TÜKETİCİLERİN REKLAMLARA YÖNELİK KUŞKUCULUĞU ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: IĞDIR ÖRNEĞİ
Kitle haberleşme araçlarıyla yapılan, kontrol edilebilen, tanımlanabilir bilgi ve ikna etme süreci olan reklamın bilgilendirmek, ikna etmek, hatırlatmak gibi üç temel fonksiyonu vardır. Reklamda mesajı alan tüketiciler, mesaja inanırlarsa ikna gerçekleşecektir. İknaının en önemli engellerinden birisi şüpheciliktir. Reklamcılıkta şüphe olumsuz bir tutum olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada, şüphe olumsuz tutum olarak kabul edilmiş ve şüpheyi etkileyen unsurlar sıralanmaya çalışılmıştır. Kişilik özellikleri şüpheci eğilimi belirleyen bir etken olarak ele alınmıştır. Çalışmada Iğdır ili özellinde toplam 401 kişi üzerinde reklama yönelik şüphe ölçeği uygulanmıştır. Çalışma sonunda tüketicilerin büyük çoğunluğu reklamların duygular üzerinde olumsuz etkisi olduğunun, reklamların fark edilmeyen yöntemlerle kişileri etkilemek için daha çok kullanıldığını, reklamın herhangi bir faydasının olmadığı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Reklam izleyicilerinin reklama güvenmek konusunda şüpheci bir tutum içinde olduğu saptanmıştır.
___
- 1. Aksu, M., Temeloğlu, E.(2011). "Tatil Turizmi Reklamlarında Kadın İmgesi: Karşılaştırmalı Bir Araştırma". Elektronik Sürüm. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, Ocak 2011, 3(1).
- 2. Akbulut T. N. ve Balkaş, E. E. (2006): Adım Adım Reklam Üretimi, Beta Yayınları, İstanbul
- 3.Bişkin, F. (2008) " Markanın Pazarlama Açısından Önemi Ve Tüketici Tercihleri- Memnuniyeti Çerçevesinde Otomobil Sahipleri Üzerinde Bir Araştırma". ( 2004). Elektronik Versiyon. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. sayı.418-420.
- 4. Çardaklı, S.(2008) " Televizyon Reklamlarında Tanınmış Kişilerin Kullanılmasının Reklamın Hatırlanması Üzerindeki Etkisi Konusunda Bir Pilot Araştırma".Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s.23.
- 5. Çardaklı, S.(2008). " Televizyon Reklamlarında Tanınmış Kişilerin Kullanılmasının Reklamın Hatırlanması Üzerindeki Etkisi Konusunda Bir Pilot Araştırma". Yüksek Lisans Tezi .Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s.2.
- 6. Çardaklı, S. (2008). "Televizyon Reklamlarında Tanınmış Kişilerin Kullanılmasının Reklamın Hatırlanması Üzerindeki Etkisi Konusunda Bir Pilot Araştırma". (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi."Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- 7. Ergeçi, E. Nuket.(2009). " Reklama Şüpheci Yaklaşımın İnçelenmesi", (Elektronik Versiyon). Ç.Ü.Sosyal Bilimler Enstitüsü dergisi .2. s.172-193
- 8. Goneau, K. (2004). "Advertısıng Skeptıcısm Among Adolescents: An Extensıon Into The Socıal Marketıng Arena".(Master Thesis). Canada: Concordia University Montreal.
- 9. Kıymalıoğlu, A.(2014). "Reklama Yönelik Şüphenin Tüketici Tutumlarına Etkisi" Doktora Tezi. Antalya. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
10. Kotler, P. (2000): Pazarlama Yönetimi, Beta Yayınları, Ankara.
- 11. Salalı,G.(2009). "Farklı Hedef Kitlelere Yönelik Reklamların İncelenmesi:Cocuklara Ve Kadınlara Yönelik Reklamlar" Uzmanlık Tezi.Sanayi ve Ticaret Bakanlığı.
Ankara.
12. Odabaşı, Y,Barış, G.(2015),Tüketici Davranışları. İstanbul. MediCat kitapları.
13. Özdamar, K.(2004), Paket Programlarla Statiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitapevi
- 14. Tek, B." Pazarlama İlkeleri", Beta Yayınları, İstanbul, 1999.s.735.
15. Taşyürek, N. (2010) " Reklam Ve Reklamın Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi: Bir Alan Araştırması". (2010).S.52. Yüksek Lisans Tezi.
Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı. Ankara.
16. Parker, J. M.(2013) " Retaıler Televısıon Advertısıng: Consumers’ Skeptıcısm Of Informatıonal vs. Emotıonal Ads" . Louısıana Unıversıty
17. Yağcı, M., İsmail İLARSLAN,N.(2010) " Reklamların Ve Cinsiyet Kimliği Rolünün Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi" [Elektonik Sürüm] ,
Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11 (1) 2010, 138-155.
18. Yeşiloğlu, H.(2013). "Yaşam Tarzının Müşteri Sadakati Ve Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerine Etkileri: Organik Gıda Ürünlerini Kullanan Tüketiciler
Üzerinde Bir Uygulama". Yüksek Lisan Tezi. Ankara: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
19. Yıldız, Ö. E., Deneçli . C. (2010). " Sosyal Sorumluluk Kampanyalarının İkna Sürecinde Sosyal İçerikli Reklamların Kullanımı: Bir Çözümleme Örneği".
[Elektronik sürüm] Yalova Sosyal Bilimler Dergisi. sayı.s.100.
20. Zengin, A.Mücahid. (2010). "Doğrudan Pazarlama Aracı Olarak Cep Telefonu Kullanımı Ve Tüketici Tutumları". ( Yanınlanmamış Yüksek Lisans tezi). Konya:
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.