İmam Hatİp Lİsesİ Meslek Derslerİ Öğretmenlerİnİn ‘İmam Hatİplİ’ Vİzyonu

İmam hatip okulları Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile birlikte Türkeğitim sistemi içinde yasal temele oturtulmuş olmasına rağmen,cumhuriyet tarihi boyunca en çok tartışılan eğitim kurumlarınınbaşında yer almıştır. Tartışmaların odağında bu okullarda yetişenöğrencilerin ağırlıklı olarak ideolojik eksende kimliğinin nasılşekillendiği konusu yer almıştır. İmam hatip okullarında hâkimolan atmosfer, okulun kültürü ve kimliği, ‘imam hatiplilik şuuru’gibi kavramsallaştırmalarla belirli özelliklere sahip öğrenci profiliyetişmesinde etkili olmuştur. İmam hatip okullarının hâkim atmosferinioluşturan kimlik oluşumunda başat rol eğitim-öğretimprogramları, veli profili, idareci, öğrenci gibi paydaşlar yanındameslek dersleri öğretmenlerine aittir. Bu çalışmada İmam HatipLiselerinde görev yapmakta olan meslek dersleri öğretmenlerinin‘İmam Hatipli Vizyonu’nun ne olduğu, oluşan vizyonun ne gibi ortaközelliklere sahip olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Dolayısıylaelde edilen veriler ortaya çıkacak olan ‘imam hatipli kimliği’ hakkındafikir sahibi olmamıza yardımcı olacaktır. Araştırma nitelyönteme dayalı olarak, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile2016/2017 eğitim-öğretim yılında Malatya il merkezi İmam HatipLiselerinde meslek dersleri öğretmeni olarak görev yapmakta olan25 katılımcıdan elde edilen verilere dayanmaktadır. Araştırma sonucundaöğretmenlerin, mesleki yeterliliğe sahip ve gelişime açık;öğrenme motivasyonu yüksek, araştıran sorgulayan, eleştirel düşünebilenbir zihin yapısına sahip; dürüst, söz ve davranışlarıuyumlu, sabırlı, özverili, çalışkan bir ahlaki yapıda; vatan, millet,ümmet hassasiyeti olan bir lider, önder, rol model; içinde yaşadığıtoplumun kültürün farkında, uyumlu ve bunu geliştirerek devamettiren, teknolojiyi kullanan, çağı yakalayan ama ona bağımlı olmayan;ehl-i sünnet çizgisinde ama mezhep taassubu olmayan,farklı inançlara saygılı bir öğrenci arzuladıklarını ifade ettiklerigörülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

İmam Hatip Lisesi/Okulları, Vizyon, Kurumsal Kimlik, Meslek Dersleri Öğretmeni; Din Eğitimi

Imam Hatip High School Vocational Courses Teachingsare turned to be known as ‘Imam Hatip Attender’ Visions. ImamHatip schools were at the forefront of the most discussed educationalinstitutions in the history of the republic of Turkey, despitethe legal basis within the Turkish education system with the Lawon Unity of Education (Tevhid-i Tedrisat Kanunu). The focus ofthe discussions is on how students who grow up in these schoolsare predominantly shaped by the ideological axis. The atmosphereprevailing in the Imam Hatip Schools influenced the education ofstudents with certain characteristics through conceptualizationssuch as school culture and identity, and ‘imam hatipism consciousness’.In the formation of the identity that constitutes thedominant atmosphere of the imam hatip schools, the primary roleis belonging to the teachers of the vocational courses besides thestakeholders such as education programs, parent profile, administratorsand students. In this study, it was trialed to determinewhat common characteristics of the vision of Imam Hatip and thevisions of the vocational school teachers working at Imam HatipHigh Schools. Therefore, the obtained data will provide to havean idea about the ‘imam hatip identity’. The research is based onqualitative method, semi-structured interview technique and thedata obtained from 25 participants working as vocational coursesteachers at İmam Hatip High Schools in Malatya city center in2016/2017 academic year. As a result of the research, it is seenthat the teachers could express their desire on students whohave occupational competence and open to development; learningmotivation is high, researching and questioning, have a criticalthinking mind structure; honest, promising and behaving ina harmonious, patient, self-sacrificing, in a hard working moralstructure; leadership based on patriotism, umma sensitivity; pioneer,role-model, aware of the culture of the society in which theylive, harmonious and continue to develop it, using technology andcatching the age but not dependent on them; on the line of Ahlal-Sunnah but not sectarian, and respectful of different beliefs.

Keywords:

Imam Hatip High School / Schools, Vision, Corporate Identity, Vocational Courses Teacher; Religious Education,

PDF

___

Aşlamacı, İbrahim. Öğrenci ve Öğretmenlerine Göre İmam-Hatip Liseleri. İstanbul. dem.2017
Ayhan, Halis. Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: dem, 2014.
Ayık, Ahmet, ve Şükrü Ada. «İlköğretim Okullarında Oluşturulan Okul Kültürü İle Okulların Etkililiği Arasındaki İlişki.» Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 8, no. 2 (2009): 429-446.
Balcı, Ali. Etkili Okul Geliştirme, Kuram Uygulama ve Araştırma. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2002.
Baş, Türker, ve Ulun Akturan. Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin, 2013. Bursalıoğlu, Ziya. Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem Özel Eğitim ve Hizmetleri, 2000.
Büyükbaykal, Güven N. «Günümüzde Kurumsal Kimlik Olgusunun Yeri ve Önemi.» İletişim Fakültesi Dergisi, no. 22 (2005): 61-65.
Çelik, Vehbi. «Eğitim Yönetiminde Vizyoner Liderlik.» Eğitim Yönetimi, no. 4 (1997): 465-474.
—. Okul Kültürü ve Yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2002.
Eğinli, Temel, ve Yeygel Çakır. «Toplum Kültürünün Kurum Kültürüne Yanısıması.» Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi 3, no. 2 (2011): 37-50.
Ekiz, Durmuş. Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metodlarına Giriş. Ankara: Anı, 2003.
Erdem, Orhan, ve Metin Dikici. «Liderlik ve Kurum Kültürü Etkileşimi.» Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 8, no. 29 (2009): 198-213.
Güler, Ahmet, Mustafa Bülent Halıcıoğlu, ve Serkan Taşğın. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin, 2013.
Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel, 2007.
Korkut, Adem, ve Özge Hacıhafızoğlu. «Öğretmenlerin Okul Kültürünü Algılama Düzeyleri: Büyükçekmece Örneği.» Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi www. esosder.org 10, no. 37 (2011): 135-152.
Köse, Sevinç, Semra Tetik, ve Cuma Ercan. «Örgüt Kültürünü Oluştura Faktörler.» Yönetim ve Ekonomi 7, no. 1 (2001): 219-242.
Kuş, Elif. Nicel Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı, 2009.
Kuşakçıoğlu, Arzu. Marka Kimliği, Kurum Kimliği ve Aralarıdaki Bağlantı. Basılmamış Yüksek Lisanas Tezi, Ankara: Ankara Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003.
Macit, Mustafa. «Medyada “İmam Hatipli” Sosyal Temsilleri:Kollektif Bir Kimlik Söylemindeki Toplumsal İz Düşümler.» Düzenleyen dem ed. Recep Kaymakcan vd. “100. Yılında İmam Hatip Liseleri” Uluslararası Sempozyumu. İstanbul: dem , 2015. 343-358.
Mayring, Phlip. Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş. Ankara: Bilgesu, 2011.
MEB. Anadolu İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri (Temel Dini Bilgiler, Siyer, Fıkıh,Tefsir, Dinler Tarihi, Hadis, Akaid, Kelam, Hitabet ve Mesleki Uygulama) Öğretim Programları. Ankara: Talim Terbiye Kurulu, 02/05/2017.
Merter, Feridun, Yahya Doğar, ve Bijen Filiz. Örtük Program, Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Sınıf İçi ve Sınıf Dışı Davranışları. ?: ?, 2011.
Miles, Matthew B., ve A. Michael Huberman. Nitel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi, 2015.
Okay, Ayla. Kurum Kimliği. Ankara: MediaCat Kİtapları, 2000.
Öcal, Mustafa. Medresetü’l-Eimme ve’l-Huteba’dan İmam Hatip Liselerine Bizim Okullarımız. İstanbul: Önder, 2011. —. Osmanlı’dan Günümüze Din Eğitimi. İstanbul: Düşünce, 2011.
Sezgin, Ferudun. «Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığının Bir Yordayıcısı Olarak Okul Kültürü.» Eğitim ve Bilim 35, no. 156 (2010): 142-159.
Sönmez, Melek Alev. «Meslek Liselerinde Örgüt Kültürü.» Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, no. 45 (2006): 85-108.
Şahin, Semiha. «Okul Kültürünün Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi.» Elementary Education Online http://ilkogretim-online.org.tr 9, no. 2 (2010): 561-575.
Terzi, Ali Rıza. «İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü.» Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, no. 43 (2005): 423-442.
Veznedaroğlu, R.Levent. Okulda ve Sınıfta Örtük Program (Bir Özel İlköğretim Okulu Örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, 2007.
Yavuz, Yaşar, ve Emel Yılmaz. «Resmi ve Özel İlköğretim Okullarının Okul Kültürü Üzerine Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri.» International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education 1, no. 3 (2012): 76-90.
Yıldırım, Ali, ve Hasan Şimşek. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2006.
Yıldırım, Bilal. Okul Yöneticilerinin Kültürel Liderlik Rollerinin Öğretmenlerin İş Doyumuna ve Meslek Ahlakına Etkisi. Doktora Tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001.