TÜRKİYE’DE BANKA KREDİLERİNİN EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ / The Effect of Bank Loans on Economic Growth in Turkey

Bu çalışmada Türkiye özelinde bankaların kullandırdığı özel sektör kredileri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi test etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 1980-2019 dönemi yıllık verileri kullanılmıştır. Özel sektör kredilerinin büyüme üzerindeki uzun dönem ilişkisinin varlığını test etmek için Johansen eşbütünleşme testi, nedensellik ilişkisinin varlığı ve yönünün tespitinde Toda Yamamoto nedensellik testinden faydalanılmıştır. Çalışmada kurulan modele ekonomik büyümeyi temsilen reel GSYİH, özel sektör kredilerini temsilen bankaların özel sektöre kullandırdıkları kredilerin GSYİH içindeki payı ve kontrol değişkenleri olarak sermayeyi temsilen brüt sermaye oluşumunun GSYİH içindeki payı ve işgücünü temsilen çalışan kişi sayısı (milyon kişide) değişkenleri dahil edilmiştir. Bu model çerçevesinde yapılan analiz sonuçlarına göre özel sektör kredileri ile ekonomik büyümenin eşbütünleşik olduğu ve aralarında iki yönlü nedensellik ilişkisinin varlığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Banka Kredileri, Ekonomik Büyüme, Zaman Serisi, Toda Yamamoto

THE EFFECT OF BANK LOANS ON ECONOMIC GROWTH IN TURKEY / Türkiye’de Banka Kredilerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi

This study it is aimed to test the relationship between private sector loans extended by banks and economic growth in Turkey. For this purpose, annual data for the period 1980-2019 were used. The Johansen cointegration test was used to test the existence of the long-term relationship between private sector loans on growth, and the Toda Yamamoto causality test was used to determine the existence and direction of the causality relationship. In the model established in the study, real GDP represents economic growth, the share of loans extended by banks to the private sector in GDP as representing private sector loans, and the share of gross capital formation in GDP representing capital and the number of employed people (per million persons) representing labor force are included as control variables. According to the results of the analysis made within the framework of this model, it has been determined that private sector loans and economic growth are cointegrated, and there is a two-way causality relationship between them.

Keywords:

Bank Lending, Economic Growth, Time Series, Toda Yamamoto,

PDF

___

Akpınar, S. ve Kara, M. (2021). Bankacılık Sektörü Kredileri ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Assam Uluslararası Hakemli Dergi, 8 (18), 66-86.
Altan, M. (2001). Fonksiyonlar ve İşlemler Açısından Bankacılık. İstanbul: Beta Yayınları.
Altunç, Ö. F. (2008). Türkiye’de Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme Arasındaki Nedenselliğin Ampirik Bir Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2 (3), 113-127.
Apaydın, Ş. (2018). Türkiye’de Banka Kredilerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (4), 15-28.
Caoutte, J. B., Altman, E. I. ve Narayanan, P. (1998). Managing Credit Risk: The Next Great Financial Challenge. USA: John Wiley & Sons.
Ceylan, S. ve Durkaya, M. (2010). Türkiye’de kredi kullanımı-ekonomik büyüme ilişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24 (2), 21-35.
Demirhan, E., Aydemir, O. ve İnkaya, A. (2011). The Direction Of Causality between Financial Devolopmentand Economic Growth: Evidence from Turkey. International Journal of Management, 28 (1), 3-19.
Feenstra, R. C., Robert I., ve Marcel P. T. (2015). The Next Generation of the Penn World Table. American Economic Review, 105 (10), 3150-3182.
Helhel, Y. (2017). E7 Ülkelerinde Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik Analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54 (628), 9-18.
Işık, H. B. ve Bilgin, O. (2016). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi Türkiye Örneği. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5 (7), 1757-1765.
Işık, N. (2017). Banka Kredisi, İnovasyon, Ekonomik Büyüme İlişkilerinin Analizi: G-20 Örneği. Bankacılık ve Sermaye Piyasası Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 53-66.
Kandır, S. Y., İskenderoğlu, Ö. ve Önel, Y. B. (2007). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 311-326.
Kar, M. ve Pentecost, J. E. (2000). Financial Development and Economic Growth in Turkey: Further Evidence on the Causality Issue. Economic Research, Erişim adresi: https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi= 10.1.1.199.750&rep=rep1&type=pdf
Karahan, Ö., Yılgör, M. ve Özekin, A. A. (2018). Türkiye’de Banka Kredilerindeki Genişleme ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55 (636), 25-36.
Özcan, B. ve Arı, A. (2011). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki ilişkinin Ampirik Bir Analizi: Türkiye Örneği. Business and Economics Research Journal, 2 (1), 121-142.
Özdemir, D. ve İmamoğlu, İ. K. (2021). Yönetişim Göstergeleri ve Büyüme: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan G20 Ülkeleri İçin Bir Nedensellik Analizi. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 5 (1), 113-135.
Pata, U. K. ve Ağca, A. (2018). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Eşbütünleşme ve Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2 (2), 115-128.
Pradhan, R. P. (2009). The Nexus Between Financial Development and Economic Growth in India: Evidence from Multivariate VAR Model. International Journal of Research and Reviews in Applied Sciences, 1 (2), 141-151.
Rahimzadeh, F. (2012). Banking Sector, Stock Market and Economic Growth: Evidence from Mena Countries. International Journal of Social Sciences and Humanity Studies, 4 (2), 181- 190.
Ravikumar, A., Soundararajan, G., Madbouly, A. ve Siju, N.M. (2020). Banking Sector Credit and Its Contribution To The Economic Development of Oman. NOVYI MIR Research Journal, 5 (9), 137-144.
Şahin, A. (2011). Türkiye’de Banka Kredileri ve Büyüme İlişkisi Üzerine Bir Uygulama: 1995–2010. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
Turan, T. (2008). İktisadi Büyüme Teorisine Giriş. İstanbul: Yalın yayıncılık.
Turgut, A. ve Ertay, H.İ. (2016). Bankacılık Sektörünün Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Üzerine Nedensellik Analizi. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (4), 114-128.
Tutar, F. ve Ünlüleblebici, Y. (2014). Türkiye’de Kobi Kredilerinin Ekonomik Büyümeye Etkisi (2006-2011). Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 3(5), 01-14.
Vurur, N. S. ve Özen, E. (2013). Türkiye’de Mevduat Banka Kredisi ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin İncelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), 117-131.
WORLDBANK (2022). Dünya Bankası Veri Tabanı. Erişim adresi: https://data.worldbank.org/indicator/FS.AST.PRVT.GD.ZS
Yetiz, F. ve Ergin, Ü. A. (2021). Banka Kredileri, Para Arzı ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 17 (37), 4487-4509.
Zarakolu, A. (1989). Bankacılar İçin Para ve Kredi Bilgisi. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü.