Türkiye Büyük Millet Meclisi XVII. Yasama Dönemi 1983-1987 ve Dış Politika;Dış Politikanın Parlamenter Denetimi ile TBMM’nin Dış İlişkileri

Türkiye Cumhuriyeti’nin demokrasi tarihinde önemli bir dönüm noktası olan12 Eylül 1980 darbesi, 17. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin TBMM çalışmalarını birçok yönden etkilemiştir. Türkiye’nin dış politikasında parlamenter denetim ve parlamenter diplomasi faaliyetleri ile önemli birrol oynayan TBMM’nin dış politika çalışmaları da aynı ölçüde etkilenmiştir.Parlamenter diplomasi çerçevesinde çalışmalarda bulunan TBMM, 17. Dönem itibariyle yeni sınamalarla karşılaşmıştır. Soğuk savaşın son dönemine giren uluslararası ilişkiler ve darbe sonucu dış politikada yalnızlaşan Türkiye’nin durumu başlıca sınamalardır

Anahtar Kelimeler:

Parlamenter diplomasi, parlamenter denetim

The 12 September 1980 Turkish coup d’état, a prominent milestone forhistory of democracy in Turkey, had several impacts over activities of theGrand National Assembly of Turkey GNAT in the seventeenth legislativeterm. Foreign policy activities of GNAT that plays a crucial role in foreignpolicy of Turkey via parliamentary scrutiny and parliamentary diplomacywere affected by the coup in the same manner. GNAT, undertaking activitieswithin the frame of parliamentary diplomacy, confronted new challenges inthe same period. The principal challenges were international relations in theend of cold war era and isolation of Turkey in foreign policy as a result of themilitary coup

Keywords:

Parliamentary diplomacy, parliamentary scrutiny,

PDF

___

Armağan KULOĞLU, Sercan DOĞAN, Afganistan ve Pakistan’da Yaşanan Gelişmeler ve Uluslararası Güvenliğe Etkileri, Rapor No: 31, Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi, 2011.
BOZIKAS, George P., U.S. Security Assistance and Regional Balance of Power: Greece and Turkey, a Case Study, U.S. Army War College, 1998.
BÜLBÜL, Mahmut, Parlamenter Denetim Yolu Olarak Soru, TBMM Uzmanlık Tezi, 2007.
BÜLBÜL, Mahmut, Türkiye Büyük Millet Meclisi Parlamenter Denetim Sempozyumu, TBMM Yayınları, 2012.
ELİBOL, Yasemin, Türkiye Büyük Millet Meclisinin Dış İlişkileri, Yasama Dergisi, 2008.
ERHAN, Çağrı, “ABD ve NATO’yla İlişkiler”, Baskın Oran (ed.) Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt I, 6. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2002.
İBA, Şeref, Parlamento Hukuku, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 4. Baskı, 2010.
ORAN, Baskın, “1980-1990: Batı Bloku Ekseninde Türkiye-2”, Baskın Oran (ed.) Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt II, 6. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2002.
ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 8. Baskı, 2004.
TANÖR, Bülent, Korkut, BORATAV,Sina AKŞİN. Kasım 2008, Türkiye Tarihi Cilt 5, Bugünkü Türkiye 1980-2003, Cem Yayınevi.
USLU, Nasuh, The Cooperation Amid Problems: Turkish-American Relations in the 1980s, The Turkish Yearbook of International Relations, Vol. XXVII , 1997.
UZGEL, İlhan, “ABD ve NATO’yla İlişkiler”, Baskın Oran (ed.) Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt II, 6. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2002. İnternet Kaynakları
GÜN, Mehmet Salih, Parlamenter Diplomasi, TBMM Araştırma Merkezi, 2008, http://www.pmd.org.tr/dosyalar/par_diplomasi.pdf, Erişim Tarihi: 05.03.2015.
LAÇİNER Sedat, Ocak 2013, Turgut Özal Dönemi Türk Dış Politikası, http://slaciner.blogspot.com/2011/01/turgut-ozal-donemi-turk-ds-poli- tikas.html, Erişim tarihi:10.3.2015.
MIGDALOVITZ, Carol, Greece and Turkey: Current Foreign Aid Issues, The Federation of American Scientists, http://fas.org/man/crs/86-065.htm, Erişim Tarihi: 26.02.2015.
The Foreign Assistance Act of 1961, United States House of Representatives Committe on Foreign Affairs, http://democrats.foreignaffairs.house.- gov/111/FAA61.pdf, Erişim Tarihi: 26.02.2015.
Türkiye-Avrupa Birliği Karma Parlamento Komisyonu’nun İç Tüzüğü, http://www.tbmm.gov.tr/ul_kom/kpk/docs/kpk_ictuzuk.pdf, Erişim Tarihi: 25.02.2015.
Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında Bir Ortaklık Yaratan Anlaşma, http://www.abgs.gov.tr/index.php?p=117, Erişim Tarihi: 25.02.2015.
U.S. House of Representatives Joint Resolution 247, http://www.armenian- genocide.org/Affirmation.158/current_category.7/affirmation_detail.ht ml, Erişim Tarihi: 15.06.2015
Türkiye Genel Seçimleri, http://www.secim-sonuclari.com/1983, Erişim Tarihi: 25.02.2015.
2007 Yılları Arası Milletvekili Genel Seçimleri, Yüksek Seçim Kurulu, http://www.ysk.gov.tr/ysk/faces/HaberDetay?training_id=YSKPW- CN1_4444010920&_afrLoop=38268682032212706&_afrWindowMo de=0&_afrWindowId=8ohcyaejb_91#%40%3F_afrWindowId%3D8oh cyaejb_91%26_afrLoop%3D38268682032212706%26training_id%3 DYSKPWCN1_4444010920%26_afrWindowMode%3D0%26_adf.ctr l-state%3D8ohcyaejb_103, Erişim Tarihi: 25.02.2015. Tutanaklar
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 3.Y.Y., Cilt No:22, B. 46, 16.12.1985.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 3.Y.Y., Cilt No:22, B. 46, 16.12.1985.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1.Y.Y., Cilt No:1, B. 10, 19.12.1983.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:3, B. 55, 19.4.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:12, B. 50, 8.1.1985.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 3. Y.Y., Cilt No:30, B. 117, 10.7.1986.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:8, B. 20, 1.11.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 4. Y.Y., Cilt No:37, B. 68, 24.2.1987.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:4, B. 73, 31.5.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:7, B. 14, 18.10.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:13, B. 63, 20.2.1985.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:13, B. 61, 13.2.1985.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:13, B. 59, 12.2.1985.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:14, B. 78, 27.3.1985.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 3. Y.Y., Cilt No:30, B. 114, 3.6.1986.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:6, B. 3, 25.9.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 4. Y.Y., Cilt No:43, B. 120, 19.6.1987.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 4. Y.Y., Cilt No:37, B. 74, 10.3.1987.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 4. Y.Y., Cilt No:43, B. 123, 17.7.1987.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:3, B. 52, 12.4.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:3, B. 55, 19.4.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:4, B. 72, 19.4.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:4, B. 73, 31.5.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:8, B. 32, 29.11.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:1, B. 25, 24.1.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:1, B. 27, 26.1.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 2. Y.Y., Cilt No:9, B. 36, 8.12.1984.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 3. Y.Y., Cilt No:27, B. 93, 16.4.1986.
TBMM Tutanak Dergisi, D. 17, 1. Y.Y., Cilt No:1, B. 27, 26.1.1984.