Alegori Sözcüğünün Otantisitesinin Hermeneutik Çözümlemesi

Bu çalışma, alegori sözcüğünün otantik anlamına yoğunlaşarak onun dilsel düzeydeki temsili üzerine yapılacak hermeneutik bir etkinliği kapsar. Bu hermeneutik etkinlik ilgili sözcüğün kök anlamlarını tespit edip değerlendirerek bir öz ve nitelik saptaması kabilinde görülen otantik anlama ulaşmayı ve ayrıca sözcüğün saptanan otantisitesini çözümlemeyi amaçlar. En nihayetinde bir açımlama olan hermeneutik etkinlik genel olarak içte olanın dışarıya çıkartılma işidir. Alegori sözcüğünün ortaya konulacak olan otantisitesi böylesi bir hermeneutik üzerinden çözümlenecektir. Dilsel düzeyde üstü kapalı anlatım üzerine kurulu olan alegori, kurgu içeren sübjektif yapısıyla temsil üzerine inşâ edilmiş bir simgeleme veya benzetme olmasından dolayı esasen bir fikri yansıtır. Alegorinin oluşturmuş olduğu alegorik anlatının bütününde ortaya çıkan göstergede gösterilen öğe, anlatıyı oluşturan kelimeler üzerinden verilmez. Burada gösterilmesi amaçlanan şey, ilgili anlatıda yer alan kelimelerin çağrışımsal düzeydeki bağlantıları aracılığıyla anlaşılmaya çalışılır. Bundan dolayı alegorik anlatıda gerçekte kastedilen şey, yüksek seviyede bir düşünce etkinliği üzerinden ortaya çıkar. Böylelikle üstü kapalı bir anlatım olan alegorinin gerçekteki anlam[lar]ı üzerine çekilmiş örtü, kaldırılmış ve anlam[lar] ortaya çıkarılmış olur. Alegorik anlatı, yaratıcı edimin bir ürünü olmasıyla edebî/sanatsal olandan paye alır. Diğer taraftan felsefi bağlamda öze dönük yanı, ona felsefi bir değer katar. Bir başka ifadeyle alegorinin edebi yönü sanattan beslenen kurgusallığın vermiş olduğu imkânlardan doğarken, felsefi yönüyse bir şeyin özünü vermeye çalışmaktan ortaya çıkar. Nitekim alegorik anlatı gerçekliği edebî/sanatsal düzeyde aktarmaya çalışmak ister. Bundan dolayı alegori gerçeklik ve kurgusallık üzerine kurulu bu çift yönlü karakteriyle hem felsefi hem de edebî olanda kendini var ederek ortaya koyar.

Anahtar Kelimeler:

Alegori, Otantik Anlam, Otantisite, Hermeneutik, Dilsel Temsil.

Hermeneutic Analysis of the Authenticity of the Word of Allegory

This study focuses on the authentic meaning of the word allegory and covers a hermeneutic activity on its linguistic representation. This hermeneutic activity aims to determine and evaluate the root meanings of the related word, to reach the authentic meaning seen as an essence and quality determination, and also to analyze the determined authenticity of the word. Ultimately, hermeneutic activity, which is an exposition, is generally the work of bringing out what is inside. The authenticity of the word allegory will be analyzed through such a hermeneutic. Allegory which is based on implicit expression at the linguistic level, essentially reflects an idea because it is a symbolization or analogy based on mimesis with its fictional structure. What is aimed to be shown is tried to be understood through the associative level connections of the words in allegorical narrative. Hence, what is really aimed in the allegorical narrative emerges from a high level of thought activity. Thence, the veil over the real meaning[s] of the allegory is removed and the meaning[s] are revealed. Allegorical narrative takes its place from the literary/artistic by being a product of creative act. Moreover, it has gained philosophical value due to the fact that it was built to give the essence of something. In other words while the literary aspect of allegory arises from the possibilities given by the fiction that is fed by art, its philosophical aspect has emerged from trying to give the essence of something. Indeed, allegorical narrative wants to try to convey reality on a literary/artistic level. Therefore, allegory comes into existence in both literary and philosophical, with this bi-directional character based on reality and fiction.

Keywords:

Allegory, Authentic Meaning, Authenticity, Hermeneutics, Linguistic Representation.,

PDF

___

Akarsu, B. (1975). Felsefe Terimleri Sözlüğü. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Aristoteles, (1963). Poetika. (Çev. İ. Tunalı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Ayverdi, İ. (2010). Misalli Büyük Türkçe Sözlük I. İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
Çakmak, C. (1997). Wittgeinstein’da Dil ve Felsefe ilişkisi. Felsefe Arkivi, 0 (30), 141-151.
Derrida, J. (2010). Edebiyat Edimleri. (Çev. M. Erkan, A. Utku). İstanbul: Otonom Yayınları.
Dürüşken, Ç. Çoraklı, E. (2017). “Antik Çağda Hermēnia”. Cogito. S: 89. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 59-77.
Grondin, J. (2017). “Hermeneutik”, çev. Kaan H. Ökten, Cogito, S: 89, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 7-41.
Liddell, H. G., Scott, R. (1940). A Greek-English Lexicon. London: Oxford University Press.
Macdonell, A. A. (2012). A Sanskrit-English Dictinoary. London: Oxford University Press.
Man, P. de (1983). The Retoric of Temporality. Minnesota: University of Minnesota Press.
Moran, B. (2013). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
Partridge, E. (2006). Origins A Short Etymological Dictionary Of Modern English. e-Library: Taylor & Francis.
Platon, (2010). Devlet. (XX. bs.). (Çev. S. Eyüboğlu, M. A. Cimcoz). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Pospelov, N. G. (2005). Edebiyat Bilimi, (Çev. Y. Onay). İstanbul: Evrensel Basım Yayıncılık.
Püsküllüoğlu, A. (1977). Öz Tükçe Sözlük. İstanbul: Bilgi Yayınları.
Saussure, F. de (1998). Genel Dil Bilim Dersleri. (Çev. B. Vardar) İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
Uysal, H. (2010). Hint-Avrupa Dil Ailesine Karşılaştırmalı Dilbilim Açısından Bir Bakış. Dilbilirim, 9, 24-26.
Vardar, B. (2007). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. (2nd ed.). İstanbul: Multilingual.
Whitman, J. (1987). Allegory. Cambridge: Harward University Press.
Wittgeinstein, L. (2013). Tractatus Logico-Philosophicus. (Çev. O. Aruoba). İstanbul: Metis Yayınları.
Biblissima. ἀλληγορία. Erişim adresi: https://outils.biblissima.fr/en/eulexis- web/index.php. Erişim Tarihi: 12/11/2020.
Dwds. allegorie. Erişim adresi: https://www.dwds.de/wb/Allegorie. Erişim tarihi: 27/11/2020.
Etyonline. allegoria. Erişim adresi: https://www.etymonline.com/search?q=allegoria. Erişim tarihi: 2/12/2020.
________. *al. Erişim adresi: https://www.etymonline.com/word/*al-. Erişim tarihi: 03/12/2020.
________. agora. Erişim adresi: https://www.etymonline.com/word/agora?ref=etymonline_crossreference. Erişim tarihi: 05/12/2020.
________. allegory. Erişim adresi: https://www.etymonline.com/search?q=allegory Erişim tarihi: 30/11/2020.