ORHAN PAMUK’UN CEVDET BEY VE OĞULLARI ROMANINDA SÖZ VARLIĞI

Dil sadece anlaşmayı sağlayan tek yönlü bir dizge değil aynı zamanda özelliklerine, kullanım yerlerine ve işlevlerine göre dünyayı anlamlı hâle getirebilen çok yönlü bir yapıdır. Birçok unsuru bünyesinde barındıran dilin kullanım alanı bulduğu yerlerden biri de edebî eserlerdir. Edebî eserin yaratıcısı konumunda olan sanatçı; duygu, düşünce ve hayal dünyasını dış dünya ile birleştirerek kurgular. Kurguladığı kavramları dili kullanarak kelimelere döker. Böylece sanatçının sahip olduğu söz varlığı, kullandığı üslup, dile olan hâkimiyeti, oluşturduğu eseriyle somut hâle gelir. Dolayısıyla dil; eserle yazarı, yazarla okuru, okurla dünyayı tanıştırır. Dili kullanabilme yeteneği, sanatçının başarısının ölçütlerinden biridir. Sanatçının dili iyi kullanabilmesinin ölçütlerinden biri de dilin söz varlığını eserine yeterli derecede yansıtabilmesidir. Bu bakımdan söz varlığı çalışmaları, sanatçı ve eser için büyük önem taşır. Söz varlığı çalışmalarının öneminden hareketle Türk Edebiyatının Nobel ödüllü yazarı Orhan Pamuk’un Cevdet Bey ve Oğulları romanının söz varlığı makale konusu olarak belirlenmiştir. Makalenin yazılış amacı Cevdet Bey ve Oğulları romanındaki söz varlığını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda yazarın ilk romanı Cevdet Bey ve Oğulları’nın söz varlığı unsurları; tür, anlam, köken, kullanım sıklığı bakımından ayrıntılı olarak incelenip değerlendirilmiştir.

___

  • AKSAN, D. (1996). Türkçenin Sözvarlığı, Ankara: Engin Yayınevi.AKSAN, D. (1998). Her Yönüyle Dil, Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: TDK YayınlarıAYDIN, M. (2007). Dilbilim El Kitabı, İstanbul: 3F Yayınevi.BAŞ, Bayram (2013). Ahmet Midhat Efendi'nin Kelime Hazinesi, Ana Dili Eğitimi Dergisi, S. 1(2), s. 75-83.BURAN, A. (2008). “Dil İlişkileri ve Kavram Tercümeleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Makaleler, Ankara: Turkısh Studies, s.269-274.HENGİRMEN, M. (2009). Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Ankara: Engin Yayınevi.KARAAĞAÇ, G. (2005). Dil, Tarih ve İnsan, Ankara: Akçağ Yayınları.KARAAĞAÇ, G. (2012). Türkçenin Dil Bilgisi, Ankara: Akçağ Yayınları.KARAAĞAÇ, G. (2013). Dil Bilimi Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. ÖLKER, G. (2011). Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü (1945-1950 Arası), Konya: Kömen Yayınları.PAMUK, O. (2010). Manzaradan Parçalar Hayat, Sokak, Edebiyat, İstanbul: İletişim Yayınları.PAMUK, O.(2012). Cevdet Bey ve Oğulları, İstanbul: İletişim Yayınları.