TÜRKİYE’DE ENFLASYONUN BELİRLEYİCİLERİ: ARDL SINIR TESTİ YAKLAŞIMI (2006:Q1-2018:Q2 DÖNEMİ) / Determinants of Inflation in Turkey: ARDL Bounds Testing Approach (2006:Q1-2018:Q2 Period)

Son dönemde Türkiye ekonomisinde yaşanan fiyat istikrarsızlıklarının reel sektörü etkilemeye başlamasından dolayı politika yapıcıların fiyat istikrarsızlığına neden olan faktörleri tespit edip, buna uygun politikalar üretmesi elzem hale gelmiştir. Bu amaçla çalışmada, 2006:Q1-2018:Q2 dönemine ait çeyreklik veriler kullanılarak Türkiye’de enflasyonun belirleyicileri ARDL Sınır Testi ile araştırılmaktadır. Çalışmada tüketici fiyat endeksi açıklanan değişken olarak alınırken, para arzı, Dolar/TL döviz kuru, döviz kuru oynaklığı, kredi ve mevduatlara uygulanan faiz oranı, GSYİH ve bütçe açığı değişkeni açıklayıcı değişken olarak kullanılmıştır. ARDL Sınır Testinden elde edilen sonuçlar, değişkenler arasında uzun dönemli ilişkinin varlığını ortaya koymaktadır. Ayrıca uzun dönemde para arzı, bütçe açığı ve ihtiyaç kredilerine uygulanan faiz oranının enflasyon ile pozitif ilişkili olduğu sonucuna ulaşılırken, kısa dönemde ise para arzı ve bütçe açığı (dengesi) değişkenlerinin enflasyon ile pozitif ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Belirsizlik ölçütü olarak çalışmaya dâhil edilen döviz kuru oynaklığının kısa ve uzun dönemde enflasyonu tetiklediği ancak bu etkinin istatistiki açıdan anlamsız olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Enflasyon, Para Arzı, Döviz Kuru Oynaklığı, ARDL Sınır Testi

DETERMINANTS OF INFLATION IN TURKEY: ARDL BOUNDS TESTING APPROACH (2006:Q1-2018:Q2 PERIOD) / Türkiye’de Enflasyonun Belirleyicileri: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı (2006:Q1-2018:Q2 Dönemi)

Recently, due to the price instability in Turkey's economy began to affect the real economy, it has become essential for the policy-makers to defect the factors causing instability in the price and produce appropriate policies. For this purpose, in the study, using the quarterly data for the period 2006:Q1-2018:Q2; determinants of inflation in Turkey is being investigated by the ARDL Bounds Test. In this study, consumer price index is used as explained variable, while money supply, Dollar/TL exchange rate, exchange rate volatility, interest rate applied to loans and deposits, GDP and budget deficit variable are used as explanatory variables. The results obtained from the ARDL Boundary Test reveal the existence of a long-term relationship between the variables. In addition, in the long term, it is concluded that the interest rate applied to money supply, budget deficit and general purpose loans is positively related to inflation; in the short run, it was concluded that the money supply and budget deficit (balance) variables were positively related to inflation. It was determined that the exchange rate volatility included in the study as a criterion of uncertainty triggered inflation in the short and long term, but this effect was statistically insignificant.

Keywords:

Inflation, Money Supply, Exchange Rate Volatility, ARDL Boundary Test,

PDF

___

Altowaijri, H.A. (2011). Determinants of Inflation in Saudi Arabia. World Review of Business Research, 1(4), 109-114.
Bane, J. (2018). Dynamics and Determinants of Inflation in Ethiopia. Economic Growth and Development in Ethiopia, 3, 67-84.
Bayramoğlu Tay, A. ve Yurtkur Koç, A. (2015). Türkiye’de Gıda ve Tarımsal Ürün Fiyatlarını Uluslararası Belirleyicileri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 63-73.
Catao, L.A.V. ve Terrones, M.E. (2005). Fiscal Deficits and Inflation. Journal of Monetary Economics, 52(3), 529-54.
Cottarelli, C, Griffiths, M ve Moghadam, R. (1998). The Nonmonetary Determinants of Inflation: A Panel Data Study. International Monetary Fund, Europen I Department, 98(23), 1-26.
Çağlayan, A.E. (2006). Enflasyon Faiz Oranı ve Büyümenin Yurtiçi Tasarruflar Üzerindeki Etkileri. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 1, 423-438.
Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49 (4), 1057-1072.
Easerly, W. ve Fischer, S. (2001). Inflation and Poor. Journal of Money. Credit, and Banking; 33(2), 160-78.
Ellahi, N. (2017). The Determinants of Inflation in Pakistan: An Econometric Analysis. The Romanian Ecocnomic Journal, 64,1-12.
Engle, R.F. ve Granger, C.W.J. (1987). Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55(2), 251-276.
Eren,O. Kal, S.H. ve Özmen, M.U. (2017). Türkiye’de Gıda Enflasyonunun Belirleyicileri. TCMB Ekonomi Notları, No:2017-15, 1-16.
Göçer, İ., Ayfın, N. ve Sümer,A.L. (2016). Türkiye’de son yıllarda Enflasyonun Belirleyicileri: Çok Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi. Bankacılık Dergisi, 98, 3-22.
Granger, C.W.J. ve Newbold, P. (1974). Spurious Regressions in Econometrics. Journal of Econometrics, 2, 111-120.
Gujarati, D.N. (2012). Temel Ekonometri. Çeviren: Şenesen, Ü. ve Şenesen, G.G. İstanbul:Literatür Yayınları:656.
Hussain, M. (2005). Inflation and Growth: Estimation of Threshold Point for Pakistan. Pakistan Business Review, October, 1-15.
Johansen, S. (1988). Statistical Analysis of Cointegration Vector. Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2-3), 231-254.
Johansen, S. ve Juselius, K. (1990). Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Applications to the Demand for Money. Oxford Bulletin of Economic and Statistic, 52(2), 169-210.
Kamas, L. ve Joyce, J.P. (1993). Money, Income and Prices under Fixed Exchange Rates: Evidence from Causality Tests and VARs. Journal of Macroeconomics, 15(4), 747-768. Kandil, M. ve Morsy, H. (2009). Determinants of Inflation in GCC. IMF, WP/09/82, 1-35.
Laryea, S.A. ve Sumaila, U.R. (2001). Determinants of Inflation in Tanzania. Chr. Michelsen Institute Development Studies and Human Rights. WP 2001,12, 1-22.
Mohanty, D. ve John, J. (2015). Determinants of Inflation in India. Journal of Asian Economics, V. 36, 86-96.
Narayan, P.K. ve Smyth, R. (2005). What Determines Migration Fows From Low-Income to High Income Countries? An Empirical Investigation of Fiji-U.S. Migration 1972-2001. Contemporary Economic Policy (ISSN 1074-3529) Vol. 24, No. 2, April 2006, 332– 342 Advance Access publication December 1, 2005, doi:10.1093/cep/byj019
Oktayer, A. (2010). Türkiye’de Bütçe Açığı, Para Arzı Ve Enflasyon İlişkisi. Maliye Dergisi, 58, 431-447.
Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bound Testing Approaches to the Analysis of Long Run Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
Pesaran, M.H. ve Pesaran, B. (1997). Working With Microfit 4.0: Interactive Econometric Analysis. England:Oxford University Press.
Pesaran, M.H. ve Shin, Y. (1999). An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. In S.Strom, A. Holly and P. Diamond (Eds.), Chapter 11 in Econometrics and Economic Theory in the 20th Century the Ragnar Frisch Centennial Symposium, Cambridge University Press, Cambridge, 371-413.
Pesaran, M.H. ve Smith, R. (1998). Structural Analysis of Cointegration VARs, Journal of Economic Survey, 12(5), 471-505.
Phan, T.A. (2014). The Determinants of Inflation in Vietnam: VAR and SVAR Approaches. (May 1, 2014). Crawford School Research Paper No. 14-04. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2437712
Phillips, P.C.B. ve P. Perron. (1988). Testing For A Unit Root İn Time Series Regression, Biometrika, 75, 335-346.
Rahimov, V., Adigozalov, S. ve Mammadov, F. (2016). Determinants Of Inflation in Azerbaijan. Central Bank of The Republic of Azerbaijan, Working Paper Series N.7, 1-19.
SPDC (2004). Combating Poverty: Is Growth Sufficient?. SPDC, Annual Review, Social Development in Pakistan, 3, 52-54.
Sürekçi Yamaçlı, D. ve Saatçi, M. (2016). Türkiye’de Tüketici Enflasyonunun İktisadi Belirleyicileri: ARDL Analizi. Business and Economics Research Journal, 7(3), 53-71.
Ünsal, M.E. (2013). Makro İktisat. Ankara:İmaj Yayınevi.
Yıldırım, K., ve Özer M. (2013). Makro İktisat. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayın No:2824.