Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Kadına Yönelik Şiddet Tutumlarının İncelenmesi

Kadına yönelik şiddet küresel çapta en önemli insan hakları ihlallerinden biridir. Tarihsel süreç içerisinde özellikle ataerkil toplumlarda kadın hep ikinci sınıf insan olarak görülmüş ve üzerinde güç kullanılarak kontrol altında tutulmaya çalışılmıştır. Bu kontrol etme davranışının bir yansıması olarak kadınlar, sırf cinsiyetlerinden dolayı, fiziksel şiddet başta olmak üzere, diğer şiddet biçimlerine (cinsel, psikolojik ve ekonomik şiddet) maruz kalmışlar, kişi hak ve özgürlüklerinden mahrum bırakılmışlardır. Her ne kadar uluslararası alanda çeşitli belgeler ile kadına yönelik şiddet önlenmek istense de, henüz beklenen sonuca ulaşılamamış ve yapılan düzenlemeler birçok ülkede kâğıt üstünde kalmıştır. Bu çalışma kadına yönelik şiddetin önlenmesinde önemli görevlerden birini üstlenebilecek bir meslek grubu olarak öğretmenlerin hizmet öncesinde kadına yönelik şiddet tutumlarını ve bu tutumları etkileyen değişkenleri belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırmanın çalışma grubunu altı devlet üniversitesinde öğrenim gören sosyal bilgiler öğretmen adayları oluşturmaktadır. Çalışma grubundan “Kadına Yönelik Şiddet Tutum Ölçeği” aracılığıyla veri toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kadına yönelik şiddet tutumunun cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, romantik bir ilişki yaşamış olma, romantik bir ilişki yaşıyor olma durumuna göre farklılaştığı bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak; hedef kitlesi erkek olan çalışmaların planlanması ve yaşama geçirilmesi, annelere ve babalara yönelik eğitimler düzenlenmesi, kişiler arasında etkili ve sağlıklı iletişim kurulabilmesi için uygun ortamlar hazırlanması ve çalışmanın farklı gruplarla tekrar edilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

sosyal bilgiler öğretmen adayı, kadına yönelik şiddet, tutum

Investigation of social studies pre-service teachers’ attitudes towards violence against women

Violence against women is a major global problem that both in Turkey and around the world. This problem is seen both as a health problem and as a human rights issue. Especially in patriarchal societies, women have always been regarded as second-class people and have been tried to be controlled by force. As a reflection of this controlling behavior, women were exposed to other forms of violence (sexual, psychological and economic), mainly physical violence, because they were women, and were deprived of their rights and freedoms. Despite the desire to intervene with violence against women with various documents on the international area, the expected success has not yet been achieved and the regulations have remained on paper in many countries. This study aimed to determine the pre-service teachers’ attitudes of violence towards women and the variables affecting these attitudes of women as a group of professions that can take one of the important duties in preventing violence against women. The study group of the research is social studies pre-service teachers who were studying at six state universities. Data on the research were collected from the study group by the "Attitude Scale for Violence Against Women". According to the results, there were significant differences between the attitudes towards violence towards women and gender, parental education status, having romantic relationship and maintain a romantic relationship. Based on the results of the research; It is suggested that appropriate mass media should be prepared for effective and healthy communication among the people and the work should be repeated with different groups.

Keywords:

Violence Against Women, Social Studies Teacher Education, Attitudes.,

PDF

___

Altınay, A. G. ve Arat, Y. (2007). Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet. http://www.kadinayoneliksiddet.org/
Baran, A. G., Kütük, B. Ş., & Maybek, D. (2012). Kadınların Eşleri Tarafından Gördükleri Şiddeti Meşrulaştırmaları Üzerinde
Kamusal Alanın Etkisi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(2), 41-50.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
BM Kadınlara Karşı Şiddetin Ortadan Kaldırılması Bildirgesi. http://www.unicankara.org.tr/doc_pdf/metin139.pdf 20.5.2018 tarihinde indirilmiştir.
CEDAW Sözleşmesi. http://www.kadininstatusu.gov.tr/tr/html/19131/Uluslararasi-Belgeler adresinden 21.9.2018 tarihinde indirilmiştir.
CEDAW Komitesi'nin 19 no.lu genel tavsiyesi http://www.un.org/womenwatch/daw/cedaw/recommendations/recomm.htm#recom19) adresinden 21.9.2018 tarihinde indirilmiştir.
CEDAW-Tavsiye Kararları (General Recommendations) http://www2.ohchr.org/english/bodies/cedaw/comments.htm. adresinden 6.6.2017 tarihinden indirilmiştir.
Çakır, Ö., Harcar, T., Sürgevil, O. & Budak, G. (2014). Kadına yönelik şiddet ve Türkiye'de kadına yönelik şiddetin durumu. Toplum ve Demokrasi Dergisi, 2(4), 51-70.
Çalışkan, H., & Çevik, E. İ. (2018). Kadına Yönelik Şiddetin Belirleyicileri: Türkiye Örneği. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 218-233.
Çötok Akıncı, N. (2015). Toplumsal cinsiyet rolü dâhilinde kadına şiddet olgusuna karşı kadın algısı. International Journal of Social Sciences and Eduaction Research 1(3), s.938-952.
Esen, Y. (2013). Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitiminde Toplumsal Cinsiyet Duyarlılığını Geliştirme Amaçlı Bir Çalışma. Eğitim ve Bilim, 38(169), 280-295.
FRA (2012). https://fra.europa.eu/en/publications-and-resources/data-and-maps/survey-data-explorer-violence-against-women-survey 30.6.2020 tarihinde indirilmiştir.
Güler, N., Tel, H. ve Özkan Tuncay, F. (2005). Kadının aile içinde yaşanan şiddete bakışı. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 27 (2), 51-56.
Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/20120308M1-1.pdf. Adresinden 7.6.2017 tarihinde indirilmiştir.
Karal, D., & Aydemir, E. (2012). Violence against women in Turkey. Ankara Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Sosyal Araştırmalar Merkezi.
Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
Köknel, Ö. (2013). Şiddet Dili. İstanbul: Remzi Kitapevi.
Köşgeroğlu, N., Çulha, İ., ve Öz, Z. (2015). Şiddet karşısında kadınların davranışlarının incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 3, s. 342-350.
KSGM (2006). Kadına yönelik aile içi şiddetle mücadele ulusal eylem planı. Ankara.
KSGM (2012). Kadına yönelik şiddetle mücadele eylem planı. http://kadininstatusu.aile.gov.tr
KSGM (2016). Kadına yönelik şiddetle mücadele eylem planı. http://kadininstatusu.aile.gov.tr
MEB (2014). 2013-2014 Örgün eğitim verileri. http://sgb.meb.gov.tr/www/milli-egitim-istatistikleri-orgun-egitim-2013-2014/icerik/95 09.5.2017 tarihinde yararlanılmıştır.
Page, A. Z., & İnce, M. (2008). Aile içi şiddet konusunda bir derleme. Türk Psikoloji Yazıları, 11(22), 81–94.
Sayılan, F. (2014). Toplumsal cinsiyet ve eğitim olanaklar ve sınırlar. Ankara: Dipnot.
Sencer, M.(1989). Toplum bilimlerinde yöntem. İstanbul: Beta.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
Şenol, D. ve Yıldız S. (2013). Kadına Yönelik Şiddet Algısı. Ankara: Mutlu Çocuklar Derneği.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
WHO, (2017). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/violence-against-women adresinden alınmıştır.
Williams, S.; Seed, J. ve Mwau, A. (1994). The Oxfam gender training manual. Oxford: Oxfam.
UNICEF (2003). Eğitimin Toplumsal Cinsiyet Açısından İncelenmesi: Türkiye Raporu. Ankara:
UNICEF, [Online]: http://www.unicef.org/turkey/pdf/_ge21.pdf adresinden 10 Temmuz 2009 tarihinde indirilmiştir.
UNWOMEN (2020), https://unstats.un.org/unsd/gender/vaw/ 30.6.2020 tarihinde indirilmiştir.
Usta, G., Keleşoğlu, S. ve Esen, Y. (2015). “A Scale of attitudes towards violence against women: validity and reliability testing” presented in The International Congress on Education for the Future: Issues and Challenges, Ankara.
Yanık, A., Hanbaba, Z., Soygür, S., Ayaltı, B., & Doğan, M. (2014). Kadına Yönelik Şiddet Davranışlarının Değerlendirilmesi: Türkiye’den Kanıt. Electronic Journal of Vocational Colleges, Aralık, 4, 104-11.