Kadim Arap Şiirinde Konu Birliği Meselesi

Kadim Arap şiirinde konu ve yapı birliği meselesi özellikle modern dönemde tartışılmıştır. Bu tartışmaya bağlı olarak ilk dönem edebî eleştirmenlerin, kadim Arap şiirini konu ve yapı birliği bakımından inceleyip incelemedikleri de söz konusu edilmiştir. Bu çalışmada hicrî üçüncü asırdan itibaren kendi dönemlerinde öne çıkmış kimi eleştirmenlerin kadim Arap şiirindeki konu ve yapı birliği meselesine yaklaşımları incelenmiş, Ayrıca modern dönemden bazı edebiyat eleştirmenlerinin meseleye bakışlarına atıflarda bulunulmuştur.

Unification of Matter Issue in Ancient Arabic Poetry

The unification of manner and structure issue in ancient Arabic poetry is debated especially in the modern era. According to this debate, whether the first period literary critics have examined ancient Arabic poetry in terms of the unification of topic and structure or not have also been discussed. We, in this study, researched the approaches of some of the critics who are prominent figures in their period about the unification of topic and structure in ancient Arabic poetry beginning from third century of the hegira calendar. Aside from this, we try to enlighten this subject through referring to some of the modern literary critics' opinions.

PDF

___

Abbas, İhsan, Tarihu'n-nakdi'l-edebî i'ndel-Arab, 4. Bs., Beyrut, Daru's-sekafe, 1983.
Arvas, Abdulselam; "Yazılı-Sözlü Gelenek İlişkisi ve Bir Fıkra Hakkında Düşünceler", Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c. III, sayı:1, 2012, s. 111-118.
Bekkar, Yusuf Hüseyin, Binâü'l-kaside fi'n-nakdi'l-'arabiyyi'l-kadim (fi davi'n-nakdi'l-hadîs), Beyrut, Dâru'l-Endelüs, t.y.
Câhiz, Ebu Osman Amr b. Bahr, el-Beyan ve't-Tebyin, tah. İbrahim Şemsüddin, 2 c., Beyrut, Müessesetü'l-a'lâ li'l-matbuat.
Çetin, Nihad M., Eski Arap Şiiri, 2. bs., İstanbul, Kapı yayınları.
Dayf, Şevki, fi'n-Nakdi'l-edebî, 9. bs., Kahire, Daru'l-maarif, t.y.
Ebu'l-Ferec, Kudâme b. Cafer, Nakdu'ş-şi'r, tah. Muhammed Abdülmunim Hafacî, Beyrut, Daru'l-kütübi'l-İlmiyye, t.y.
el-Eyyûbî, Said, Anasıru'l-vahde ve'r-rabt fi'ş-şi'ri'l-câhilî, Ribat, Daru'l-mearif, 1968.
el-Ğuneym, Yakup Yusuf, Kırâa fi defter kadîm, 2. bs., Beyrut, Dâru'l-Ğarbi'l-İslâmi, 2012.
el-Kayrevanî, Ebû Ali el-Hasan b. Reşik el-ezdi, el-Umde fi mehasini'ş-şi'r ve âdâbih ve nakdih, 2 c., tah. Muhammed Muhyiddin Abdülhamit, Beyrut, Daru'l-cîl, 1981. Elmalı, Hüseyin, "Ebû Temmâm", DİA, c. X, s. 241-243.
Elmalı, Hüseyin, "Hassân b. Sâbit", DİA, c. XVI, s. 399-402.
Er, Rahmi, "Muvelledûn", DİA, c. XXXII, s. 227.
ez-Zehebî, Şemseddin Muhammed b. Ahmed b. Osman, Siyeru a'lâmi'n-nübelâ, tah. Şuayb el-Arnaut, Hüseyin el-Esed, 25 c., 3. bs., Beyrut, Müessesetü'r-Risâle, 1985.
Hâtimî, Ali b. Muhammed el-Muzaffer, Hılyetü'l-muhadara, tah. Ca'fer el-Kenani, y.y., Daru'l-hürriyyet, 1979.
Hilal, Muhammed Ğuneymi, en-Nakdu'l-edebiyyi'l-hadis, 6. Bs., Kahire, Nahdatu Mısır, 2005.
Hilalî, Havle Takıyyüddin, Dirase lüğaviyye fi ârâcizi Ru'be ve'l-Accac, 2 c., Bağdat, Daru'rReşid, 1982.
İbn Haldun, Abdurrahman, Mukaddimetü İbn Haldun, Kahire, Daru'l-fecr, 2010.
İbn Kuteybe, eş-Şi'r ve'ş-Şu'arâ, tah. Ahmed Muhammed Şakir, 2 c., Kahire, Daru'l-Hadis, t.y.
İbn Tabâtabâ, Muhammed Ahmed el-alevî, 'Iyâru'ş-şi'r, Beyrut, Daru'l-kütübi'l-ilmiyye, 2005.
İbnü'l-Esir, Zıyaüddin, el-Meselü's-sair fi edebi'l-katib ve'ş-şair, tah. Ahmed el-Hufî- Bedevi Tabane, 4 c., Kahire, Daru nahdatu Mısır, t.y.
Kattus, Bessam, Vahdetü'l-kaside fi'n-nakdi'l-arabiyyi'l-hadis, İrbid, Daru'l-kindî, t.y.
Köksal, M. Fatih, "Metin Tamiri (Usul ve esaslar, Uygulamalar ve Bazı Teklifler)", Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, İstanbul, 2008, sayı: 1, s. 174.
Özsoy, İsmail, "İslâm Öncesi Dışa Kapalı Arabistan'da Sosyo-Ekonomik Bulgular ve Su'lûklar Hareketi", Journals of Qafgaz University, Bakü, 2005, sayı: 16.
Sanni, Amidu, "Klasik Arap Şiir ve Teorik Hitabında Tazmîn (En-Jambment) ve Yapısal Uyum Üzerine", ter. Ömer Kara, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2014, C. XVI, sayı: 30, s. 229-26.
Şakir, Mahmud Muhammed, Namat sa'b ve namat mu?îf, Kahire, 1996.
Temizer, Aydın, "Arap Dilinde Tazmîn", Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010/2, sayı: 39, s. 81-96.
Tüccar, Zülfikar, "Buhtürî", DİA, c. XI, s. 381-383.
Tülü, Ali, Mahmud Muhammed Şakir ve Cahiliye Şiiri Hakkındaki Düşünceleri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul, 2016, Basılmamış Doktora Tezi, s. 292.
Tülücü, Süleyman, "Nâbiga ez-Zübyânî", DİA, c. XXXII, s. 262-263.
Tülücü, Süleyman, "Züheyr b. Ebû Sülmâ", DİA, c. XLIV, s. 540-542.
Yermut, Beşir, Şairâtü'l-'Arab fi'l-Câhiliyye ve'l-İslam, Beyrut, Matbaatü'l-ehliyye, 1934.
Yıldırım, Kadri, "Câhiliye Dönemi Arap Edebiyatında "Su'lûk" Şâirler Hareketi", Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2001, cilt: III, sayı: 1, s. 177-209.