Ehl-i Sünnetin Kur’ân Yorumunda Mutezile Etkisi Ebu Bekir el-Esamm Örneği

Mutezile müfessirleri, tefsir tarihinde önemli bir yere sahiptir; ancak ehl-i sünnetle yaşadığı siyasi mücadeleler sebebiyle geri planda kalmıştır. Bununla birlikte bazı ehl-i sünnet âlimlerinin, onların görüşlerini eserlerine almalarından dolayı ayetlerle ilgili yorumları bizlere kadar ulaşmıştır. Bunlardan birisi de Ebu Bekir El-Esamm’dır.  Basra Mutezilesinden olan el-Esamm hakkındaki bilgiler sınırlıdır. Bu sebeple biz de bu bildirimizde onun hayatına yönelik mevcut araştırmaların bulguları ile yetineceğiz. Amacımız onun tefsirlerinin, ehl-i sünnet geleneğinde izlerini sürmek olacaktır. Zikrettiğimiz hususları sorgulamak için araştırmamızda Râzî, Tûsî ve Tabersî’nin tefsirleri dikkate alınarak derlenen el-Esamm’ın tefsirinden yararlanacağız. Ayrıca bu araştırmanın ihmal ettiği Mâtürîdî’nin tefsirindeki el-Esamm’ın yorumlarını da göz önünde bulunduracağız.

The effective of the Mutezile on the Ahlu Sunnah Example of Abu Bakr al-Esamm

Mutezile commentators have an important place in the history of exegesis. But because of political struggle with Ahlu Sunnah they remained in the background. But some scholars of the sunnah quoted their views. So that their comments on the verse had survived. Abu Bakr Al-Esamm is one of the these Mutezile commentators. Information is limited  about el-Esamm who is from Basra Mutezile. This Reason, we are content with the results of current research on his life in this statement. our aim, would be to take the track his interpretation in the sunnah tradition. In our research, to query the issues we mentioned,  we will benefit from the tafsir book of el-Esamm. His book has been compiled from Taberî ve Tabersî and has not been considered Maturidi’s tafsir book.

___

  • Bilgin, M. (1997) “Hak Dini Kuran Dili”. Diyanet İslam Ansiklopedisi. İstanbul
  • Ebu’l-Hasan, M. (t.y). en-Nüket ve’l-Uyûn. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
  • el-Ekber, N. (2007). Usûli’n-Nihal (Tahk. Seyit Bahçıvan). Konya: Adal Ofset.
  • Es’arî, Ebu’l-H. (2005). Makâlâtü’l-İslâmiyyîn ve İhtilâfü’l-Musallîn. Mektebetü’l-Asriyye.
  • Mâtürîdî, Ebu M. M. (2005). Te’vîlâtü’l-Kur’ân. İstanbul: Mizan Yayınevi.
  • Mukâtil b. Süleyman, (1423). Tefsîru Mukâtil b. Süleyman. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâs.
  • Öztürk, M. (2005). Tefsir Tarihi Araştırmaları. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
  • Öztürk, M. (2013). Tefsire Akademik Yaklaşımlar: “Tefsirde Mutezile Okulu”. Ankara: Otto
  • Yavuz, Y. Ş. (1995). DİA: “Esamm, Ebu Bekir”. İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.