Van Koşullarında Yem Bezelyesi (Pisum arvense L.) ve Arpa (Hordeum vulgare L.) Karışımların Ot Verimi ve Silaj Kalitesine Etkisi

Bu çalışma, 2006-2007 yetiştirme döneminde, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarla arazisinde yürütülmüştür. Kışlık olarak ekilen yem bezelyesi+arpa karışımlarında, en uygun karışım oranlarının, çeşitli verim ve silaj kalitesi unsurlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulan bu araştırmada kışlık yem bezelyesi hattı (110121) ve Tokak 157/37 arpa çeşidi kullanılmıştır. Bu bitki türlerinin saf ve %75, %50 ve %25’lik karışım oranları olmak üzere 4 varyant deneme konusu olarak ele alınmıştır. Ekim 26.10.2006 tarihinde, ot hasadı ise 12.6.2007 tarihinde yapılmıştır. Farklı yem bezelyesi+arpa kombinasyonlarında, karışımdaki yem bezelyesi oranı artıkça yeşil ot ve ham protein oranı da o nispette artmıştır. Maksimum yeşil ot verimi ve ham protein oranı saf yem bezelyesi ekilen parsellerden elde edilmiştir (1666.6 kg/da, %16.03). Karışımlarda elde edilen silajlar fleig puanlamasına göre orta kalitede silajlardır. Karışımdaki baklagil miktarı arttıkça artan protein miktarı fermantasyonu olumsuz yönde etkileyerek silajların kalitesini düşürmüş, buğdaygil miktarı arttıkça da kolay parçalanabilir karbonhidrat miktarının artmasından dolayı silaj kalitesi artmıştır. Sonuç olarak; otun verimi ve kalitesi açısından yem bezelyesi+arpa %75:%25 oranında ikili karışım şeklinde yetiştirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Yem bezelyesi, arpa, verim, silaj kalitesi

The Effect of Field Pea (Pisum arvense L.) and Barley (Hordeum vulgare L.) Combinations on The Forage Yield and Silage Qualitys in Van Ecological Conditions

This research was conducted to determine the best mixture rates, yield components and silage quality of ‘field pea+barley’ sown in fall on fallow land in Yuzuncu Yıl University Agricultural Faculty field in 2006-2007 growing season. In this research ‘110121’ field pea and ‘Tokak 157/37’ barley varieties were used as the experimental material and arranged in the randomized blocks design with 3 replications. In this study pure and 75%, 50%, 25% mixture rates of barley and field pea was used as four experimental variants, sowing date was 26 October 2006, and harvesting date was 12 July 2007. In different field pea and barley combinations, when the rate of field pea increased, green forage and crude protein ration have increased. Maximum green forage yield and crude protein were obtained from the plots sown only field pea as (1666.6 kg/da, 16.03%). Silages obtained from the mixtures were medium quality silages based on fleig scoring. With increasing legumes amounts, protein amount increased so this condition was decreased the silage quality by affecting fermentation in negative way; with increasing cereal amounts, silage quality was effected positively cause of increasing carbohydrates which of easy decom posed due to simple decomposition of increasing. In conclusion, binary combinations of intercropped peas + barley with in 75:25% ratio is recommended in terms of yield and quality.

Keywords:

Field pea, barley, yield, silage quality,

PDF

___

Acar, R. (1995). Sulu şartlarda ikinci ürün olarak bazı baklagil yem bitkileri ve tahıl karışımların yetiştirme imkanları. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış). Konya.
Açıkgöz, E. (2001). Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No:182, Bursa.
Anlarsal, A. E., Ürger, A. C., Gök, M., Yücel, C., Çakır, B., Onacı, I. (1996). Çukurova’da bazı tekyıllık baklagil yembitkileri + mısır üretim sistemlerinde baklagillerin ot verimleri ve azot fiksasyonların saptanması ve mısır üretiminde azot kullanımı azaltma olanakları. Türkiye 3. Çayır-Mer’a ve Yem Bitkileri Kongresi. 17-19 Haziran 1996. Erzurum. 341-347.
Anonim, (2007). Van Meteoroloji Bölge Müdürlüğü Kayıtları, Van.
Anonim, (2018). www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi 19.04.2019).
Aşık, F. F. (2006). Bezelye (Pisum sativum l.) ve arpa (Hordeum vulgare l.)karışımlarında karışım oranları ve biçim zamanlarının otun verimi ile kalitesi üzerine etkileri. Uludağ Üniv. Fen Bilimler Enst. Yüksek Lisans ( Yayınlanmamış) Tezi. Bursa.
Avcıoğlu, R. (1991). Türkiye 2. Çayır-Mer’a ve Yembitkiler Kongresi 28-31 Mayıs 1991, (Sunuş Konuşması), İzmir.
Biçer, B. T., Şakar, D. (1997). Diyarbakır koşullarında tane bezelye çeşitlerinde sulama ve ekim zamanının verim ve verim unsurlarına etkisi üzerine bir araştırma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi. (22–25 Eylül 1997) S. 590 – 592. Samsun.
Bildirici, N., Aldemir, R., Karsli, M. A., Dogan, Y. (2009). Potential benefits of ıntercropping corn with runner bean for small-sized farming system. Asian-Australasian Journal of Animal Sciences 2009;22(6): 836-842.
Ceylan, A., Sepetoğlu, H. (1979). Mercimekte (Lens culinaris Medic.) ekim sıklığı Araştırması. E.Ü. Ziraat Fak. Dergisi, Cilt:25, Sayı:2.
Demirel, M., Yilmaz, I., Deniz, S., Kaplan, O., Akdeniz, H. (2003). Effect of addition of urea or urea plus molasses to different corn silages harvested at dough stage on silage quality and digestible dry matter yield. J. Appl. Anim. Res. 24 (2003) : 7-16
Deniz, O. (1976). Kışlık Yembezelyesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Besin Maddeleri ve Hayvan Besleme Kürsüsü Sayı: 659.
Doğan, Y., Kendal, E., Karahan T., Çiftçi, V. (2014). Diyarbakır koşullarında bazı arpa genotiplerinde verim ve bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. (2014) 31 (2), 31-40
Emiroğlu, Ş., Algan, N., Aygün, H. (1991). Ege Bölgesinde kışlık ara ürün tarımına uygun olabilecek alternatif yembitkilerin verim ve bazı verim ögelerine etkisi üzerine araştırmalar. Türkiye 2. Çayır-Mer’a ve Yembitkiler Kongresi 28-31 Mayıs 1991, S: 235-243 İzmir.
Gençkan, M. S. (1985). Yem bitkileri Tarımı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 467 Bornova-İzmir.
Göçmen, N., Parlak, A. Ö. (2017). Yem bezelyesi ile arpa, yulaf ve tritikale karışım oranlarının belirlenmesi. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. (COMU J. Agric. Fac.) 2017: 5 (1): 119–124.
Hoffman, P. C., Combs, D. K., Brehm, N. M., Welch, D. A. (1997). Performance of lactating dairy cows fed red clover or alfalfa silage. J. Dairy Sci., 80: 3308-3315.
Kendal, E. (2012). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde iklim değişiklinin arpa yetiştiriciliği üzerine etkisi. Uluslararası Gıda Tarım ve Gastronomi Kongresi. 15-19 Şubat, Antalya, 68-70.
Kendal, E., Doğan, Y. (2012). Bazı yazlık arpa genotiplerinin verim ve kalite yönünden değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimler Dergisi 2012, 22(2): 77-84.
Kerimbek, C. (1998). Bazı baklagil yembitkileri ve tahıl karışımların 2. ürün olarak yetiştirmesi. Selçuk Üniv. Fen Bilimler Enst. Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Doktora Tezi (Basılmamış). Konya.
Kılıç, A. (1986). Silo Yemi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri). Bilgeham Basımevi. İzmir, 258-259.
Oğan, A. (1995). Harran Ovası koşullarında kışlık ara ürün olarak yembezelye (Pisum arvense L.) ve İtalyan çim (Lolium italicum L.) karışım oranların ot verimine etkisi üzerine bir araştırma. Harran Üniv. Fen Bilimler Enst. Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış). Şanlıurfa.
Özbay, O. (2007). Silaj Yapım Tekniği. T.C Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları (Basımda).
Özer, İ. (1992). Konya ili anız alanlarında doğrudan ekim suretiyle baklagil yembitkileri yetiştirme imkanları üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek lisans tezi (Basılmamış). Konya.
Pınarcık, N. (1992). Yem bezelyesi (Pisum arvense L.) ve Arpa (Hordeom vulgare L.) karışım oranların belirlenmesi ve ot üretimi üzerine araştırmalar. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans (Yayınlanmamış) Tezi. Konya
Tan, A. (1984). Ankara kıraç koşullarında arpa ve tek yıllık baklagil karmaları üzerine güzlük ekim yöntemiyle ot üretimi. Çayır- Mer’a ve Zootekni Araşt. Enst. Yay. No:88 Ankara.
Tarman, Ö., (1954). Baklagillerden Yem Bitkileri Yetiştirilmesi. Güzel İstanbul Matbaası; Ankara, S: 50-73
Temel, S. (2001). Erzurum şartlarında adi fiğin ekim ve hasat zamanlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. (Basılmış). A.Ü. Fen Bilimler Enstitüsü, Erzurum. S: 48.
Togay, N., Togay, Y., Yildirim B., Dogan, Y. (2008). Relationships between yield and some yield components in pea (Pisum sativum ssp arvense L.) genotypes by using correlation and path analysis African Journal of Biotechnology Vol. 7 (23), pp. 4285-4287, 3 December,
Tosun, F., Altın, M. (1981). Çayır-Mer’a yem kültürü ve bunlardan faydalanma yöntemleri. 19 Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitapları. No:1 Samsun.
Tosun, F., Aydın, İ. (1991). Samsun ekolojik şartlarında yetiştirilen adi fiğ+ bazı tahıl türlerinde farklı karışım oranların kuru ot verimine, ham protein verimine etkileri üzerine bir araştırma. Türkiye 2. Çayır-Mer’a ve Yembitkileri Kongresi 28-31 Mayıs 1991. İzmir.
Yılmaz, E., Tükel, T. (1987). Çukurova kıraç koşullarında yetiştirilebilecek fiğ (Vicia sativa L.) + Arpa (Hordeum vulgare L.) karışımlarında en uygun karışım oranının saptanması üzerinde bir araştırma. Doğu Tarım ve Ormancılık Dergisi, Vol. 11(1): 171-178.