DERLEME SÖZLÜĞÜ’NE OSMANĠYE, DÜZĠÇĠ AĞZINDAN KATKILAR - I
Bu çalışmayla Osmaniye ili, Düziçi ilçesinden Derleme Sözlüğü"ne katkı sağlanacaktır. Bu çalışmada Düziçi"nin çeşitli yerlerinden derlenen örneklerin bazılarının Derleme Sözlüğü"nde olmadığı, bazılarınınsa farklı yörelerde farklı anlamlarda kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu eksikliği giderme adına da mevcut çalışma ortaya çıkmıştır. Derlenen örnekler yaklaşık on yıldır çeşitli zaman ve mek?nlarda kişilerin konuşması esnasında not alınan, anlamları sorulan kelimelerdir ve aynı zamanda çoğu, tarafımızdan bilinen kelimelerdir, birçoğu da çevremizdeki insanlar tarafından hâlâ konuşma dilinde canlı bir şekilde kullanılmaktadır. Ancak elde edilen kelimeler sayıca fazla olduğu için iki ayrı yayın şeklinde değerlendirilmesi uygun görülmüştür. Bu yayında "I"ya kadar olan kelimeler ve anlamları verilmiştir. Düziçi'nden derlenen sözler isim soylu kelimeler, fiiller, ikilemeler, deyim ve deyimleşmiş ifadeler şeklinde sınıflandırılarak verilmiştir. Derlemelerin bir kısmının Sözlük'te yer aldığı görülmektedir, ama anlam olarak Düziçi'nde farklı kullanımlar vardır, bu tür sözler italik olarak verilmiştir. Çalışmada 212 isim soylu kelime, 100 fiil, 125 deyim, deyimleşmiş ifade, ikileme benzeri sözlere yer verilmiştir. Özellikle deyim ve benzeri sözler verilirken müstehcen ve küfürlü ifadelerin çok geçtiği görülmektedir, ancak çalışmada küfür içeriklerinden ziyade bir olayı, durumu, nesneyi, kişiyi tasvir eden ifadelere yer verilmiştir
CONTRIBUTIONS TO COMPILATION DICTIONARY FROM DIALECT OF DÜZĠÇĠ, OSMANĠYE - I
In this present study, some contribution shall be made to the Derleme Sözlüğü (Compilation Glossary) from the province Osmaniye, the district Düziçi. It has been determined in this present study that some of the words collected from various places of Düziçi are not present in the Derleme Sözlüğü (Compilation Glossary) and some of them are used with different meanings in different regions. This study has appeared in order to make up this deficiency. The words having been collected here are the words which have been noted down for approximately ten years during the speech of people in different times and places and whose meanings have been asked. The words having been given here are also the words, most of which are known and used by us and have still been used livingly in a spoken language by the people around us. However, since the obtained words are high in number, it has been found suitable to evaluate them in two publications. In this present publication, the words until “I” and their meanings have been given. The vocabulary collected from Düziçi has been given by being classified as nouns, verbs, reduplications, idioms and idiomized expressions
___
- ACAR, K. (2013). Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü‟ne Kandıra Ağzından Katkılar. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8(9), 375-386.
- ADIGÜZEL, A. (2013). Dünyada ve Türkiye Türkçesinde Ağız ÇalıĢmaları ve Yöntemler. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 387-401.
- ARSLAN, B. (2013). Çatpınar (DoğanĢar/Sivas) Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Dil ve Edebiyat Araştırmaları, 8, 97-102.
- BĠRAY, N. (2009). Denizli Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic, 4(8)
- BOZ, E. (1996). ÇüngüĢ ve Çermik Yöresi Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar. Millî Folklor, 29-30, 112-113.
- BULUT, S. (2016). Dereli, Eynesil ve Görele Ġlçeleri Ağızlarından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. 1. Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu Özet Kitapçığı, 366.
- CANKAYA, M. (2013). Erzincan Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(9), 899-910.
- ÇAVGA, U. (2015). Belkaya (Konya Ereğli) Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar. International Journal Of Languages’ Education And Teaching, 2669-2689.
- ÇĠFTÇĠ, F. (2014). Bitlis Merkez Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar. Anemon, Muş Alparslan Ünı versı tesı Sosyal Bı lı mler Dergisi, 2(2), 260-272.
- DEMĠRCĠ, M. ve GÜZEL, (2016). M. KahramanmaraĢ Ağızları Üzerine Yapılan ÇalıĢmalar. Route Educational and Social Science Journal, 3(1), 159-185.
- DOĞAN, M. (2009). Aksaray Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar-1. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literatureand History of Turkish or Turkic, 4(4), 236-249.
- DOĞAN, M. (2010). Aksaray Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar-2. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literatureand History Of Turkish Or Turkic, 5(1), 294-312.
- DOĞAN, M. (2012). Aksaray Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar 3. Diyalektolog - Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 9-21.
- DURMUġ, Ġ. (2009). Sözlük maddesi, Türkiye Ġslam Ansiklopedisi. 37. Cilt, Ġstanbul.
- ERATALAY, S. - ERATALAY, S. (2012). AlaĢehir Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar. 4. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu, 1. Cilt, 353-364.
- ERDEM NAS, G. (2015). Anamur Ağzından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar-2. Journal of Turkish Language and Literature, 1(1), 1‐8.
- ERDEM NAS, G. ve PARLAR, Z. (2016). Bartın Ağzından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. Diyalektolog- Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 50-59.
- ERDOĞAN, S. (2016). Niğde Yöresi Ağzından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar- 1. Journal of Türklük Bilimi Araştırmaları, 40, 69-82.
- ERSÖZ, S. (2009). Nazilli (Aydın) Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal Of Turkish World Studies, IX(2), 37-62.
- ERTEN, M. ve BAġKAN, A. (2016). Bismil Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. ÇÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 40(2), 67-77.
- GÜL, M. (2013). Türkçe Sözlükler Üzerine Bir Deneme. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 505-530.
- GÜLENSOY, T. (1998). Anadolu Ağızları Derleme Sözlüğüne Katkılar. Türk Dili, 553, 14-16.
- GÜLSEREN, C. (2016). Malatya‟dan Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Diyalektolog- Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 47-55.
- GÜVEN, Ö. (2014). Zara (Sivas) Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 51(51), 63-77.
- GÜZEL, F. (2013). ġahsuvar (Elazığ) Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar-2. DiyalektologUlusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 15-33.
- KALAY, E. (1997). Edirne Ġli Ağızlarından Derleme Sözlüğüne Katkılar I. Türk Dili, 547, 25- 33.
- KALAY, E. (2004). Edirne Ġli Ağızlarından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar II. Türk Dili, 633, 250-259.
- KAMACI, D. (2011). Erzurum Yöresi Ağızlarından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. Mediterranian Journal of Humanities, 1(1), 157-164.
- KARAHAN, L. (1996). Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması. Ankara: TDK Yayınları.
- KARAHAN, L. (1999). Ağız AraĢtırmaları Alanında Yapılması Gereken ÇalıĢmalar. Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni, (9 Mayıs 1997), Ankara: TDK Yayınları.
- KARAMAN, A. (2011). Sandıklı Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Acer İndex, 2(3).
- KARAÖRS, M. (1994). Derleme Sözlüğü'ne Katkılar, Kayseri, Isparta, Adana Ġllerinden Derlemeler. Türk Dili, 505, 65-67.
- KORAġ, H. (2002). Derleme Sözlüğü'ne Ġlaveler. Tübar-XII-/Güz, 171-208.
- KÜÇÜKBALLI, F. N. (2016); Bozkır (Konya) Ağzından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar, EriĢim Linki:http://www.selcuk.edu.tr/dosyalar/files/303/37%20Fatih%20Numan%20K%C3% BC%C3%A7%C3%BCkball%C4%B1%20BOZKIR%20(KONYA)%20A%C4%9EZIN DAN%20%E2%80%9CDERLEME%20S%20(2).pdf Tarihi: 27.04.2017.
- METĠN, B. B. (2016). Geydoğan Ağzından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. Dede Korkut, Aralık 2016/11, 78-87.
- ÖLMEZ, Z. (2010). Diyarbakır Ağzı'nın Sözvarlığına Katkılar. I. Uluslararası Türk Diyalektolojisi ÇalıĢtayı, 15-20 Mayıs 2008, Gazi Magosa/Kıbrıs, Türk Dilleri Araştırmaları, 20,193-201.
- ÖZDARENDELĠ, N. (2013). VelimeĢe Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Türkiyat Araştırmaları, 34, 57-79.
- ÖZEK, F. (2016). Arapgir Ağzından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. 1. Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu Özet Kitapçığı, 43.
- ÖZGÜR, C. (2004). EskiĢehir Yöresi Ağızlarından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. TDAYB 2004/1, 93-99.
- ÖZKAYA, H. (2015). Kırklareli Ġli Ağızlarından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Rumeli'de Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 2 (Nisan) 33, 33-39.
- ÖZTÜRK, E. (2009). Mersin Yörüklerinden Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. Türk Dili, 689, 405- 411.
- ġANLI, C. (1996). Kırklareli, Erzurum ve Artvin Ġllerimizden Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. Türk Dili, 552, 542-547.
- ġANLI, C. (1999). Anadolu ve Rumeli Ağızlarından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. Türk Dili, 572, 670-680.
- ġANLI, C. (1999). Anadolu ve Rumeli ağızlarından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar II. Türk Dili 572, 670-681.
- TEKĠN, F. ve CANTÜRK, S. (2014). Giresun ve Yöresi Ağızlarından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Diyalektolog- Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 9, 33-46.
- TERES, E. (2011). Söğüt (Bilecik) Ağzından Derleme Sözlüğüne Katkılar. Folklor/Edebiyat, 17(65), 2011/1.
- TOKAT, F. (2014). Çavdır Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(1), 153-166.
- TOKATLI, S. S. ve ERDEM NAS, G. (2012). Anamur Ağzından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. Diyalektolog-Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 33-45.
- TOKER, M. (2011). Derleme Sözlüğü ve Mersin Ağzı Sözlüğü‟ne Tarsus Yöresinden Katkılar. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Terature And History Of Turkish Or Turkic, 6(3), 1229-1249.
- TOPALOĞLU, A. ve KAÇALĠN, M. S. (2009). Sözlük Maddesi. Türkiye İslam Ansiklopedisi. 37. Cilt, Ġstanbul.
- ULUM, Ö. G. (2015). Adana Yöresine Ait Kelimelerin Kullanım Sıklıkları Üzerine Bir Ġnceleme. Çukurova Araştırmaları Dergisi, 1(1), 107-117.
- UYSAL, Ġ. N. (2017). Kuzören (Konya-Bozkır) Köyü Ağzından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. Diyalektolog-Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 79-85.
- YAZICI, T. (2009). Sözlük Maddesi. Türkiye İslam Ansiklopedisi. 37. Cilt, Ġstanbul, 401-402.
- YEġĠLÖZ, Z. (2012). NevĢehir Lakaplarından Derleme Sözlüğü‟ne Katkılar. NEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 22-27.
- YILDIRIM, F. (1999). Çukurova Ağızlarında Ünlü GöçüĢmesi. 3.Uluslararası Çukurova Halk Kültürü Bilgi Şöleni (Sempozyumu) Bildiriler, Adana: Adana Valiliği: 657-664.
- YILDIRIM, F. (2002). Türkiye Türkçesinin Ağızları ve Etnik Yapı: Çukurova Ağızları Örneği. Türkbilig, 4, 136-153.
- YILDIRIM, F. (2006). Adana ve Osmaniye İlleri Ağızları (Giriş-İnceleme) I. Ankara: TDK Yayınları.
- YILDIZ, O. (2007). Isparta Ağzından Derleme Sözlüğü'ne Katkılar. Turkish Studies / Türkoloji Araştırmaları, 2(2), 790-800.