ELECTRE YÖNTEMİYLE TEKSTİL SEKTÖRÜNDE OPTİMAL KURULUŞ YERİ SEÇİMİ: UŞAK İLİ ÖRNEĞİ

Günümüz ekonomik yaşamı baş döndürücü bir hızla gelişimini sürdürmektedir. Bu gelişmelerden tüm işletmeler belli ölçülerde etkilenmekte ve bu değişim, işletmelere rekabet avantajı sağlayabilmek için optimal kararlar almaya zorlamaktadır. Türkiye’de iç ticaretin lokomotifi kabul edilen tekstil sektörü de gerek bölgesel gerek küresel anlamda bu rekabet avantajlarından yararlanması için hem gelişmeye devam etmek hem de optimal kararları en verimli şekilde almak durumundadır. Tekstil sanayi, ülkemizde ve tüm dünyada zaman zaman krizlerle karşı karşıya kalsa da yatırımcılar için cazipliği nedeniyle halen yatırım yapmaya değer görülmektedir. Yoğun rekabet ortamında işletmelerde fizibilite etütlerinde üzerinde önemle durulması gereken konulardan biri de optimal kuruluş yeri seçimidir. Kuruluş yeri seçimi bir işletmenin geleceği açısından önemli bir başlangıç noktasıdır. Yatırım öncesi kuruluş yeri seçiminde bilimsel bir fizibilite etüdünün yapılması gerekmektedir. Sabit yatırımların yapısından kaynaklanan hareketsizlik özelliği nedeniyle, tesisin uygun olmayan bir yere kurulmasından sonra başka bir yere nakli sırasında ortaya çıkacak nakil yatırımları çok yüksek maliyetlere sebep olabilmektedir. Bu nedenle yatırımcılar için alternatiflerin birden fazla olması halinde, çok kriterli karar verme yöntemleri ve karar alma süreçleri devreye girmektedir. Bu çalışmada, Uşak’ta kurulacak bir tekstil sanayi işletmesi için alternatif üç kuruluş yerinin Uşak O.S.B., Uşak Karma O.S.B. ve Uşak Karahallı O.S.B. belirlenen kriterler çerçevesinde, optimal kuruluş yeri belirlenmesine çalışılmıştır. Optimal kuruluş yeri seçiminde çoklu karar verme sistemlerinde kullanılan ELECTRE yöntemi ile kuruluş yeri kriterleri değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre optimal kuruluş yeri sıralamasında Uşak O.S.B. birinci sırada, Uşak Karma O.S.B. ikinci sırada, Uşak Karahallı O.S.B. üçüncü sırada yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kuruluş Yeri Seçimi, ELECTRE Yöntemi, Tekstil Sektörü, Uşak

OPTIMAL LOCATION CHOICE IN TEXTILE SECTOR BY USING ELECTRE METHOD: A CASE OF USAK

Today's economic life maintains its progress rapidly. All companies are affected from these changes in certain points and this situation compels companies to take optimal decisions. So; textile sector, accepted as locomotive of domestic trade in Turkey, has to take these optimum desicions most efficiently. Even so textile sector faces with crises in both our country and all around the world, it is seen as worth investing for the investors because of its attractiveness .In fierce competition environment, one of the points to be considered in feasibility study is optimal location choice. Location choice is an important starting point in terms of a company's future. A feasibility study has to be made pre-investment location choice. Because of the structure of fixed investments, transportation investments cost a lot while moving to another location. On this account, multi-criteria decisionmaking models and decision-taking processes become operational in the form of many alternatives for investors. In this study, it is tried to determine the optimal location among three location alternatives Usak O.S.B., Usak Karma O.S.B. and Usak Karahallı O.S.B. for a textile company to be established in Usak. Company locaiton criteria have been evaluated by the ELECTRE method using in determining optimal location choice. According to the obtained results; Usak O.S.B. has taken place on the top, Usak Karma O.S.B. has ranked number two and Usak Karahallı O.S.B. has become third

Keywords:

Location Choice, ELECTRE Method, Textile Sector, Usak,

PDF

___

Akpınar, N. (2003). Sürdürülebilir alan kullanım planlamasında alan kullanım tiplerine ait önceliklerin Simos Prosedürü ve ELECTRE 1 yöntemi ile belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 9(2), .234–242.
Alp, S., & Gündoğdu, E. C. (2012). Kuruluş yeri seçiminde analitik hiyerarşi prosesi ve bulanık analitik hiyerarşi prosesi uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 7-25.
Alüftekin, N., Yüksel, Ö., Taş, A., Çakar, G., & Bayraktar, F. (2009). Küresel krizden çıkışta kümelenme modeli: tekstil ve hazır giyim sektörü örneği. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 1-19.
Aşıkoğlu, R., Kaderli, Y., Demir, S., & Çelikkol, H. (2011). Yatırım projelerinin hazırlanması, değerlendirilmesi ve realize edilmesi. Ankara: Sözkesen Matbaacılık.
Aydoğuş, İ., & Bayraktar, K. (2005). Dünyada ve Türkiye’de tekstil sektörü ülke ekonomisindeki yeri ve Uşak ili tekstil sektörü. Uşak Tekstil Sanayi Araştırması, 7- 30.
Barutçugil, İ. (1988). Üretim sistemi ve yönetim teknikleri. Uludağ Üniv. Yayınları, No:3054-01673, 73.
Çağıl, G. (2011). 2008 Küresel kriz sürecinde Türk bankacılık sektörünün finansal performansının ELECTRE yönetimi ile analizi. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, 25(93) 59–86.
Eleren, A. (2006). Kuruluş yeri seçiminin analitik hiyerarşi süreci yöntemi ile belirlenmesi; deri sektörü örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(2), 405-416.
Eleren, A. (2007). Kuruluş yeri seçiminin FUZZY TOPSIS yöntemi ile belirlenmesi: deri sektörü örneği. Akdeniz İ.İ.B.F Dergisi, (13), 280-295.
Ertuğrul, İ., & Karakaşoğlu, N. (2011). ELECTRE ve bulanık AHP yöntemleri ile bir işletme için bilgisayar seçimi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakülte Dergisi, 25(2), 23–41.
Eryürek, Ö. F., & Tanyaş, M. (2003). Hata türü ve etkileri analizi yönteminde aliyet odaklı yeni bir karar verme yaklaşımı. İTÜ İşletme Fakültesi, Endüstri Mühendisliği Bölümü Dergisi, 31–40.
Karacasu, M. (2007). Kent içi toplu taşıma yatırımlarının değerlendirilmesinde karar destek modeli (ELECTRE Yöntemi) kullanımı. 7. Ulaştırma Kongresi, İstanbul.
Karakoç, B. (2007). Uşak’ta tekstil sanayi. (Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı.
Köksal, Y., & Emirza, E. (2011). Kuruluş yeri açısından cadde ve alış veriş merkezi mağazacılığının karşılaştırılması: Ankara ilinde bir araştırma. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 75-87.
Öngüt, E. Ç. (2007). Türk tekstil ve hazır giyim sanayiinin değişen dünya rekabet şartlarına uyumu. T.C Devlet Planlama Teşkilatı – Uzmanlık Tezleri, 2703, 1-165.
Özkan, A. (2008). Kentsel katı atık yönetim sistemlerinin oluşturulmasında farklı karar verme tekniklerinin kullanımı. (Doktora Tezi). Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı.
Ruddel, R. Jr. P. (1967). Location layout & maintenance. Richard D.Irwin, Inc. Homewood Illio’s, 16-17.
Sezer, H. (2008). Düzenli hat taşımacılığında nakliye müteahhidinin gemi operatörü seçimine çok kriterli karar destek sistemi yaklaşımı.( Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Denizcilik İşletmeleri Yönetimi Anabilim Dalı Denizcilik İşletmeleri Yönetim Programı, İzmir.
Soner, S., & Önüt, S. (2006). Çok kriterli tedarik seçimi: bir ELECTRE – AHP uygulaması. Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi, 110–120.
Türker, A. (1988). Çok ölçekli karar verme tekniklerinden ELECTRE. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 38(3), 72–87.
Yaşar, E. (1995). Gümrük Birliği ve Türk tekstil – konfeksiyon sektörü. TMMOB Sanayi Kongresine Doğru. MMO Yayın No:184, 90.
Yürekli, H. (2008). Taarruz helikopterleri seçiminde ELECTRE yönteminin kullanılması. (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Sayısal Yöntemler Bilim Dalı, İstanbul.
http://www.tekstilisveren.org.tr/dergi/2005/subat/arastirma.html(ErişimTarihi:02.05.2013)
http://osbbs.osbuk.org.tr(Erişim Tarihi:02.05.2013).
http://www.karahalliosb.org.tr/Default.aspx?x=s&kat=1(Erişim Tarihi:02.05.2013).
http://usak.org.tr(Erişim Tarihi:02.05.2013)
http://www.ukosb.org.tr/about-us.html (Erişim Tarihi:02.05.2013)