ЎЗБЕК ТИЛИДА ҚОН - ҚАРИНДОШЛИК ТЕРМИНЛАРИНИНГ ПАЙДО БЎЛИШ ДАВРИГА КЎРА ТИПОЛОГИЯСИ

Маълумки, тилнинг луғавий қатлами фонетика ва морфологияга нисбатан тез ўзгарувчан бўлиб, асрлар оша даврга хос бўлган ўзгаришларни ўзида ёрқин акс эттириб боради. Қон-қариндошлик терминлари инсоният тарихининг энг қадимги давридан ибтидоий жамият тузумига мансуб бўлиб, ҳали мулкчилик тизими амалга ошмаган даврда пайдо бўла бошлаган.Ўзбек тили ҳам бундан мустасно эмас. Ўзбек тилидаги қон қариндошлик терминларининг яратилган давридан то шу кунга қадар тарихий тараққиётини қуйидагича гуруҳлар ажратиш мумкин: а) тарихий терминлар-ўзбек тилида тарихда кенг қўлланиб, ҳозирда умуман ишлатилмайдиган қон-қариндошлик терминлари; б) қадимий терминлар-ўзбек тил учун асос бўлган қадимдан мавжуд бўлиб ҳозирда ҳам қўланувчи қон-қариндошлик терминлари; янги терминлар-тилнинг синхроник нормалари шаклланиши даврида пайдо бўлган қон - қариндошлик терминлари. Мақолада ушбу гуруҳлар алоҳида таҳлил қилинган.

___

  • AYDAROV G. (1971). Yazık Orhonskıh pamyatnikov drevnetyurkskoy pismennosti VIII veka.- Alma-ata.
  • KOŞGARİY M. (1960-1963). Devonu Lugatit Türk: I, II, III. –Toshkent: Fan.
  • KOŞGARİY M. (1967). Devonu Lugatit Türk: İndeks Luğat. –Toshkent: Fan.
  • OLDEROGGE M. (1951). Маlayskaya sistema rodstva // Rodovoe obshestvo. Materialı issledovaniya. –М.
  • MUTALLİBOV S.M. (1959). Morfologiya va leksika tarihidan qisqaça oçerk. – Toşkent: ÖzFA naşriyati.
  • MİRSOATOV T.Z. (1953). Özbek tilining Qirq şevasi // Özbek dialektologiyasidan materiallar, I. –Toşkent.
  • AFZALOV, Ş. (1953). Özbek tilining Parkent şevasi // Özbek dialektologiyasidan materiallar, I. –Toşkent.
  • Navoiy Asarlari Luğati, 1972.
  • Özbek Klassik Adabiyoti Asarlari Uchun Qisqaça Luğat, 1972.