Bitkilerde yüzey mumu (Epikutikular mum) ve meyvelerdeki önemi

Tüm bitkilerin, toprak üstü organlarının (yaprak, meyve, sap ve gövde) dış yüzeyinde, depolanmış halde epikutikular mum (EM) olarak adlandırılan bir mum tabakası bulunur. EM tabakası, çiçekten sonra meyve olgunlaştıkça ebatları ve sayıları artan üst üste binmiş levhacıklar şeklinde gelişen kristalimsi (berrak) bir tabiata sahiptir. Meyveler üzerindeki ince yapılı mum birikimi, çıplak göze toz kaplanmış hissi veren küçük kristaller meyve pusu olarak adlandırılır ve genelde meyveye donuk bir görüntü verir. Mum kristallerinin şekli ve mumun kimyasal bileşimi meyvenin görünüşünü belirlemede önemli rol oynar. Bitkisel mumlar, normal sıcaklıkta katı haldedirler ve bir değerli alifatik, nadir olarak aromatik alkollerin yağ asitleri ile vermiş oldukları esterlerdir. Doğal mumlar, az miktarda serbest yağ asitlerini de içerirler. EM tabakası, bitkiden transpirasyonla su kaybını azaltır, fitopatojenlerin girişini engeller, bitki dokularını fiziksel aşınmadan korur, yağışların yüzeyden süzülmesini sağlar.

Anahtar Kelimeler:

bitki organları, kimyasal bileşim, meyveler, koruma

Plant surface wax (Epucuticular wax) and ıts ımportance on fruits

The outer surface of all the above-ground plant organs (leaf, fruit, stem and trunk) are covered by a sort of stored wax layer, which is called as epicuticular wax (EW). EW layer has crystalline characteristic with increasing size and number due to match over platelets. Accumulated thin wax on fruits, which can be seen like dust with naked eye, is called as fruit wax. Form of the wax crystals and chemical composition of the wax play an important role on the fruit appearance. Plant waxes are in solid state under normal temperature conditions and an aliphatic, rarely esters produced by aromatic alcohols and lipoids. Natural waxes comprise a little amount of free lipoids. EW layer reduces water loss due to transpiration, serves as a protective barrier against phytopathogens and physical injury and also causes water droplets to run off.

Keywords:

plant organs, chemical composition, fruits, protection,

___

Ağaoğlu, Y.S., 1999. Bilimsel ve Uygulamalı Bağcılık. Cilt 1 (Asma Biyolojisi), Kavaklıdere Eğitim Yayınları No:1, 205 s.
Barthlott, W., 1993. Epicuticular Wax Ultrastructure and Systematics. In: H.D. Behnke and T.J. Marby, Eds., Evoluation and Systematics of the Caryophylalles. pp. 75-86. Springer, Berlin Heidelberg.
Barthlott, W. and Neinhuis, C. 1999. High Resolution Scaning Electron Microscopy of Epicuticular Waxes and İts Systematic Signifiance.(XVI International Botanical Congress 1-7 August 1999, Saint Louis, Missouri, U.S.A.) http://www.Botanik.unibonn. de/system/waxes.htm.
Belding,R.D., lankenship,S.M., Young,E. and Leidy R.B., 1998. Composition and Variability of Epicuticular Waxes in Apple Cultivars. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 123(3): 348-356.
Bukovac, M.J., Rasmussen, H.P. and Shull, V.E. 1981. The Cuticle: Surface Structure and Function. Scanning Electron Microscopy 3: 213-223.
Burgess, J.,1985. An Introduction to Plant Cell Development, Cambridge University Press. p 246.
Casado, C.G. and Heredia, A., 2001. Ultrastructure of the Cuticle During Growth of the Grape Berry (Vitis vinifera), Physiologia Plantarum 111: 220-224.
Comménil, P., Brunet, L. and Audran, J.C., 1997. The Development of the Grape Berry Cuticle in Relation to Susceptibility to Bunch Rot Disease. J.Exp. Bot. 48(313): 1599- 1607.
Çağatay, M. 1976. Bitki Biyokimyası (Genel), Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay: 579, Ders Kitabı: 196, 236 s.
Hasman, M., 1963. Bitki Anatomisi, İstanbul Üniv. Yay. Sayı: 1003, Fen Fakültesi, No:55, 288 s.
Hasman, M., 1972. Bitkilerin Metabolizma Fizyolojisi, İstanbul Üniv. Yay. Sayı: 1743, Fen Fakültesi, No:112, 307 s.
Kolattukudy, P.E., 1984. Natural Waxes on Fruits, Post Harvest Pomology Newsletter, 2(2): 3-7
Marois, J.J., Nelson, J.K., Morrison, J.C., Lile, L.S. and Bledsoe A.M., 1986. The influence of berry contact within grape clusters on the development of Botrytis cinerea and epicuticular wax. American Journal of Enology and Viticulture 37: 293-296.
Percival, D.C., Sullivan, J.A. and Fisher, K.H. 1993. Effect of Cluster Exposure, Berry Contact and Cultivar on Cuticular Membrane Formation and Occurrence of Bunch Rot, Botrytis cinerea Pers.: Fr., with 3 Vitis vinifera L. Cultivars.
Rosenquist, J.K. and Morrison, J., 1988. The Development of the Cuticle and Epicuticular wax of the Grape Berry. Vitis 27: 63-70.
Streigler, R.K. 2002. Integrated Management of Bunch Rot in Ozark Mountain Region Vineyards. The Arkansas Fruit Grover 9 (2): 1-4
Taiz, L., 1998. Plant Physiology (Second Edition), Sinauer Associates, Inc. Publishers, p 792.
Tovionen, P.M.A.,1995. Proceedings of the 1995, 1996, 1997 Forest Nursery Association of British Colombia Annual Meetings in http://www.for.gov.bc.ca/ nursery/fnabc/Proceedings/WaxesAndCuticle.htm
Uzun, İ., 1996. Bağcılık. Akdeniz Üniversitesi, Yay. No: 69, 171 s.
Yentür, S., 1995. Bitki Anatomisi, İstanbul Üniv. Yay. Sayı: 3808, Fen Fakültesi, No:227, 560 s.