Dadaloğlu Üslubu

“İskân ve İsyan” gibi iki tabir ile özetlenebilecek şiirleriyle tanınan Dadaloğlu, 19.yy Türk halk şiirinin önde gelen isimlerindendir. Dadaloğlu’nun yaşadığı kanar-göçer hayat, iskân konusunda Osmanlı Devleti ile düştüğü ayrılıklar şiirlerinin ana temasını oluşturur. Bu sebepledir ki lirik şiirlerinde bile doğal hayata dair unsurlar ve kavga yüklü betimlemeler görülmektedir. Halk bilimciler Dadaloğlu’nun şiirlerini “sevda şiirleri”, “yurt güzellemeleri” ve “kavga şiirleri” olarak üçe ayırmışlardır. Şiirlerdeki dil ve üslubu Dadaloğlu’nun yaşadığı coğrafya ve dönem ilişkisi ile açıklamışlardır. Bu çalışmada ise yaşanılan coğrafya-dönem ilişkisiyle birlikte Dadaloğlu, mensup olduğu Âşık Tarzı Türk Halk Edebiyatı geleneği içerisinde değerlendirilmiştir. Makalede, “göçer âşık” olarak Dadaloğlu’nun “yerleşik âşık”lardan farklılık gösterdiği, bu farklılıkların da “üslup” ile tespit edilebileceğine yer verilmiştir. Tek şiirden yola çıkarak Dadaloğlu’nun üslubu hakkında bütüncü bir yorum yapmak zor olacağından çalışmada Sakaoğlu’nun Dadaloğlu kitabındaki tüm şiirler incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Dadaloğlu, üslup, şiir, iskân, isyan

PDF

___

Ayvazoğlu, B. (1991). Halk Şiirinden Tarihe. İstanbul: Ötüken Yay. Albayrak, N. (1993). “Dadaloğlu maddesi”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 8. İstanbul: İslam Araştırmaları Merkezi, ss. 397-398. Alptekin, A. B. ve Sakaoğlu, S. (2006). Türk Saz Şiiri Antolojisi (14-21.Yüzyıllar). Ankara: Akçağ Yayınları. Artun, E. (1999). “Âşık Tarzı Türk Halk Edebiyatında Üslup”, Edebiyat ve Toplum Sempozyumu Bildirileri. Gaziantep: Ankara Üniversitesi Tömer Gaziantep Şubesi, 23-26. Çoban, A. (2004). Edebiyatta Üslup Üzerine. Ankara: Akçağ Yay. Türkçe Sözlük, (2011). Ankara: Türk Dil kurumu Yayınları. Durmuş, İ. (2012). “Üslup”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. C. 42. İstanbul: İslam Araştırmaları Merkezi, ss. 383-386. Kabak, T. (2018). “Dadaloğlu’nun Şiirlerine Ekoeleştirel Bir Yaklaşım”, Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 11(21), 36-47. Köktürk, Ş. (2017). “Bir Karşı İktidar Figürü: Dadaloğlu”, I. Uluslararası Dil, Sanat ve İktidar Sempozyumu Bildirileri Kitabı, 567-574. Önal,M. (2008). “Edebî Dil ve Üslup”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. (36), 23-47. Özdemir, A. (1985). Avşarlar ve Dadaloğlu. Ankara: Dayanışma Yayınları. Sakaoğlu, S. (1986). Dadaloğlu. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay. Yardımcı, M. “Geniş Açıdan Dadaloğlu’na Bakış”. https://docplayer.biz.tr/4679315-Genis-acidan-dadaloglu-na-bakis.html, Erişim Tarihi: 25.04.2019.