MANTIKÇI PARADİGMA VE GÜNDELİK DİL FELSEFESİ

Analitik felsefe Frege, Russell ve Wittgenstein’ın anlam-önerme-olgu bağlamında yapmış oldukları çalışmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Çözümleyici yaklaşım olarak da ifade edilen Analitik felsefe, İngilizce konuşan dünyada yaygınlık kazanmıştır. Bu felsefe, felsefenin geleneksel problemlerinin dilden kaynaklandığı ileri sürer. Felsefi problemler dilden hareketle çözülebilir. Mantıkçı paradigma ve Fonksiyonel Analiz olarak iki ayrı döneme ayrılan Analitik felsefe, bu ortak görüşte birleşirler. Mantıkçı paradigma ideal bir dil üzerine çalışmalar yaparken, fonksiyonalist düşünürler doğal dilin, dil-dünya ilişkisi açısından daha kullanışlı olduğunu savunur. Dil ve anlam ilişkisi, mantıkçı pozitivistler tarafından anlamlı- anlamsız önermeler ayrımına dek vardırılmıştır. Anlamın önermeler düzeyinde analiz edilmesi gerektiğini savunan bu fikir, Wittgenstein ve Austin’in dilin gündelik kullanımına dikkat çeken düşünceleriyle bertaraf edilmeye çalışılmıştır. Analitik felsefe bu iki karşıt düşünce üzerinde tartışılmaktadır. Günümüzde gündelik dil felsefesi, dilin birçok farklı özelliğini ön plana çıkardığı için rağbet görmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Analitik felsefe, anlam, doğrulama, ideal dil

PDF

___

Altınörs, A. (2001). Anlam Doğrulama ve Edimsellik. İstanbul: Alfa Yayınları.
Austin, J. L. (1975). How To Do Things with Words. (J. Urmson, Dü.) Cambrige, Masschusetts: Harvard University Press.
Austin, J. L. (2009). Söylemek ve Yapmak (Çev. R. Levent Aysever ). İstanbul: Metis Yay.
Ayer, A. (1984). Dil, Doğruluk ve Mantık (Çev. V. Hacıkadiroğlu). İstanbul: Metis Yay.
Cevizci, A. (1999). Felsefe Sözlüğü . İstanbul: Paradigma.
Demir, Ö. (2000). Bilim Felsefesi. Ankara: Vadi Yay.
Ferrre, F. (1999). Din Dilinin Anlamı. (Çev. Zeki Özcan) İstanbul: Alfa Yay.
Frege, G. (2015). Anlam ve Gönderge Üzerine (çev. H. Kayıkçı). Ankara: Gökkuşağı Yay.
Frege, G. (1980). Philosophical and Mathematical Correspondence. U.S.A: The Un of Chicago Press.
Frege, G. (1979). Posthumous Writings . Wiley-Blackwell.
Hadot, P. (2009). Wittgenstein ve Dilin Sınırları (Çev.Murat Erşen). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
İnan, İ. (A.Ö.F 1615). Dil Felsefesi. Açık Öğretim Fakültesi Yayınları, No: 1615.
Osman, F. (2011). Tanrı Üzerine Konuşmanın Anlamı. Bursa: Asa Yay.
Özcan, Z. (2014). Dil Felsefesi I. İstanbul: Sentez Yayıncılık.
Özcan, Z. (2016). Dil Felsefesi II. İstanbul: Sentez Yayıncılık.
Quinton, A. (1985). Wittgenstein'ın Çifte Felsefesi. (Der.) B. Magee, Yeni Düşün Adamları, içinde, (Çev. O. Aruoba, s. 120). İstanbul: Birey ve Toplum Yay.
Recanati, F. (2008). Mantıkçı Pozitivizmden Gündelik Dil Felsefesine, (Der). A. Altınörs, içinde, Analitik felsefe (s. 45-67). İstanbul: Say Yayınları.
Reichenbach, H. (2000). Bilimsel Felsefenin Doğuşu, (Çev: Cemal Yıldırım, Bilgi Yayınevi, 2000, Ankara, s.186. Ankara: Bilgi Yay.Rossi, J. G. (2001). Analitik Felsefe. İstanbul : Paradigma.
Russell, B. (1962). Dünyamızın Sorunları, (Çev.Sabahattin Eyüpoğu-Vedat Günyol. İstanbul.
Russell, B. (1964). Logic and Knowledge, Ed. Robert Charles, . London.
Soykan, Ö. N. (1981). Felsefe ve Dil- Wittgenstein Üzerine Bir Araştırma. İstanbul: MVT Yayıncılık.
Ural, Ş. (2006). Pozitivist Felsefe. İstanbul: Say Yay.
Wittgenstein, L. (2010). Felsefi Soruşturmalar. (H. Barışcan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Wittgenstein, L. (2005). Tractatus Logico-Philosophicus (Çev. Oruç Aruoba). İstanbul: Metis Yayınları .