmaktadır. Ayrıca proje maliyetlerinin tahmin edilmesinde kullanılan yöntemlerin hangi aşamada ve hangi durumlar karşısında kullanılması gerektiğine yönelik uygulayıcılara önemli bilgiler sunmaktadır. Buna göre, proje süresı kısa, bütçesi düşük ve kapsamı dar olan projelerin maliyetlerinin istatistiki yöntemlerle tahmin edilmesi önerilirken, proje süresi uzun, daha yüksek bütçeli ve daha geniş kapsamlı projelerin maliyetlerinin muhasebe yöntemleri ile tahmin edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Proje Yönetimi, Proje Maliyet Tahmini, Proje Yönetim Üçgeni, İstatistiki Yöntemler, Muhasebe Yöntemleri

Project Cost Estimate: Alternative Approaches

PDF

___

Aaron, Larry 1997.” The Engineer’s Cost Handbook: Tools for Managing Project Costs.” Marcel Decker Pub., New York.
Aibinu, Ajibade Ayodeji, and Pasco, Thomas. 2008. "The accuracy of pre‐tender building cost estimates in Australia." Construction Management and Economics 26(12): 1257-1269.
Al-Jibouri, Saad H. 2003. "Monitoring systems and their effectiveness for project cost control in construction." International Journal of Project Management 21(2): 145-154.
Atkinson, Roger 1997. “Effective Organisations, Re-framing the Thinking for Information Systems Projects Success” 13-16. Cassell, London.
Atkinson, Roger 1999. "Project management: cost, time and quality, two best guesses and a phenomenon, its time to accept other success criteria." International Journal of Project Management 17: 337-342.
Baker, Bruce N., David C. Murphy, and Dalmar Fisher 1997. "Factors affecting project success." Project management handbook 9: 902-919.
Baltaşı, G. Sevde., Ergen, Esin., Akbaş, Ragıp. 2017. İhale ve İnşaat Öncesi Dönemde Güncel Alternatif Maliyet Analizi Yöntemlerinin İncelenmesi, Uluslararası Katılımlı 7. İnşaat Yönetimi Kongresi, Samsun
Berg, P., Kilde, H.S. and Rolstada˚s, A. (2003); “Large Norwegian governmental projects: any lessons learnt?”, paper presented at NORDNET 2003 – International Project Management Conference, Oslo, 24-26 September.
Blaskovics, Bálint 2016. "The impact of project manager on project success—The case of ICT sector." Society and Economy. In Central and Eastern Europe ǀ Journal of the Corvinus University of Budapest 38.: 261-281.
Chan, Swee L. and Park, Moonseo. 2005. "Project cost estimation using principal component regression." Construction Management and Economics 23(3): 295-304.
Cheng, Ying-Mei 2014. “An exploration into cost-influencing factors on construction projects.” International Journal of Project Management 32(5): 850-860.
Chou, Jui Sheng 2008. “Applying AHP-Based CBR to Estimate Pavement Maintenance Cost,” Tsinghua Science And Technology 13: 114-120.
Coşkun, Ali ve Güngörmüş A. Haydar 2008. “Özel İnşaat (Yap-Sat) İşletmelerinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Uygulanması.” Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi 10:213-330.
Doloi, Hemanta, K. 2013. “Understanding stakeholders’ perspective of cost estimation in Project management.” International Journal of Project Management 29(5): 622-636.
Fischer, Jan, O. and Holbach, Gerd. 2011. “Cost Management in Shipbuilding: Planning, Analysing and Controlling Product Cost in the Maritime Industry”, GKP Publishing: Germany.
Gunn, Simon A. 2009. “Risk and Financial Management in Construction.” Gower Pub., England.
Hodžić, Majra, and Helena Hrůzová 2018 "A Study of Project Management Practices in the Czech Republic." Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation 14(3): 7-34.
İrak, Gülay. 2013. “Proje Maliyet Yönetimi: Gemi İnşa Projelerinde Bir Uygulama.” Yayınlanmamış Doktora Tezi, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Köse, Yasemin ve Gülay İrak. 2015 "Proje Maliyet Yönetiminde Faaliyet Tabanlı Maliyetlemeye Dayalı Hedef Maliyetleme Süreci: Örnek Uygulama." Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 11: 249-275.
Kern, Andrea ve Carlos T. Formoso 2004. “Guidelines for Improving Cost Management in Fast, Complex and Uncertain Construction Projects,” 12. Annual Conference of the International Group for Lean Construction, Elsinore, August.
Kerzner, Harold 2009. “Project Management: A Systems Approach to Planning, Scheduling and Controlling.” John Wiley & Sons, 10. Baskı, Canada.
Kerzner, Harold 2017. “Project Management: A Systems Approach to Planning, Scheduling and Controlling.” John Wiley & Sons, 12. Baskı, Canada
Kloppenborg, Timothy 2014. “Contemporary project management.” Nelson Education, 3.Baskı, Canada
Kujala, Jaakko, Brady, Tim and Putila, Jaakko. 2014. Challenges of Cost Management in Complex Projects.” International Journal of Business and Management 9 (11): 48-58.
Love, Peter. E. D., Wang, Xiangyu, Sing, Chun-pong. and Tiong, Robert. L. K. 2013. “Determining the probability of Project cost overruns”, Journal of Construction Engineering And Management, 139(3): 321-330.
Oisen, R. P. 1971. “Can project management be defined?” Project Management Quarterly 2(1): 12-14.
PMI. 2008. “A guide to the project management body of knowledge (PMBOK guide).” PMI Publication., USA.
PMI. 2013. “A Guide to the Project Management Body of Knowledge. (PMBOK® Guide)” Newtown Square, Pennsylvania: Project Management Institute.
Rad, Parfiz, F. 2002. “Project estimating and cost management.” USA: Management Concepts Inc.
Raz, Tzvi and Dan Elnathan 1999. “Activity Based Costing for Project.” International Journel of Project Management 17: 61-67.
Rouhani, Saeed. 2013. “Review of EPC Projects Cost Estimation and Minimum Error Technique Introduction.” International Journal of Science and Engineering Investigations 2 (12): 1-7
Serrador, Pedro, and Rodney Turner 2015 "The relationship between project success and project efficiency." Project Management Journal 46: 30-39.
Shane, Jennefer, Molenaar, Keith R., Anderson, Stuart. and Schexnayder, Cliff. (2009); “Construction project cost escalation factors”, Journal of Management in Engineering 25(4): 221-229.
Stewart, Rodney and Richard Wyskida 1987. “Cost Estimator’s Reference Manual.” Canada: John Wiley&Sons
Yağmurlu, Nurcan 2009. “Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve İnşaat Sektöründe Bir Uygulama,” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
Yang, Jing., Shen, G. Qiping., Drew, Derek. S., and Ho, Manfong. 2009. “Critical success factors for stakeholder management: Construction practitioners’ perspectives.” Journal of construction engineering and management, 136(7): 778-786.
Yükçü, Süleyman 2015. “Yönetim Açısından Maliyet Muhasebesi.” Altın Nokta Yayınları: İzmir
Wateridge, John 1998. “How can IS/IT projects be measured for success?” International Journal of project Management 16(1): 59- 63.