DİL BİLGİSİ ÖĞRETİMİNDE SENTEZCİ YAKLAŞIM

Dil bilgisi öğretiminde sentezci yaklaşımı ele alan bu çalışma, iki ana bölümden meydana gelmektedir. Çalışmanın birinci bölümünde, dil bilgisi (gramer) ve ana dili öğretiminde dil bilgisinin işlevleri hakkında bilgi verilmiştir. Bu bağlamda, temel dil becerilerinin geliştirilmesinde ve öğrencilere zihinsel esneklik ve disiplin kazandırmada, dil bilgisi öğretiminin durumu analiz edilmiştir. Bu bölümde son olarak, davranışçı ve yapılandırıcı dil öğretim yaklaşımlarının dil bilgisi öğretimine bakış açıları üzerinde durulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde, dil bilgisi öğretiminde yöntem sorunu ele alınmıştır. Bu bağlamda, teori ve uygulamada ortaya çıkan çelişkiler belirlenmiştir. Bu çelişkileri ortadan kaldırmaya yönelik öneriler, sentezci yaklaşım çerçevesinde değerlendirilmiştir. Sentezci yaklaşım, davranışçı ve yapılandırıcı eğitim sistemlerinin dil bilgisi öğretiminde ileri sürdüğü görüşlerden hareketle oluşturulmuştur. Bilindiği üzere, bu iki eğitim yaklaşımının dil bilgisi öğretimine ilişkin bakış açıları uygulama noktasında, açık ve net değildir. Bu çalışma, dil bilgisi öğretiminde uygulanması gereken sentezci yöntemin özellikleri üzerine yoğunlaşmaktadır. Çalışma çerçevesinde öne sürülen sentezci yöntemin ayrıntıları şu aşamalar çerçevesinde analiz edilecektir: Ontolojik Farkındalık Oluşturma Aşaması: Ele alınan dil bilgisi konusunun dilin aktif kullanım sürecindeki gerekliliğine yönelik ontolojik bir nitelik taşımaktadır. Bu yapının ya da kuralın dil içindeki görevi nedir? Yapının mevcut olup olmama durumu, dilin anlam yapısında hangi değişiklikleri meydana getirmektedir? Birinci aşama, bu farkındalığı öğrencilere kazandıracak giriş etkinliklerinden oluşmaktadır. Konu Anlatımı Aşaması: Konu anlatımının gerçekleştiği aşamadır. Dil yapısı ya da kuralıyla ilgili içerik bilgisi bu aşamada verilmektedir. Kavram haritası gibi, bilgiyi organize eden şemaların kullanımı bu aşamada gerçekleşmektedir. Kavratma Aşaması: Hazırlanan çalışma kâğıtlarıyla konuyu kavratmaya yönelik uygulamaların yapıldığı aşamadır. Pragmatik Aşama: İşlenen dil bilgisi konusunun metin ortamında kullanılmasını ifade etmektedir. Konuşma, yazma, okuma ve dinleme etkinlikleri için önerilmektedir. Dil bilgisi öğretimiyle ilgili yukarıda sıralanan öğretim modeli, hem davranışçı hem de yapılandırıcı yaklaşımın özelliklerini taşımaktadır. Sentezci yaklaşım kullanımı, bu paylaşımcı yapılandırmanın terminolojik ifadesi olarak tercih edilmiştir.

SYNTHETIC APPROACH IN GRAMMAR TEACHING

This study, discussing the synthetic approach in grammar teaching, consists of two main parts. The first part, which is an introduction to the study, provides information on grammar and the functions of grammar knowledge in native language education. In that regard, this part also includes a review on grammar teaching in relation to the development of basic language skills and the acquisition of mental flexibility and discipline by students. Lastly, it focuses on the perspectives of behaviourist and constructivist language teaching approaches on grammar teaching. The second part addresses the problem of method in grammar teaching. In this sense, the study determines the contradictions in theory and practice and evaluates the suggestions to eliminate such contradictions within the framework of the synthetic approach. The synthetic approach is based on the concepts put forward by the behaviourist and constructivist education systems on grammar teaching. As is known, the perspective of these two educational approaches towards grammar teaching are not clear and evident. This study centres on the characteristics of a synthetic approach that should be followed in grammar teaching. The details of the synthetic approach, which is introduced in the study, are reviewed in the following stages: The Stage of Creating Ontological Awareness: The grammar subject covered has an ontological nature regarding the necessity of the process of active language use. What is the role of such structure or rule within language? To what extent is the lack or presence of such structure important in the semantic functioning of language? This first stage includes introductory activities that raise ontological awareness among students. The Stage of Lecturing: This is the stage where lecturing takes place and the content knowledge on language structure or rules are provided. The schemes that organize the knowledge, such as concept maps, are employed in this stage as well. The Stage of Comprehension: This stage involves the practices that enable students to comprehend the subject through the prepared work sheets. The Pragmatic Stage: This stage is where the grammar subject covered is being practiced in a text. It is recommended for speaking, writing, reading and listening activities. The above-mentioned stages of teaching regarding grammar teaching bear the characteristics of both the behaviourist approach and the constructivist approach. The expression of synthetic approach is used as the terminological expression of this shared construction.

___

  • YANGIN, B. (2002). Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi. Ankara: Dersal Yayınları.
  • YALIN, H. İ. (2014). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Nobel Kitabevi.
  • SCHUNK, D. (2009). Öğrenme Teorileri (Çev. Muzaffer ġahin). Ankara: Nobel Kitabevi.
  • ONAN, B. (2014). Dil Bilgisi Öğretiminde Temel İlkeler ve İzlenen Aşamalar. (Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi), Ankara: Pegem Yayınevi. 71-103.
  • ONAN, B. (2013). Dil Eğitiminin Temel Kavramları. Ankara: Nobel Kitabevi.
  • ONAN, B. (2005). Denizden Gelen Kara Süvari. Ankara: Akçağ Yayınevi.
  • KORKMAZ, Z. (2007). Gramer Terimleri Sözlüğü. Ankara. Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • http://www.dilbilgisi.net/konular/sozcuk-turleri/zamir/
  • GÜNEŞ, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Kitabevi.
  • GÖĞÜŞ, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
  • ERDEM, İ. (2007). İlköğretim II. Kademede Dil Bilgisi Öğretiminin Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • DİLÂÇAR, A. (1971). Gramer, Tanımı, Adı, Kapsamı, Türleri, Yöntemi, Eğitimdeki Yeri ve Tarihçesi. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1971. Ankara. Türk Dil Kurumu Yayınları.