Toprak frezesi bıçaklarının farklı çalışma hızlarındaki aşınma durumlarının incelenmesi

Bu çalışmada, killi toprakta yerli yapım bir toprak frezesinin iş ley i-ci bıçaklarının, iki farklı ilerleme hızındaki aşınma durumu ve aşınmayla kaybedilen malzeme miktarının enerji eşdeğeri belirlenmiştir. D üşük ilerleme hızında (2.3 km/h), bir bıçaktaki ağırlık ve yüzey alanı aşınması ortalama olarak sırasıyla 8.8 ±0.513 g/ha ve 1.5 ±0.083 cm2/ha bulunmuştur. Yüksek ilerleme hızında ise (5.5 km/h), sırasıyla 1.8 ± 0.177 g/ha ve 0.43 ±0.025 cm2/ha belirlenmiştir. Mevcut özelliğe sahip freze bıçağı ile mevcut toprak koşulunda sürüm yapıldığında, düşük hızda yaklaşık 300-400 da alan, yüksek hızda ise yaklaşık 1400-1500 da alan sürüldükten sonra işleme ömrünü tamamlayacağı belirlenmiştir. Ülkemizdeki toplam toprak frezesi makinası dikkate alındığında, 2.3 km/h ilerleme hızındaki bıçak malzemesinin yıllık aşınma miktarının 5730 t, kaybedilen enerjinin 497x106 MJ ve kaybedilen enerjinin hububat karşılığının da 33100 t olduğu bulunmuştur. 5.5 km/h ilerleme hızında bıçak aşınma miktarı, enerji kaybı ve kaybedilen enerjinin hububat karşılığı yaklaşık 5 kat azalmıştır.

Anahtar Kelimeler:

killi topraklar, freze, enerji, döner bıçaklı kültivatörler, toprak işleme

Examination of the wear of the blades of rotary cultivator in different speeds

In this study, the wear at two different operating speeds and the energy equivalent of the quantity of material lost due to wear of the blades of a domestic made rotary cultivator operating on a clay soil were determined, and thus the importance of wear was emphasized. The wear in a blade operating at low (2.3 km/h) operating speed in terms of losses weight and surface area were found as 8.8 ±0.513 g/ha and 1.5 ± 0.083 cm /ha, respectively, on average; whereas these values were determined as 1.8 ±0.177 g/ha and 0.43 ±0.025 an'/ha, respectively, at high (5.5 km/h) operating speed. It was also determined that the rotary blades will complete its tillage-life in the case of cultivation with the mentioned blades under the clay soil condition, after cultivating an area of nearly 300-400 da at low speed and approximately 1400-1500 da at high speed. According to the total rotary cultivator in Turkey, it was found that the annual wear of the blades in the machine was 5730 t, the energy lost was 497x10^ MJ and the cereal equivalent ofjhe energy lost was 33100 t, at the operating speed of 2.3 km/h. However, it was determined that the wear of blades, energy loss and the cereal equivalent of the energy loss were reduced nearly five times at the operating speed of 5.5 km/h.

Keywords:

clay soils, tillers, energy, rotary cultivators, tillage,

PDF

___

Aliba ş, K. ve H. Ünal, 1995. Ülkemizdeki sap ve samanın enerji potansiyeli ve sap-saman yakıcıların çalışma prensipleri. Tarımsal Mekanizas-yon 16. Ulusal Kongresi, 5-7 Eylül, U.Ü. Z.F., Tarım Makinaları Bölümü, Bursa, s. 138-146.
Anonim, 1976. Yay Çelikleri (Islah Edilebilen, Sıcak Haddelenmiş) (TS 2288). Türk Standartları Enstitüsü.
Anonim, 1989. Freze Bıçakları (Toprak Frezeleri için) (TS 7622). Türk Standartları Enstitüsü.
Anonim, 2000. Metalik Malzemenin Rockwell Sertlik Muayenesi (TS 140). Türk Standartları Enstitüsü.
Anonim, 2002. T ürkiye İstatistik Yıllığı 2002, DİE Yayın No: 2779, 721 s., Ankara.
Anonim a, 2004. Freze b ıçaklarının kimyasal analiz ölçümleri, Çemtaş A.Ş., Bursa.
Anonim b, 2004. Freze b ıçaklarının sertlik ölçümleri. Önerler Isıl İşlem Ltd. Şti., Bursa.
Gökçebay, B., 1986. Tarım Makinaları I. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları: 979, Ders Kitabı: 289, Ankara.
Karamış, M.B., 1987. Türk tarım sektöründe toprak işleme elemanlarının aşmmasıyla kaybolan enerji. 3. Uluslararası Tarımsal Mekanizas-yon ve Enerji Sempozyumu, 26-29 Ekim, s.211-219.
Okursoy, R., 1993. Toprak frezelerinin temel dizayn parametreleri ve L bıçaklı toprak frezeleri için tork modelinin geliştirilmesi. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 10:9-18.
Tekin, Y. ve R. Okursoy, 2003. Trakt öre asılabilen bir toprak penetrometresi için tasarlanan hidrolik donanım. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 17(1): 127-135.
Ulusoy, E. 1977. Bazı toprak işleme alet ve makinalarmda iş organlarının aşınması üzerinde araştırmalar. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Doçentlik Tezi, İzmir.
Ülger, P., E. Güzel, B. Kayışoğlu, B. Eker, B. Akdemir, Y. Pınar ve Y. Bayhan, 1996. Tarım Makinaları İlkeleri. T.Ü. Tekirdağ Z.F. Ders Kitabı: 29, Fakülteler Matbaası, İstanbul.
Y üksel, 1988. Pulluk uç demirlerinin aşmmasıyla oluşan malzeme ve enerji kaybı. I. Balıkesir Mühendislik Sempozyumu, 26-27 Nisan 1988,Uludağ Üniversitesi Basımevi, s.929-929.