ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA BİR KABUL EDİLEMEZLİK SEBEBİ OLARAK TEMELLENDİRİLMEMİŞ ŞİKÂYET VE CEMAL GÜNSEL KARARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Temellendirilmemiş şikayet, Anayasa Mahkemesine (AYM) bireysel başvuru yolunda kabul edilemezlik sebepleri içinde, esasa ilişkin olan sebepler arasında yer almaktadır. Bu bakımdan, kabul edilebilirlik incelemesinde biçime, usule ve mahkemenin yetkisine ilişkin kabul edilemezlik sebeplerinden daha sonra, esasa ilişkin diğer sebeplerle birlikte son sırada gelmektedir. Bu makale, AYMnin temellendirilmemiş şikayet içtihadını Veli Özdemir (2013), Sabah Yıldızı (2017) ve Cemal Günsel (2021) gibi işaret taşı niteliğindeki kararlarla belirlenen gelişimi içinde ele almaktadır. Makale, Anayasa Mahkemesinin Cemal Günsel kararıyla birlikte artık daha sıkı bir standart test uyguladığı gözlemini ortaya koymakta ve konuyu bireysel başvuru hakkının kullanımında adil denge meselesi olarak ele almayı denemektedir.

___

  • ALGAN Bülent, “Bireysel Başvurularda ‘Açıkça Dayanaktan Yoksunluk’ Kriterinin Anayasa Mahkemesi Tarafından Yorumu ve Uygulanması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 63/2, 2014, ss. 247-284.
  • ARSLAN Zühtü, Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Aslan’ın Anayasa Mahkemesi Üyesi Selahaddin Menteş’in Andiçme Töreni Açılış Konuşması, 25 Temmuz 2019, https://www.anayasa.gov.tr/tr/baskan/ konusmalar/anayasa-mahkemesi-uyesi-selahaddin-mentesin-andicmetoreni-acis-konusmasi/#. Erişim Tarihi: 16.11.2021.
  • AYBAY Rona, “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Konusunda Bazı Genel Gözlemler ve 14. Protokol”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 88, 2010, ss. 225-260.
  • BARIN Taylan, “Kabul Edilebilirlik Kriterleri Tablosu”, Twitter, 2021, https://twitter.com/taylanbarin/status/1400478021094629383?s=20. Erişim Tarihi: 16.11.2021.
  • DURMAZ Cüneyt, “Esasa İlişkin Kabul Edilemezlik Kriterleri”, Bireysel Başvuru İnceleme Usulü ve Kabul Edilebilirlik Kriterleri (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi), (ed. Musa Sağlam), Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, İkinci Baskı, 2013, ss.225-246.
  • DURSUN Halil İbrahim, Türk Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda Esasa İlişkin Kabul Edilemezlik Sebepleri, Ankara, Seçkin Yayınevi, 2018.
  • KOÇ Muharrem İlhan / KAPLAN Recep, Bireysel Başvuru Kabul Edilebilirlik Kriterleri Rehberi, Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2017.
  • KÜÇÜK Salim, “Açıkça Dayanaktan Yoksunluk”, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Usulü ve Kabul Edilebilirlik Kriterleri, (ed. Hüseyin Turan / Recep Kaplan), Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2015, ss. 187- 208.
  • ÖNCÜ Mehmet, “Bireysel Başvuruların AİHM Tarafından Usulden İncelenmesi ve Dördüncü Dereceden Şikâyetler”, Anayasa Mahkemesinin Kuruluşunun 50. Yılına Armağan, (ed. Engin Yıldırım vd.), Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2012, ss. 371-408.
  • YILMAZOĞLU Yunus Emre, “Bireysel Başvuruda Açıkça Dayanaktan Yoksunluk Kriteri”, Bireysel Başvuru Kabul Edilebilirlik Kriterleri Rehberi, (ed. Muharrem İlhan Koç / Recep Kaplan), Ankara, Anayasa Mahkemesi Yayınları, 2017, s. 229-365.
  • YILMAZOĞLU Yunus Emre, Bireysel Başvuru Rehberi, Ankara, Adalet Yayınevi, 2019.
  • Cemal Günsel [GK], B. No: 2016/12900, 21/1/2021.
  • Özlem Dalkıran [GK], B. No: 2017/35203, 21/1/2021.
  • Sabah Yıldızı Radyo ve Televizyon Yayın İletişim Reklam Sanayi ve Ticaret
  • Anonim Şirketi [GK], B. No: 2014/12727, 25/5/2017.
  • Veli Özdemir, B. No: 2013/276, 9/1/2014.
  • Ünal Yiğit, B. No: 2013/1075, 30/6/2014.
  • Feyzullah Erarslan, B. No: 2014/7226, 4/11/2014.
  • Nevzat Albayrak ve diğerleri, B. No: 2013/9822, 22/6/2015.
  • Zeki Rüzgar, B. No: 2013/6084, 6/4/2016.
  • Hamdullah Demirtaş, B. No: 2013/3552, 15/12/2015.
  • Murat Karayel (2), B. No: 2013/2125, 16/9/2015.
  • Sadullah Remzi Karagöz, B. No: 2014/8870, 8/6/2016.
  • Teyfik Tunç, B. No: 2014/11204, 8/12/2016.
  • Hüseyin Çiftçi, B. No: 2014/3439, 28/9/2016.
  • N.A., B. No: 2013/5076, 6/4/2016. Fatih Hilmioğlu, B. No: 2014/648, 18/9/2014. Abdullah Doğtaş, B. No: 2012/1123, 26/6/2014.
  • G.G., B. No: 2014/10349, 9/11/2017. Neslihan Albayrak, B. No: 2015/19611, 13/9/2018.
  • Abdulkadir Güneş, B. No: 2014/7489, 10/10/2019.
  • Vedat Bingöl, B. No: 2014/7817, 10/10/2019.
  • Şenol Eren, B. No: 2014/7693, 26/9/2019. Caner Duygu, B. No: 2014/7490, 20/11/2019.
  • Diyadin Abak ve Mehmet Yiğit, B. No: 2015/2331, 20/11/2019.
  • Ali Soylu, B. No: 2014/10602, 19/11/2019.
  • Fatma Alan ve Talip Şeker, B. No: 2014/10801, 19/11/2019.
  • Mehmet Sayat, B. No: 2014/10819, 19/11/2019.
  • Celal Mezarcı ve diğerleri, B. No: 2014/12781, 10/12/2019.
  • Mahir Kan, B. No: 2015/20001, 9/1/2020.
  • Mehmet Sabri Gül, B. No: 2015/4248, 16/1/2020.
  • İlknur Üstün, B. No: 2017/34570, 25/2/2021.
  • Murat Özmek (2), B. No: 2017/15646, 21/4/2021.
  • Emre Kaya, B. No: 2018/743, 10/2/2021.
  • Zeynep Yeter, B. No: 2018/20039, 27/1/2021.
  • Ahmet Teyit Keşli (4), B. No: 2018/4502, 25/2/2021.
  • Mustafa Atak, B. No: 2018/27304, 24/2/2021.
  • Mutia Canan Karatay, B. No: 2017/37469, 21/4/2021.
  • Nahide Eren, B. No: 2014/2134, 21/4/2021.
  • Selahattin Demirtaş (8), B. No: 2016/48606, 11/3/2021.
  • C.Ö., B. No: 2018/21788, 11/3/2021. Ruhi Abat, B. No: 2014/4724, 7/3/2019.
  • Candaş Kat, B. No: 2015/18467, 19/11/2019. Zeki Demir, B. No: 2015/16719, 2/12/2020.