MİLLETLERARASI TİCARİ TAHKİMDE ÜÇÜNCÜ DEVLETİN DOĞRUDAN UYGULANAN KURALLARININ TATBİKİ
Doğrudan uygulanan kurallar yasal düzenleme olarak hukuk
sistemimize 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
Hakkında Kanun (MÖHUK) ile girmiştir. Doğrudan uygulanan kural
MÖHUK’ta; hâkimin hukukundaki (lex fori) doğrudan uygulanan kurallar
(m. 6) ve üçüncü devletin doğrudan uygulanan kuralları olarak (m. 31)
olarak yer almaktadır. Milletlerarası ticari tahkim ise taraf iradelerine
dayanan yargılama usulüdür. Milletlerarası ticari tahkimde taraflar
arasındaki uyuşmazlığın çözümünde, uyuşmazlığın esasına tatbik
edilmeyen üçüncü bir devletin hukukunda yer alan doğrudan uygulanan
kuralların uygulanıp uygulanmayacağı, üçüncü devletin doğrudan
uygulanan kurallarının özellikleri ile birlikte, çalışmamızda ele alınacaktır.
Application of Overriding Mandatory Rules of Third Country in International Commercial Arbitration
Overriding mandatory rules were adapted to our legal system with
International Private and Procedural Law, No. 5718. Overriding mandatory
rules are regulated in two types: overriding mandatory rules of lex fori (art.
6) and overriding mandatory rules of a third country (art. 31). On the other
hand, international commercial arbitration is a proceeding based on party
autonomy. Applicability of the third country’s overriding mandatory rules
in international commercial arbitration will be examined with this article,
in accordance with their characteristics.
___
- ALBAYRAK CEYLAN Nazlı, Milletlerarası Ticari Tahkimde
Doğrudan Uygulanan Kuralların Etkisi, Ankara 2016
- AKINCI Ziya, Milletlerarası Ticari Tahkim, 4. Bs., İstanbul 2016
- AUDIT Bernard, How Do Mandatory Rules of Law Function in
International Civil Litigation, The American Review of International
Arbitration, 2007.
- BÄR Rolf, Das Internationale, Privatrecht (Kollisionsrecht) des
Immaterialgüterrechts und des Wettbewerbsrechts, in: Schweizerisches
Immaterialgüter-und Wettbewerbsrecht, 1995
- BARRACLOUGH Andrew, WAINCYMER Jeff, Mandatory Rules of
Law in International Commercial Arbitration, 6 Melbourne Journal of
International Law, 2005
- BİRSEL Mahmut T., Milletlerarası Ticari Tahkim ve Türkiye, DEÜHFD.,
Yıl: 1, S. 1, 1980
- BLESSING Marc, Mandatory Rules of Law Versus Party Autonomy in
International Arbitration, 1997.
- BONOMI Andrea, Overriding Mandatory Provisions in the Rome
I Regulation on the Law Applicable to Contracts, Yearbook of Private
International Law, Volume 10, 2008
- BORN Gary B., International Commercial Arbitration, Vol. II:
International Arbitral Procedures, 2. Ed., Bedfordshire 2014
- BÖCKSTIEGEL Karl-Heinz, Major Criteria for International Arbitrators
in Shaping an Efficient Procedure, Arbitration in the Next Decade – Special
Supplement, 1999, ICC International Court of Arbitration Bulletin
- CANYAŞ Aslı, 5718 Sayılı Yeni MÖHUK Uyarınca Doğrudan
Uygulanan Kurallar ve Özellikle Üçüncü Devletin Doğrudan Uygulanan
Kuralları, Haluk Konuralp Anısına Armağan, C. 3, 2009
- CHONG Adeline, Public Policy and Mandatoy Rules of Third Countries
in International Contracts, Journal of Private International Law, Vol: 2,
Issue 1, 2006
- CORDERO-MOSS Guiditta, Arbitral Tribunal’s Power in respect of the
Parties’ Pleadings as a Limit to Party Autonomy. On Jura Novit Curia and
Related Issues, Limits to Party Autonomy in International Commercial
Arbitration, Ed. Franco Ferrari, 2016
- ÇELİKEL Aysel, ERDEM B. Bahadır, Milletlerarası Özel Hukuk, 14.
Bası, İstanbul, Mart 2016.
- DOĞAN Vahit, Milletlerarası Özel Hukuk, Ankara 2010
- Dolinger Jacob, World Public Policy: Real International Public Policy in
the Conflict of Laws, Texas International Law Journal, Vol. 17
- EKŞİ Nuray, New York Konvansiyonuna Göre İptal Edilmiş Hakem
Kararlarının Tenfizi, Ankara 2009
- EKŞİ Nuray, Sözleşmeden Doğan Borçlara Uygulanacak Hukuk
Hakkında Roma Konvansiyonu, İstanbul 2004.
- EKŞİ Nuray, Sözleşmeden Doğan Borç İlişkilerine Uygulanacak Hukuk
Hakkında Konvansiyon, MHB. Yıl 17-18, 1997-1998
- ERAUW Johan, Observations About Mandatory Rules Imposed on
Transatlantic Commercial Relations, Houston Journal of International
Law, Vol. 26, 2004.
- ERDEM B. Bahadır, 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul
Hukuku Hakkında Kanun’da Düzenlenen Sözleşmeden Doğan Borç
İlişkilerine Uygulanacak Olan Hukuk, Koç Üniversitesi, Avrupa’da
Devletler Özel Hukuku ve Yeni Türk Milletlerarası Özel Hukuk ve
Usul Hukuku Hakkında Kanun’un Akitler ve Ticaret Hukukuna İlişkin
Hükümleri Sempozyumu, Hukuk Fakültesi Dr. Nüsret-Semahat Arsel
Uluslararası Ticaret Hukuku Araştırma Merkezi Konferans Yayımları
Serisi-2, İstanbul 2010
- ERKAN Mustafa, MÖHUK Madde 31 Bağlamında Türk Hukukunda
Doğrudan Uygulanan Kurallara Bakış, Gazi Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Dergisi, C. 15, Yıl 2011, S. 2.
- FOUCHARD Phillippe, GAILLARD Emmanuel, GOLDMAN Berthold,
International Arbitration, Ed. Emmanuel Gaillard, John Savage, 1999
HANOTIAU Bernard, What Law Governs the Issue of Arbitrability?,
Arbitration International, Vol. 12, No. 4, 1996
- HUYSAL Burak, Milletlerarası Ticari Tahkimde Hakemlerin
Müdahaleci Kuralları Uygulama Yükümlülüğü, Maltepe Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 1-2, Ocak 2011
- KALPSÜZ Turgut, Hakem Kararlarının Milliyeti, BATİDER, C. IX,
1978
- KESSEDJIAN Catherine, Mandatory Rules of Law in International
Arbitration: What are Mandatory Rules?, The American Review of
International Arbitration, 2007.
- KORAL Rabi, Hakemliğin Milliyeti ve Yargıtay XV. Hukuk Dairesinin
1976 Tarihli Kararının Eleştirisi, Hıfzı Timur’a Armağan, İstanbul 1979
- KORAL Rabi, Türk Hukukunda Yabancı Hakem Kararı Mevhumu ve
Yargıtay Genel Kurulunun “Otorite Kanunu” Kriteri (Otorite Kanunu),
İHFM., C.42, S. 1-4, İstanbul 1977
- KÖSOĞLU Mehmet, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku
Hakkında Kanunun 31. Maddesi: Sözleşme ile Sıkı İlişkili Üçüncü Bir
Devletin Doğrudan Uygulanan Kurallarına Etki Tanınması, Milletlerarası
Özel Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Yıl: 28 S.: 1-2 2008.
- KRAMER Xandra, EU Overriding Mandatory Law and the Applicable
Law on the Substance in International Commercial Arbitration, The
Impact of EU Law on International Commercial Arbitration, New York,
Juris 2017
- LEW Julian D. M., MISTELIS Loukas A., KRÖLL Stefan, Comperative
International Commercial Arbitration, 2003
- MAYER Pierre, Mandatory Rules of Law in International Arbitration,
1986, Arbitration International
- NOMER Ergin, Devletler Hususi Hukuku, 22. Bası, İstanbul, Ekim
2017
- NOVIER Mercedes, La Propriété Intellectuelle en Droit International
Prive Suisse, Cenevre 1996
- ÖZDEMİR KOCASAKAL Hatice, Doğrudan Uygulanan Kurallar ve
Sözleşme Üzerindeki Etkileri, Yayınlanmış Doktora Tezi, Kasım 2001.
- ÖZDEMİR KOCASAKAL Hatice, Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun
MÖHUK m. 24 Çerçevesinde Tespiti ve Üçüncü Devletin Doğrudan
Uygulanan Kuralları, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel
Hukuk Bülteni, Yıl 30, Sayı 1-2, 2010.
- ÖZTEKİN GELGEL Günseli, 1958 tarihli New York Sözleşmesinde
Hakem Kararları – V(1) E Maddesi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler
Entitüsü, 1993
- SHORE Laurence, Applying Mandatory Rules of Law in International
Commercial Arbitration, The American Review of International
Arbitration, 2007.
- SILBERMAN Linda, FERRARI Franco, Getting to the Law Applicable
to the Merits in International Arbitration and the Consequences of Getting
it Wrong, Conflict of Laws in International Commercial Arbitration, Ed.
Franco Ferrari, Stefan Kröll, 2011
- ŞANLI Cemal, ESEN Emre, ATAMAN FİGANMEŞE İnci, Milletlerarası
Özel Hukuk, 6. Bası, İstanbul 2018
- ŞANLI Cemal, Milletlerarası Ticari Tahkimde Esasa Uygulanacak
Hukuk, Ankara 1986
- ŞANLI Cemal, Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve
Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları (Uluslararası Ticari Akitler), 7. Bs.,
İstanbul 2019
- TEKİNALP Gülören, UYANIK ÇAVUŞOĞLU Ayfer, Milletlerarası
Özel Hukuk Bağlama Kuralları, 11. Bası, İstanbul 2011.
- TÜYSÜZ Cemre, Milletlerarası Ticari Tahkim Açısından İcra ve İflâs
Hukukundaki Davalar, İstanbul 2017
- van BOCHOVE Laura Maria, Overriding Mandatory Rules as a Vehicle
for Weaker Party Protection in European Private International Law,
Erasmus Law Review, Kasım 2014
- WANG Lei, Mandatory Rules of the Rome I Regulation: Not “Old Wine
in New Bottles”, Canadian Social Science, Vol. 7, No. 2, 2011.ŞANLI Cemal, ESEN Emre, ATAMAN FİGANMEŞE İnci, Milletlerarası Özel Hukuk, 6. Bası, İstanbul 2018
- ŞANLI Cemal, Milletlerarası Ticari Tahkimde Esasa Uygulanacak Hukuk, Ankara 1986
- ŞANLI Cemal, Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve
Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları (Uluslararası Ticari Akitler), 7. Bs.,
İstanbul 2019
- TEKİNALP Gülören, UYANIK ÇAVUŞOĞLU Ayfer, Milletlerarası
Özel Hukuk Bağlama Kuralları, 11. Bası, İstanbul 2011.
- TÜYSÜZ Cemre, Milletlerarası Ticari Tahkim Açısından İcra ve İflâs
Hukukundaki Davalar, İstanbul 2017
- van BOCHOVE Laura Maria, Overriding Mandatory Rules as a Vehicle
for Weaker Party Protection in European Private International Law,
Erasmus Law Review, Kasım 2014
- WANG Lei, Mandatory Rules of the Rome I Regulation: Not “Old Wine
in New Bottles”, Canadian Social Science, Vol. 7, No. 2, 2011.