BEŞERİ SERMAYENİN BÜYÜME SÜRECİNDEKİ ROLÜ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Bu çalışmada, beşeri sermayenin büyüme sürecindeki rolü, 19602011 dönemine ait Türkiye ekonomisi yıllık verileri ve Eşik Otoregresif (TAR) Model kullanılarak araştırılmıştır. İlgili literatürde ekonomik büyüme sürecinde rejim değişikliğine neden olduğu ileri sürülen beşeri sermaye, TAR modeli için eşik değişkeni olarak varsayılmıştır. Modelde fizikî sermaye stoku ve enerji tüketimine açıklayıcı değişkenler olarak yer verilmiştir. TAR modeli tahmin sonuçları genel olarak ikiye ayrılabilir: İlk olarak, analizde ele alınan dönem boyunca sürekli artan bir seri olan beşeri sermaye endeksi, tahmin edilen eşik değerini 2001 sonrası dönemde aşmaktadır. İkinci olarak beşeri sermaye, fizikî sermaye stoku ve enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkileri etkilemektedir. Öyle ki, 2001 yılı sonrasında ekonomik büyümenin sermaye esnekliği önceki döneme göre artmış ve enerji tüketimindeki artışın büyüme üzerindeki olumlu etkisi ortadan kalkmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, 2001 yılı itibariyle Türkiyenin sahip olduğu beşeri sermaye birikimi fizikî sermayenin daha verimli kullanılmasını sağlamaktadır. Ayrıca enerji tasarrufunu teşvik eden enerji politikalarının ekonomik büyüme performansı üzerindeki olası olumsuz etkilerinin 2001 yılı sonrasında ortadan kalktığını ifade etmek mümkündür.

THE ROLE OF HUMAN CAPITAL IN THE PROCESS OF ECONOMIC GROWTH: THE CASE OF TURKEY

In this study, the role of human capital on the process of economic growth is investigated by using Threshold Autoregressive (TAR) Model over the period 1960-2011 in Turkey. Human capital is assumed as the threshold variable since it is accepted to be one of the reasons to cause regime shifts in the related literature. Capital stock and energy use are used as regressors of the model. The results of the TAR model estimations are twofold: Firstly, showing a trending behaviour over the period, human capital exceeds its estimated threshold value after 2001. Secondly, human capital affects the relationships between capital stock and energy use and economic growth. Therefore, after 2001 the capital elasticity of growth has increased and the effects of energy use on growth has vanished. According to the estimation results, human capital leads to capital stock to be used more effectively since 2001. In addition, it can be implied that the possible negative effects of energy saving energy policies on economic growth disappeared after 2001