Eda YALÇIN KAYACAN, Şenay ÜÇDORUK BİRECİKLİ

TÜRKİYE ÇIKTI AÇIĞININ FİLTRELEME VE AYRIŞTIRMA YÖNTEMLERİYLE TAHMİNİ

Ekonomideki mevcut çıktı, potansiyel çıktı ve çıktı açığı toplamını ifade etmektedir. Özellikle parasal ve mali piyasalara ait politikaların idaresinde büyük öneme sahip olan bu değerler gözlenemeyen, ancak tahmin edilebilen değişkenlerdir. Potansiyel çıktı ve çıktı açığının tahminine yönelik çeşitli istatistiksel ve ekonomik model tabanlı teknikler mevcuttur. Çalışmanın amacı, 1998:Q1- 2016:Q2 dönemleri için Türkiye GSYH (Gayri safi yurtiçi hasıla-sabit 1998 bazlı/logaritmik değerleri üzerinden mevsimsel olarak düzeltilmiş) değerleri kullanılarak Hodrick-Prescott, Baxter-King ve Christiano-Fitzgerald filtresi, Beveridge-Nelson ayrıştırması ve Gözlenemeyen Bileşen Modellerine dayanan yöntemleri kullanarak potansiyel çıktı ve çıktı açığı tahmin değerlerini elde etmektir. Çalışmada istatistiki filtreler ve gözlenmeyen bileşen modelinden elde edilen potansiyel çıktı ve çıktı açığı tahminleri arasındaki korelasyon değerleri ve grafikleri incelenmiştir. Gözlenemeyen bileşen modellerine dayalı teori kullanılarak elde edilen çıktı açığı ve potansiyel çıktı tahminlerinin gerçekleşen çıktıya en yakın sonuçları verdiği ve kullanılan tahminleme yöntemleri içerisinde en başarılı yöntem olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Çıktı Açığı, Gözlenemeyen Bileşen Modelleri, Beveridge-Nelson Ayrışması, Hodrick-Prescott Filtresi

ESTIMATING OF THE OUTPUT GAP FOR TURKEY: FILTERING AND DECOMPOSITION METHODS

The actual output in the economy refers to the sum of the potential output and output gap. The potential output and output gap that have large priorities, particularly in the administration of monetary and fiscal policies, are variables that are not observable but predictable. Various statistical and economic model-based techniques are available for estimating potential output and output gap. The purpose of the study, the period of 1998: Q1- 2016:Q2 for Turkey GDP (Gross Domestic Products constant 1998 based/logarithmic values corrected through seasonal) values using the Hodrick-Prescott Filter, Baxter-King filter, Christiano-Fitzgerald filter, Beveridge-Nelson decomposition and Unobserved Component Models to obtain the estimated values of potential output and output gap. In the our study, It is examined that the correlations and graps belong to estimated potential output and output gap by using statistical filters and the theory of unobserved component models. It is reached the result that the values of estimated potential output and output gap obtained by using the unobserved component models are the nearest to reel output.

Keywords:

Output Gap Unobserved Component Models, Beveridge-Nelson Decomposition, Hodrick-Prescott Filter, Baxter-King Filter,

PDF

___

Baxter, Marianne ve Robert King (1993), “Fiscal policy in general equilibrium”, American Economic Review, c.83 s.3 ss.315-334.
Beveridge, Stephen ve Charles R. Nelson (1981), “A new approach to decomposition of economic time series into permanent and transitory components with particular attention to measurement of the ‘Business Cycle’”, Journal of Monetary Economics, c.7 ,151-174.
Clark, P. K. (1987): “The Cyclical Component of U.S. Economic Activity,” Quarterly Journal of Economics, 102, 797-814.
De Masi P. (1997). IMF Estimates of Potential Output: Theory and Practice. Staff Studies for the World Economic Outlook, Washington
Harvey, A. C. (1990): Forecasting, Structural Time Series Models and the Kalman Filter. Cambridge University Press.
Harvey, A. C. and A. Jaeger (1993): “Detrending, Stylized Facts and the Business Cycle,” Journal of Applied Econometrics, Vol.8, 231-247.
Hodrick, R.J. ve Prescott ,E.C.(1997), “Postwar U.S. business cycles: An empirical investigation”, Journal of Money, Credit and Banking, c.29, 1-16.
Kuttner, K.N. (1994): “Estimating Potential Output as a Latent Variable,” Journal of Business and Economic Statistics, Vol.12(3), 361-68.
Kuttner, K.N. (1999): “A Time-Series Approach to Potential Output,” Manuscript, Federal Reserve Bank of New York.
Nelson, C. and C.I. Plosser (1982):“Trends and Random Walks in Macroeconomic Series,” Journal of Monetary Economics 10, 139-162.
Öğünç, F., Sarıkaya, Ç. (2011). “Görünmez Ama Hissedilmez Değil:Türkiye'de Çıktı Açığı.” Central Bank Review 11(2):15-28
Öğünç, F. and Ece, D. (2004). “Estimating the Output Gap for Turkey: An Unobserved Components Approach”. Applied Economics Letters, Vol.11 (3), 177-182.
Özbek L., Özlale, Ü. (2004). “Employing The Extended Kalman Filter In Measuring The Output Gap”. Journal of Economic Dynamics and Control, 2004.
Saraçoğlu B., Yiğit Ö. ve Koçak N.A.(2014).” “Türkiye İçin Çıktı Açığı Tahmininde Alternatif Yöntemler” . Business and Economics Research Journal,Vol 5 (3): 43–65.
Sarikaya, Ç., Ogunc, F., Ece, D., Kara, H., & Ozlale,U.(2005). "Estimating Output Gap for the Turkish Economy". Working Papers 0503, Research and Monetary Policy Department, Central Bank of the Republic of Turkey.
Saygılı,S., Cihan, C. (2008)." Türkiye Ekonomisinin Büyüme Dinamikleri: 1987-2007 Döneminde Büyümenin Kaynakları, Temel Sorunlar ve Potansiyel Büyüme Oranı." TÜSİAD Arastırma Raporları Serisi, TÜSİAD-T/2008-06/462
Watson, M.W. (1986): “Univariate Detrending Methods With Stochastic Trends,” Journal of Monetary Economics 18 49-75.