ANAYASA MAHKEMESİNİN İCRA VE İFLÂS HUKUKUNDAKİ ŞİKÂYET MÜESSESESİNE HUKUKÎ DİNLENİLME HAKKI AÇISINDAN YAKLAŞIMI

Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolunun kabul edilmesiyle birlikte bireyler temel hak ve özgürlüklerinin korunmasını vasıtasız bir şekilde Anayasa Mahkemesinden isteme hakkına sahip olmuşlardır. Bireylerin Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin ortak koruma alanındaki hakları bireysel başvuruya konu olmaktadır. Ülkemizde yapılan başvuruların büyük çoğunluğunu adil yargılanma hakkının ihlâl edildiği iddiası oluşturmaktadır. Bununla birlikte çalışmamız özel olarak icra iflâs hukukundaki şikâyet müessesesinin hukuki dinlenilme hakkı bakımından bireysel başvuruya konu edilmesini ele almaktadır. İcra mahkemesinin şikâyet üzerine verdiği kararlar maddi anlamda kesin hüküm etkisinden yoksundur. Şikâyetin bireysel başvuruda ele alınarak incelenmesi, özellikle yeniden yargılamaya karar verilmesi ihtimalinde yargılama hukuku bakımından özellik arz eden bir durumdur. Zira hukuk yargılamasında olağanüstü kanun yolu olarak yargılamanın yenilenmesine karar verilebilmesi sadece maddi anlamda kesin hüküm oluşturan kararlar bakımından mümkün olup Yargıtay uygulaması da bu yöndedir. Çalışmamızda esas itibariyle şikâyetin hukuk niteliği, tarafları, bireysel başvuruya konu olabilmesi ve verilen kararların yargılamaya etkileri üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Anayasa Mahkemesi, hukuki dinlenilme hakkı, bireysel başvuru, şikâyet müessesesi, Yargıtay

PDF

___

ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder/TAŞPINAR AYVAZ, Sema, Medenî Usûl Hukuku, B. 2, Ankara 2016
ATALI, Murat/ERMENEK, İbrahim/ERDOĞAN, Ersin, İcra ve İflâs Hukuku, B. 3, Ankara 2020 (İcra ve İflâs Hukuku)
ATALI, Murat/ERMENEK, İbrahim/ERDOĞAN, Ersin, Medenî Usûl Hukuku, B. 3, Ankara 2020 (Medenî Usûl Hukuku)
ATAR, Yavuz, Türk Anayasa Hukuku, Güncellenmiş B. 14, Ankara 2021
BENDER, Michael, Die Befugnis des Bundesverfassungsgerichts zur Prüfung gercihtlicher Entscheidungen, Heidelberg 1991
ÇELİK, Yeşim, Türk Hukukunda Bireysel Başvuru ve Anayasa Mahkemesi Uygulaması, Ankara 2016
ÇELİKYAY, Hakan Sabri, Anayasa Mahkemesi’nin Bireysel Başvuru Kararlarının “Başvuru Yollarının Tüketilmesi” Ölçütü Açısından Değerlendirilmesi, İÜHFM C. LXXIII, S. 1, s. 21-62, 2015
DÖNER, Ayhan/ÇELİK, Yeşim, Anayasa Mahkemesinin Bireysel Başvuruyu İnceleme Aşamaları, Ortaya Çıkan Sorunlar ve Sonuçları, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (ERZSOSDE) IX-I: 275-294 [2016]
DÜWEL, Martin, Kontrollbefugnisse des Bundesverfassungsgerichts bei Verfassungsbeschwerden gegen gerichtliche Entscheidungen, 1. Auflage, 2000
ERMENEK, İbrahim, Anayasa Mahkemesinin Bireysel Başvuru Üzerine Verdiği Kararların Medenî Yargılama Hukukuna Yansımaları ve Bu Alanda Ortaya Çıkan Bazı Özel Durumlar, MİHDER, C. 9, S. 26, 2013/13
FRÖHLİNGER, Margot, Die Erledigung der Verfassungsbeschwerde, Zugleich ein Beitrag zum Verhältnis des Verfassungsprozeßrechts zum sonstigen Prozeßrecht, 1982
GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Güncellenmiş B. 26, Ankara 2021
GÖZTEPE, Ece, Anayasa Şikayeti, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No: 530, AÜHF Döner Sermaye Yayınları No: 45, Ankara 1998
GÜNDOĞDU, Süleyman Burak, Medenî Yargıda Usûl Kurallarına Aykırılığın Anayasa Mahkemesi’nce Bireysel Başvuru Yoluyla Denetlenmesi, İstanbul 2021
KANADOĞLU, Korkut, Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru, İstanbul 2015
KLEİNE-COSACK Michael, Verfassungsbeschwerden und Menschenrechtsbeschwerde, 2. neu bearbeitete Auflage, 2007
KORKMAZ, Ramazan, Medenî Usûl Hukuku Açısından Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru, B. 1, İstanbul 2014
KURU, Baki, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış İcra ve İflâs Hukuku, İstanbul, 2016
KURU, Baki, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usûl Hukuku, İstanbul 2019
ÖZEKES, Muhammet, Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Ankara 2003
PEKCANITEZ, Hakan, Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku, B. 15, İstanbul 2017
PEKCANITEZ, Hakan,/SİMİL, Cemil, İcra – İflâs Hukukunda Şikâyet, B. 2, İstanbul 2017
PEKCANITEZ, Hakan/ATALAY, Oğuz/SUNGURTEKİN ÖZKAN, Meral/ ÖZEKES Muhammet, İcra İflâs Hukuku, B. 4, İstanbul 2017
SCHLAİCH, Klaus/KORİOTH, Stefan, Das Bundesverfassungsgericht, Stellung, Verhafren, Entscheidungen, 11. neu bearbeitete Auflage, 2018
ŞAHBAZ, İbrahim, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru ve Sorunlar, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (Anayasa Şikâyeti/ Anlamı, Kapsamı ve Olası Sorunlar), Ankara, Nisan 2011, (ss. 71-128)
ŞİRİN, Tolga, Anayasa Mahkemesi’nin Anayasa Şikâyeti Kararlarının Usûlî Açıdan Değerlendirilmesi, Anayasa Hukuku Dergisi, C. 3, S. 5, İstanbul 2014
TANRIVER, Süha, Medenî Usûl Hukuku, C. I, Ankara 2020
UMAR, Bilge, Kuru/Arslan/Yılmaz’ın İcra ve İflâs Hukuku Ders Kitabı Üzerine Gözlemler (15. Basım), 75. Yaş Günü İçin Prof. Dr. Baki Kuru Armağanı, Ankara 2004
Mehmet Ali Bedir ve Tevfik Günay, B. No: 2013/4073, 21/1/2016
Roche Dıagnostıcs Turkey A.Ş., B. No: 2014/20036, 8/6/2017
İbrahim Demirayak, B. No: 2013/4075, 10/3/2016
Fahri Aşkın, B. No: 2014/19289, 27/10/2016
Mehmet Derviş, B. No: 2014/14955, 17/5/2016
Elif Şekerleme ve Gıda San Tic Ltd. Şti., B. No: 2013/9085, 14/4/2016
AYM. E. 1965/25 K. 1965/57 T. 26.10.1965
Medeni Alpkaya, B. No: 2013/3078, 21/1/2016