Yüksek Rakımda Farklı Olgunlaşma Süresine Sahip Silajlık Mısır Çeşitlerinin Ekim Zamanlarının Belirlenmesi

Bu araştırma Erzurum şartlarında silajlık mısır yetiştiriciliği için uygun çeşit ve ekim zamanının belirlenmesi amacıyla 2012 ve 2013 yıllarında yürütülmüştür. Farklı olgunlaşma derecesine sahip olan SZE TC-513 (FAO: 500, erkenci), Prestige (FAO: 550, orta-erkenci) ve OSSK-644 (FAO: 640, orta-geççi) mısır çeşitleri 3 farklı tarihte (15 Mayıs, 1 Haziran ve 15 Haziran) ekilmişlerdir. Şansa Bağlı Tam Bloklar deneme deseninde 3 tekrarlamalı yürütülen çalışmada silajlık verim, bitki boyu, koçan oranı ve bazı yem kalite özellikleri incelenmiştir. Silajlık verim, bitki boyu ve koçan oranları çeşitlere ve ekim zamanlarına bağlı olarak önemli değişimler göstermiştir. En yüksek silajlık verim orta erkenci olan Prestige çeşidinden ve 15 Mayısta yapılan ekimlerden elde edilmiştir. Ekim zamanı geciktikçe silajlık verimler azalmıştır. Erken yapılan ekimler koçan oranı ve kuru madde oranının da yüksek olmasını sağlamıştır. Elde edilen bu araştırma sonuçlarına göre; Erzurum şartlarında FAO derecesi 550 civarında olan ve orta-erkenci özellik gösteren Prestige gibi çeşitlerin 15 Mayıs tarihinde ekilmesi uygun bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Silajlık verim, yem kalitesi, ekim tarihi, varyete

Determination of Seeding Time of Silage Corn Varieties with Different Ripening Period in High Altitude Regions

This study was carried out in 2012 and 2013 in order to determine the suitable variety and sowing time for silage corn cultivation in Erzurum conditions. SZE TC-513 (FAO: 500, early), Prestige (FAO: 550, medium-early) and OSSK-644 (FAO: 640, medium-late) silage corn varieties with different ripening grade were seeded in 3 different dates (May 15, June 1 and June 15). In the study conducted with 3 replications in the randomized complete blocks experimental design, silage yield, plant height, cob ratio and some forage quality characteristics were investigated. Silage yield, plant height and cob ratios showed significant changes depending on varieties and sowing times. The highest silage yield was obtained from Prestige cultivar, which was medium-early and in seeding on May 15. As the sowing time is delayed, silage yield is reduced. In early planting, the ratio of cob and dry matter was higher. According to the results of this research; it was found suitable for seeding on the 15th of May, such as variety Prestige, which has a FAO rating of 550 and a medium-early feature.

Keywords:

Silage yield, forage quality, seeding date, variety,

___

Açıkgöz, E. (2002). Silaj Yapımında Kullanılan Diğer Bitkilerin Tarımı. Silaj Bitkileri Yetiştirme ve Silaj Yapımı (E. Açıkgöz, İ. Filya ve İ. Turgut ed.) Hasad Yayıncılık, Türkiye, 2002 s: 35-57.
Anonim, (2019). Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları Teknik Talimatı https://www. tarimorman.gov.tr/Belgeler/Mevzuat/ Talimatlar/ToprakAraziSiniflamasiStandartlariTeknikTalimativeIlgiliMevzuat_yeni.pdf. Erişim Tarihi: 6 Ocak 2019.
Avcıoğlu, R., Geren, H., & Cevheri, A. C. (2003). Effects of sowing date on forage yields and agronomic characteristics of six maize varieties grown in the Aegean Region of Turkey. Proceedings of the 12th Symposium of the European Grassland Federation, Pleven, Bulgaria.
Beiragi, M. A., Khorasani, S. K., Shojaei, S. H., Mostafavi, K., Dadresan, M., & Golbashy M (2011). a study on effects of planting dates on growth and yield of 18 corn hybrids (Zea mays L.). American Journal of Experimental Agriculture, 1(3), 110-120.
Deniz, S., Nursoy, H., Yılmaz, İ., & Karslı, M. A. (2001). Vejetasyonun farklı evrelerinde hasat edilmenin bazı mısır varyetelerinde besin madde içeriği ve silaj kalitesi ile sindirilebilir kuru madde miktarına etkisi. Veteriner Bilimleri Dergisi, 17(3), 43-49.
Draper, S. (2013). Cold and wet-ideal conditions for maize again? Retrieved 17th May, 2013, from http://www.maizegrowersassociation.co.uk/resources/agronomy. Access date: May 10, 2019.
Filya, İ. (2002). Silaj Yapımı. Silaj Bitkileri Yetiştirme ve Silaj Yapımı (E. Açıkgöz, İ. Filya ve İ. Turgut ed.) Hasad Yayıncılık, Türkiye, 2002, s: 59-86.
Geren, H., Avcıoğlu, R., Kır, B., & Demiroğlu, G. (2003). İkinci ürün olarak yetiştirilen bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde ekim zamanlarının silaj özelliklerine etkisi. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, Diyarbakır.
Geren, H., Avcıoğlu, R., Tan, K., & Sargın, S. (2014). Akdeniz iklimi koşullarında yetiştirilen bazı çok yıllık sıcak mevsim buğdaygil cinslerinin yıllık sıcak mevsim buğdaygilleri ile silolanabilir verim, yem kalitesi ve biyoetanol verimi yönünden karşılaştırılması üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 51(3), 243-251.
Guyader, J., Baron, V. S., & Beauchemin, K. A. (2018). Corn forage yield and quality for silage in short growing season areas of the Canadian prairies. Agronomy, 8(9), 2-25.
Güney. E. (2005). Erzurum Şartlarında Silajlık Amacıyla Yetiştirilen Bazı Bitkilerin Verim, Bitkisel Özellikler ve Silaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Güney, E., Tan, M., Gül, Z. D., & Gül, İ. (2010). Erzurum şartlarında bazı silajlık mısır çeşitlerinin verim ve silaj kalitelerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41(2), 105-111.
İdikut, L., Cesur, C., & Tosun, S. (2005). Şeker mısırda ekim zamanı ve yetiştirme tekniğinin hasıl verim ve bazı özelliklere etkisi. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 8(1), 91-100. Kacar, B. (1984). Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri: II. Bitki Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 453, Ankara.
Kaya, Ç., & Kuşaksız, T. (2012). Farklı ekim zamanlarında yetiştirilen mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde verim ve verimle ilgili bazı özelliklerin belirlenmesi. Anadolu, 22(2), 48-58.
Kılıç, H., & Gül, İ. (2007). Hasat zamanının Diyarbakır şartlarında ikinci ürün olarak yetiştirilen mısır çeşitlerinde verim ve bazı tarımsal karakterler ile silaj kalitesine etkileri üzerine bir araştırma. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(3/4), 43-52.
Kim, J. D., Kwonand, C. H., & Kim, A. (2001). Yield and quality of silage corn as affected by hybrid maturity, planting date and harvest stage. Asian-Australian Journal Animal Science, 104(12), 1705-1711.
Neumann, M., Henrique Horts, E., Nogueira Figueira, D., & Fernando Mattos Leao, G. (2016). Potential of corn silage production in different sowing times in the Parana midwest region. Brazilian J. Applied Technology for Agricultural Science, 9(1), 37-44.
Öztürk, A., Bulut, S., & Boran, E. (2008). Bitki Sıklığının silajlık mısırda verim ve bazı agronomik karakterlere etkisi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39(2), 217-224.
Rabelo, C. H. S, Rezende, A. V., Rabelo, F. H. S., Basso, F. C., Härter, C., & Reis, R. A. (2015) Chemical Composition, digestibility and aerobic stability of corn silages harvested at different maturity stages. Revista Caatinga, 28(2), 107-116.
Rohweder, D. A., Barnes, R. F., & Jorgensen, N. (1978). Proposed hay grading standards based on laboratory analyses for evaluating quality. Journal Animal Science, 47, 747-759.
Seydoşoğlu, S., & Saruhan, V. (2017). Farklı Ekim zamanlarının bazı silajlık mısır çeşitlerinde verim ve verim unsurlarına etkisinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 54(4), 377-383.
Sönmez, F., Ülker, M., & Çiftçi, V. (2001). Farklı zamanlarda ekimin bazı mısır çeşitlerinde hasıl verimi ve bunlara ilişkin karakterlere etkisi üzerinde bir araştırma. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(1), 113-118.
Tan, M. (2018). Baklagil ve Buğdaygil Yem Bitkileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 256, Erzurum.
Tosun, F. (1967). Erzurum Ovası’nda Ekşi Silo ve Kesif Tane Yemi Olarak Melez Tarla Mısırı Yetiştirme İmkanları Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zirai Araştırma Bülteni, No: 21, Erzurum.
Tosun, F. (1970). Erzurum Ovasında tatlı mısır yetiştirme imkanları üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1), 16-25.
Van Soest, P. J. (1963). Use of Detergents in the analysis of fibrous feeds. ii. a rapid method for the determination of fiber and lignin. Journal of Assoc. Official Agronomy Chemical, 46, 829-835.
Yıldız, H., İlker, E., & Yıldırım, A. (2017). Bazı silajlık mısır (Zea mays) çeşit ve çeşit adaylarının verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(2), 81-89.