TÜRKİYE’DE İÇMİMARLIK EĞİTİMİNİN TEMEL ALAN SORUNSALI

Bologna, Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin yükseköğretim sistemleri arasında birbirleriyle uyumlu ve ortak bir yükseköğretim alanı yaratmayı hedefleyen önemli bir süreçtir. Süreç kapsamında yükseköğretim alanında ortak değerleri olan meslek alanlarını bir araya getiren bir sınıflandırma yapılarak kılavuzlar oluşturulmuştur. Sınıflandırmadaki amaç uluslararası alanda ilgili eğitim programlarının ve diplomaların tanınırlığı ve anlaşılırlığı açısından şeffaf, sorgulanabilir ve ortaklaşan bir sistem oluşturmaktır. Sürece dahil olan ülkeler bu kılavuzları kaynak alarak kendi yükseköğretim sistemlerinde düzenlemeler yapmış ve kendi ulusal yeterlilikler çerçevelerini oluşturmuşlardır. Türkiye bu sürece katılarak Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesini (TYYÇ) oluşturmuştur. Ancak düzenleme sürecinde birçok meslek alanında olduğu gibi içmimarlık/içmimarlık ve çevre tasarımı eğitim programlarında da temel alanları dışında farklı alanlarda sınıflandırılmıştır. Bu durum eğitim alanında birçok değişimi beraberinde getirmiş ve temel alan özelliklerinden uzaklaşılarak meslek eğitiminde sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu çalışma içmimarlık/içmimarlık ve çevre tasarımı eğitim programlarının ulusal/uluslararası düzeyde hangi temel alan altında yer aldığının belirlenmesi ve TYYÇ sonrası belirlenen iki farklı temel alanın neden olduğu sorunları ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda içmimarlık/içmimarlık ve çevre tasarımı eğitim programlarının sınıflandırılmasıyla ilgili tüm dokümanlar incelenmiş ve elde edilen bilgiler ve ilişkilendirilen sorunlar tümdengelim yaklaşımıyla sistematik bir düzende aktarılmıştır. Çalışmanın sonucunda TYYÇ kapsamında hazırlanan eğitim programlarının temel alan sınıflandırılma raporlarının Avrupa Yükseköğretim yeterlilikleri çerçevesince yeniden gözden geçirilmesi ve içmimarlık eğitim programının tek bir temel alan altında sınıflandırılması ve bu alan altında yeterliliklerinin tanımlanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

THE BROAD/NARROW FIELD PROBLEMS OF INTERIOR ARCHITECTURE/ DESIGN EDUCATION IN TURKEY

Bologna is an important process which aims to create a coherent and common higher education area among the higher education systems of the member states of the European Union. Within the scope of the process, guidelines were created by making a classification that brings together the professional fields that share common subjects and values in the field of higher education. The purpose of the classification is to establish a transparent, questionable and collaborative system for the recognition and intelligibility of relevant educational programs and diplomas in the international arena. The countries involved in the process have made arrangements in their higher education systems based on these guidelines and established their own national qualifications frameworks. Turkey is also included in this process, National Qualifications Framework for Higher Education in Turkey (NQF-HETR) was created. However, in the process of regulation, as in many education programs, interior architecture/design education programs are classified in different fields other than their board/narrow fields. This situation has brought many changes in the field of education and problems in vocational education have arisen by moving away from the board/narrow field features. The aim of this study is to determine in which fields interior architecture/design education programs are classificated at national/international level and to reveal the problems caused by two different board/narrow fields identified after NQF-HETR. For this purpose, all documents related to the classification of interior architecture/design education programs have been examined and the information obtained and related problems have been put forward in a systematic order with deductive approach. As a result of the study, it was concluded that the classification reports of education and training programs prepared for NQF-HETR should be revised within The Framework for Qualifications of the European Higher Education and that the interior architecture/design education programs should be classified in a single board/narrow field and that their qualifications should be defined in this field.

___

  • Aközer, E. (2013). Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi ve Mimarlık Eğitimi: Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar ve Güçlükler. Yükseköğretim veBilim Dergisi/Journal of HigherEducation and Science, 3(1), 27-37. doi:10.5961/jhes.2013.056
  • Andersson, R., & Olsson, A.-K. (1999). Eğitim ve Öğretim Alanları Sınıflaması FOET 99 El Kitabı, Çeviri. (T. B. (TÜİK), Çev.) Luxembourg: European Communities.
  • Çobanlı, Z., Alpan, Z., Erkmen, N., Özgüç, B., Balcıoğlu, T., İktu, M., . . . Özturanlı, G. (2011). Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ), Temel Alan Yeterlilikleri, Sanat, Temel Alan Kodu:21. Sanat, Temel Alan Kodu:21. Ankara: Yükseköğretim Kurumu. 15 Nisan 2019 http://tyyc.yok.gov.tr/raporlar/21_SANAT_13_01_2011.pdf
  • Doğan, R. K. (2019). Türkiye’de İçmimarlık Eğitiminde İç’e Bakmak, İç’e Dokunmak. 13. İç Mimarlık Bölüm Başkanları Toplantısı (İBBT). İstanbul: Medipol Üniversitesi.
  • Eriş, A., Özkul, A. E., Kurtuluş, B., Günay, D., Şenses, F., Demir, Ö., . . . Özgen, T. (2009). Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlikler Çerçevesi,. Ankara: T.C. Yükseköğretim Kurulu.
  • ISCED’97. (1997). International Standard Classification of Education. 15 Nisan 2019 unesco.org: http://www.unesco.org/education/information/nfsunesco/doc/isced_1997.htm
  • Kaptan, B. B., Canoğlu, S., Çavuş, Ö. K., & Ulusoy, G. (2017). Türkiye’deki İçmimarlık Alanının Tanımlanması ve Eğitim Profilinin Belirlenmesi. Eskişehir: 1605E215 sayılı Anadolu Üniversitesi Yayın ve Araştırma Teşvik Projesi.
  • Karatay Üniversitesi Rektörlüğü. (2019, Nisan 15). Karatay Üniversitesi Duyurular: İnşaat Müh., İç Mimarlık ve Cerrahi Tıp Bilimleri Bölümleri Öğr. Üyesi Alım İlanı. 15 Nisan 2019 karatay.edu. tr: https://www.karatay.edu.tr/Duyuru/1849/insaat-muh-ic-mimarlik-ve-cerrahi-tip-bilimleribolumleri-ogr-uyesi-alim-ilani.html
  • Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Rektörlüğü. (2019, Nisan 1). Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Duyurular. 7 Nisan 2019 depo.osmaniye.edu.tr: http://depo.osmaniye.edu.tr/dosyalar/oku/ Dosyalar/ilan%281%29.pdf
  • ÖSYM. (2018). YÖK Lisans Atlası. 12 Mart 2019 yokatlas.yok.gov.tr: https://yokatlas.yok.gov.tr/ lisans-anasayfa.php
  • Pamir, H., Böke, H., Can, H., Görgülü, Z., Hacıhasanoğlu, O., & Konuk, G. (2011). Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ), Temel Alan Yeterlilikleri, Mimarlık ve Yapı, Temel Alan Kodu:58. Mimarlık ve Yapı Temel Alan Kodu:58. Ankara: Yükseköğretim Kurumu. http://tyyc.yok.gov.tr/raporlar/58_MIMARLIK_YAPI_13_01_2011.pdf
  • T.C Resmi Gazete Kanun no: 5463. (2006, Şubat 27). Avrupa Bölgesinde Yükseköğretimle İlgili Belgelerin Taninmasına İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun. 4 Mart 2019 http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/02/20060228-4.htm
  • T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı. (2015, Mayıs 18). Erasmus+AnaEylem1:BireylerinÖğrenmeHareketliliği Yükseköğretimde Öğrenci ve Personel Hareketliliği 2015 Dönemi Yükseköğretim Kurumları için El Kitabı. 10 Mayıs 2019. ua.gov.tr: http://www.ua.gov.tr/docs/default-source/erasmusprogram%C4%B1-dosyalar%C4%B1/2015-ka1-y%C3%BCksek%C3%B6%C4%9Fretimkurumlar%C4%B1-i%C3%A7in-el-kitab%C4%B1.pdf?sfvrsn=0
  • YÖK. (2009, Şubat 18). Yükseköğretim Kurumları Arasında Öğrenci ve Öğretim Üyesi Değişim Programına İlişkin Yönetmelik. Resmî Gazete Tarihi: 18.02.2009 Resmî Gazete Sayısı: 27145. farabi.yok.gov.tr: https://farabi.yok.gov.tr/farabi-degisim-programi
  • TÜİK. (2013). Eğitim ve Öğretim Alanları Sınıflaması, 2013. 7 Mart 2019 https://biruni.tuik.gov.tr/DIESS/SiniflamaSatirListeAction. do?surumId=987&kod=0212&ustKod=0212&seviye=1&detay=E&turId=39&turAdi=%20 7.%20Eğitim%20Sınıflamaları&satirId=4276956
  • TÜİK. (2013). Türkiye İstatistik Kurumu Sınıflama Sunucusu. 10 Mart 2019. tüik.gov.tr: https://biruni. tuik.gov.tr/DIESS/SiniflamaSurumDetayAction.do?surumId=987&turId=39&turAdi=%20 7.%20E%C4%9Fitim%20S%C4%B1n%C4%B1flamalar%C4%B1
  • TYYÇ. (2010). Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi. 7 Şubat 2019 Yükseköğretim Kurulu (YÖK): http://www.tyyc.sakarya.edu.tr/?pid=20
  • UNESCO. (2015). International Standard Classification of Education Fields of Education and Training 2013 (ISCED-F 2013) Detailed Field Descriptions. Canada: UNESCO Institute for Statistics. http://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/international-standardclassification-of-education-fields-of-education-and-training-2013-detailed-field-descriptions2015-en.pdf
  • ÜAK. (2019, Mart). Bilim Alanları ve Anahtar Kelimeler, ( 2019 Mart Dönemi Başvurularına Ait Bilim Alanları ve Anahtar Kelimeler). T.C. Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı: http://www. uak.gov.tr/temelalan/2019M_BilimAlanlariAnahtarKelimeler_140319.pdf
  • ÜAK. (2019, Mart). Doçentlik Başvuru Şartları (2019 Mart Dönemi) Güzel Sanatlar Temel Alanı. uak.gov.tr: http://www.uak.gov.tr/temelalan/TA_Tablo4_2019M_071217.pdf
  • ÜAK. (2019, Mart). Mimarlık, Planlama, Tasarım Temel Alanı. uak.gov.tr: http://www.uak.gov.tr/ temelalan/TA_Tablo8_2019M_140319.pdf
  • YÖK. (2009, Aralık 16). Bologna Süreci Nedir? 10 Şubat 2019. Yükseköğretim Kurulu,Uluslararası İlişkiler Daire Başkanlığı: https://uluslararasi.yok.gov.tr/uluslararasilasma/bologna/temelbilgiler/bologna-sureci-nedir