SAĞLIK HİZMETLERİNDE KULLANICI KATKILARI: PAYDAŞ GÖRÜŞLERİ ÜZERİNDEN BİR ARAŞTIRMA

Bu çalışma, sağlık sistemine ek kaynak yaratmak ve gereksiz sağlık hizmeti kullanımını engellemek amacıyla sağlık hizmetleri finansmanında yararlanılan kullanıcı katkıları konusunda paydaşların görüş ve önerilerinin alınması amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nitel araştırmada, veri toplama aracı olarak mülakat/görüşme türlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Çalışmada yer alan açık uçlu soruların değerlendirilmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırmada, tümevarımsal içerik analizi yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcılar; kullanıcı katkılarının gereksiz sağlık hizmetlerini engellemek amacıyla kullanıldığını, kullanıcı katkılarının uygun miktarlarda olduğunu ve kullanıcı katkılarının sağlık hizmetlerinin gelişimine pozitif yönde etkisi olduğunu ifade eden görüşler bildirmişlerdir. Bu bulgular sonucunda kullanıcı katkılarının daha etkili ve verimli uygulanabilmesi için kullanıcı katkılarına yönelik kişilerin bilgi düzeyini artırıcı çalışmalar yapılması gerektiği söylenebilir. Bu kapsamda sağlık hizmeti kullanıcılarında bilinç düzeyinin artması için ilgili kurumlar tarafından konuyu açık bir şekilde anlatan broşürler dağıtılabilir ve özellikle kullanıcı katkılarını anlatan kamu spotları yayınlanabilir.

USER FEES IN HEALTHCARE: A RESEARCH FROM STAKEHOLDER OPINIONS

This study was carried out in order to obtain the opinions and suggestions of the stakeholders on the user fees used in the financing of health services in order to create additional resources for the health system and to prevent unnecessary health service use. In the study, qualitative research method was used. In the qualitative research, semi-structured interview technique, one of the interview/interview types, was used as a data collection tool. Content analysis method was used in the evaluation of open-ended questions in the study. In this study, an inductive content analysis approach was used. As a result of the research, the participants; They stated that user contributions are used to prevent unnecessary health services, user contributions are in appropriate amounts, and user contributions have a positive effect on the development of health services. As a result of these findings, it can be said that studies should be carried out to increase the knowledge level of people regarding user fees in order to implement user contributions more effectively and efficiently. In this context, brochures explaining the issue clearly can be distributed by the relevant institutions in order to increase the level of awareness among health service users, and public service announcements can be published, especially describing user contributions.

___

  • 224 Sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun. (1961). Resmî Gazete, 10705, 05.01.1961. Creese, A. (1997). User Fees. British Medical Journal, 315, 202-203.
  • Dupas, P. ve Nber S. (2012). Global Health System: Pricing and User Fees, Elsevier Encylopedia of the Health Economics. https://web.stanford.edu/~pdupas/Dupas_Pricing&UserFees.pdf.
  • Gümüş, F., Çelikay, F. ve Gümüş, E. (2014). Türkiye’de Sağlık Hizmetleri ve Finansmanı, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 177-216.
  • Gündüz, M. Ş. (2015). Bazı Avrupa Birliği Üye Ülkelerinde Sağlık Sistemlerinde Katkı Payları ve Türkiye. 1-83, (yüksek lisans tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • John, E.U. (2013), The Impacts of User Fees on Health Services in Sub-Saharan African Countries: A Critical Analysis of the Evidence. American Journal of Public Health Research, 1(18), 196- 202.
  • Lagarde M. ve Palmer, N. (2008). The Impact of User Fees on Health Service Utilization in Low and Middle Income Countries: How Strong is the Evidence?. Bulletin of World Health Organization, 86(11), 839-848.
  • Sarı, M. (2021). Sağlık Hizmeti Kullanıcılarının Katılım Payı Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi, (Yüksek Lisans Tezi), 1-157, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Sezer Korucu, K. (2017). Sağlık Hizmetlerinde Maliyet Paylaşımı Konusunda Bireylerin Bilinç Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma, (Yüksek Lisans Tezi), 1-143, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
  • Sezer Korucu, K. ve Oksay, A. (2018). Sağlık Hizmetlerinde Cepten Ödemelerin Bir Çeşidi: Katkı Payları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 265- 313.
  • Sezer Korucu, K. ve Oksay, A. (2018). Sağlık Hizmetlerinde Cepten Ödemelerin Bir Çeşidi: Katkı Payları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 265- 313.
  • Sezer Korucu, K. ve Oksay, A. (2019). Sağlık Hizmetlerinde Kullanıcı Katkısına Yönelik Bir Araştırma: Isparta İli Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(40), 246-366.
  • SGK, (2013). 2013 Yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği. 24 Mart 2013 Tarihli ve 28597 Sayılı RG md. 1.8 md. 1.8.2 md.1.8.3 md.1.8.4 md 1.8.5
  • Sönal, T. (2016). Türkiye Sağlık Sisteminde Kullanıcı Katkıları: Paydaşlar Açısından Beklentiler, Deneyimler ve Kabul Edilebilirlik, (yüksek lisans tezi), 1-88, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Sönal, T. (2020). Sağlık Hizmetleri Finansmanında Katkı Payları ve Hakkaniyet. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(31), 1617-1627.
  • Sütcü, K., tekerek, B. & Özler, G. (2022). Aşı Karşıtı Twıtter Paylaşımlarının Metin Madenciliği ve İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 25(4): 827-838.
  • Thomason, J., Mulou, N. ve Bass, C. (1994). User Charges for Rural Health Services in Papua New Guinea. Social Science and Medicine, 39(8), 1105-1115.
  • World Bank (Nisan 1987). Health Financing in Developing Countries: an Agenda for Reform, Erişim: 15 Ekim 2020, https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=XjV4r9zHpwC&oi=fnd&pg=PA1&dq=Health+Financing+in+Developing+Counries:+an+Agenda+for+Reform&ots=GfEbRp4NIZ&sig=Yu4498WJwpWc1PlSGTuDQ_2akqA&redir_esc=y#v=onepage&q=Health%20Financing%20in%20Developing%20Countries%3A%20an%20Agenda%20for%20Reform&f=false.
  • World Health Organization (2004). What Are The Equity, Efficiency, Cost Containtment and Choice Implications of Private Health-Care Funding in Western Europe?, Erişim: 27 Ekim 2020, https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0003/74694/E83334.pdf.
  • Yıldırım, H.H., Yıldırım, T. ve Erdem, R. (2011). Sağlık Hizmetleri Finansmanında Kullanıcı Katkıları: Genel Bir Bakış ve Türkiye için Bir Durum Değerlendirmesi. Amme İdaresi Dergisi, 44(2), 71-98.