ULUPAMİR KIRGIZLARINDA EVLİLİKLE İLGİLİ GELENEKLER

Kırgızların başka ülkelerde yaşayan kollarından biri de Pamir Kırgızlarıdır. Pamir Kırgızlarının büyük bir kısmı 1982 yılında Türkiye’ye göç etmiş olup günümüzde Van’ın Erciş ilçesi sınırları içinde kalan Ulupamir Köyü’nde yaşamaktadırlar. Ulupamir köyündeki Kırgızlar, yüzyıllardır yaşayan Kırgız gelenek ve göreneklerini bugün de yaşatma gayreti içerisindedirler. Bu gelenekler içerisinde en çok dikkat ettikleri evlilik törenleridir. Bu çalışmada Ulupamir köyünde yaşamakta olan Kırgız Türklerinin evlilikle ilgili âdetleri üzerinde durulmuştur. Bu âdetler diğer Türk boylarında olduğu gibi çeşitli aşamalardan oluşmaktadır. Evvela evlilik çeşitleri üzerinde durulmuş olup evlilik törenleri de düğün öncesinde uygulanan gelenekler, düğün esnasında uygulanan gelenekler ve düğün sonrası uygulanan gelenekler olarak üç aşamada incelenmiştir. Alan araştırmasına dayanan bu çalışmamızda görüşme ve gözlem tekniği kullanılmıştır.

___

  • BARAN, M. (2014). Pamir Yaylası’ndan Ulupamir Köyü’ne Kırgızlarda Sosyo-Kültürel Yaşam
  • ve Mekânın Dili. Bilig, 68, 43-68.
  • BİLGİLİ, A. (1996). Bir Dış İskân Uygulamasının Sosyolojik Çözümlemesi –Ulupamir Örneği-
  • . Bilig, 2, 96.
  • DIYKANBAYEVA, M. (2013). Kırgız Türklerinde Evlilik ve Buna Bağlı İnanışlar. Atatürk
  • Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 49, 131-144.
  • İNAN, A. (1998). Makaleler ve İncelemeler. I. Cilt. Ankara: TTK Yayınları.
  • KAYA, D. (2005). Kırgızlar’ın Millî Oyunu Kökbörü. İzzet Gündağ Kayaoğlu Hatıra Kitabı-
  • Makaleler, 303-313.
  • ÖGEL, B. (1982). Türklerde Kalın ve Başlık. II. Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri,
  • IV. Cilt: Gelenek-Görenek ve İnançlar, Ankara.
  • ÖGEL, B. (2001). Türk Kültürünün Gelişme Çağları. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları
  • Vakfı Yayınları.
  • PEKACAR, Ç. (1995). Pamir (Afganistan) Kırgız Türkleri Ağzı. Yayımlanmamış Doktora Tezi,
  • Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • PEKACAR, Ç. (2013). Pamir ve Ulupamir Kırgızları. Yeni Türkiye, 54, 1737-1746.
  • POLAT, K. (2005). Beşikten Mezara Kırgız Türklerinde Gelenek ve İnanışlar. Ankara: Türkiye
  • Diyanet Vakfı Yayınları.
  • Sözlü Kaynaklar
  • KK-1: Cafer ÖZOĞLU, 60, evli, ilkokul, emekli, 2015, Erciş, Van.
  • KK-2: Cansu BARBAROS ÖZER, 26, evli, lisans, öğretmen, 2015, Erciş, Van.
  • KK-3: Cikte BAŞARAN, 64, evli, okuma yazması yok, ev hanımı 2015, Erciş, Van.
  • KK-4: Gülasel ERBAŞ, 38, evli, ilkokul, ev hanımı, 2015, Erciş, Van.
  • KK-5: Habibullah ARI, 42, evli, ortaokul, köy korucusu, 2015, Erciş, Van.
  • KK-6: Kaldık BARBAROS, 64, evli, okuma yazması yok, ev hanımı, 2015, Erciş, Van.
  • KK-7: Melike TOROS, 56, evli, okuma yazması yok, ev hanımı, 2015, Erciş, Van.
  • KK-8: Molla İbrahim ASYALI, 72, evli, okur-yazar, molla, 2015, Erciş, Van.
  • KK-9: Urayberdi DOĞANER, 41, evli, ilkokul, köy korucusu, 2015, Erciş, Van.