İ smail Hakkı Bursevî Dergâhı Ş eyhlerinden Hikmetî Mehmed Efendi ve Hanı m ı Sâlihâ Hâtûn'un Terekeleri

İ smail Hakkı Bursevî dergâhı nı n üçüncü şeyhi olan Hikmetî Mehmed Efendi,soyundan gelenlerin de aynı tekkede şeyhlik yapması sebebiyle dergâha ismini verenmühim bir ş ahsiyettir. Tereke kaydı ndan anlaş ı ldığı na göre vefat ettiğ i sırada hanı mı ve bir oğ lunu varis olarak bı rakan Hikmetî Mehmed Efendi, yaşadı ğ ı döneminş artları na göre zengin sayı labilecek nitelikte bir servete sahiptir. Onun mirası içerisinde gündelik hayatta kullanı lan eş yayla birlikte çok miktarda kitap da yeralmaktadı r. Bu kitaplar arası nda tasavvufla ilgili olanları n yanında medreselerdeokutulan ve daha ziyade müderrislerin terekelerinde bulunan eserler debulunmaktadı r. Hikmetî Mehmed Efendiden dokuz yı l önce vefat eden hanı mı SâlihaHâtûnun terekesi de içerdiğ i eş ya, alacakları ve vasiyetleri bakı mı ndan dikkate değ erniteliktedir. Terekeden vefatı sı rası nda çocuğ u olmadı ğ ı anlaş ı lan Sâliha Hâtûnunmirası kocası Hikmetî Mehmed Efendi ile kardeş i Mustafa Ağa arası nda taksimedilmiş tir.

The Heritages of Hikmetī Mehmed Efendi, the Sheikh of the İ smail Hakki Bursevī Dervish Lodge, and His Wife Sā lihā Hā tū n

Hikmetî Mehmed Efendi, the third sheikh of the İ smail Hakki Bursevî dervish lodge,is very important person for the order and his descendants also took this position.According to estate records, he had, when he died, a wife and a son as heir. He has awealth of nature that could be considered rich according to the conditions of his time.He has left many books beside goods that are used in everyday life. Among thesebooks were works that are found in estates of professors (muderris) besides the onesthat are associated with tasawwuf. The estate of his wife Sâliha Hâtûn, who passedaway nine years before his death, is also worth considering in terms of goods,receivables and her will. Her heritage was divided between his husband HikmetîMehmed Efendi and his brother Mustafa Ağ a, for she had no child.

___

  • Bursa Ş er’iyye Sicilleri, B157/17b; B240/23a. F ı ndı klı lı İ smet Efendi, e ş -Ş akâiku’n-numâniyye ve zeyilleri: Tekmiletü’ş -Ş akâik fî hakkı ehli’l-hakâik (nş r. Abdülkadir Özcan), I-V, İ stanbul: Çağ r ı Yayı nları 1989. Kara, Mustafa, “Bursa Tekkelerinde Ş eyhlik Yapan Mutasavvı flar-II”, Uludağ Üniversitesi İ lahiyat Fakültesi Dergisi, 3 (1991), s. 119-130. ___, Bursa’da Tarikatlar ve Tekkeler, İstanbul: Sır Yayıncı lı k 2001. Karataş , Ali İ hsan, “Bursa Ş er’iyye Sicilleri Iş ı ğı nda Osmanlı Devleti’nde Köleliğ e Bir Bakı ş”, İ slâm San‘at Tarih, Edebiyat ve Mûsikîsi Dergisi (İ STEM), 9 (2007), s. 135-162. ___, “Folklorümüzün Kaynakları ndan Tereke Defterleri ve XVIII. Yüzyı l Bursa Tereke Kayı tları ndan Örnekler”, I. Bursa Halk Kültürü Sempozyumu (4-6 Nisan 2002) Bildiri Kitabı , I-II, Bursa 2002, II, 691-710. ___, “Osmanlı Toplumunda Hz. Peygamber Sevgisinin Tezahürü Olarak Kurulan Mevlid Vakı fları ” İ slâm San‘at Tarih, Edebiyat ve Mûsikîsi Dergisi ( İ STEM), 11 (2008), s. 47-77. ___, “Ulucami ve İ lim Meclisleri” Tüm Yönleriyle Bursa Ulucami (ed. Bilal Kemikli), Bursa 2012, s. 55-59 ___, “XVI. Yüzyı lda Bursa’da Tedavüldeki Kitaplar”, Uludağ Üniversitesi İ lahiyat Fakültesi Dergisi,10 (2001/1), s. 209-230 ___, “XVIII. Yüzyı lda Bursa Halkı nı n Ekonomik Yapı sı ”, Uludağ Üniversitesi İ lahiyat Fakültesi Dergisi,15 (2006/2), s. 231-264. Kepecioğlu, Kamil, Bursa Kütüğ ü , I-IV, Bursa Yazma ve Eski Eserler Kütüphanesi, No: 4519-4522. Maydaer, Saadet, XVI. Yüzyı lda Bursa Kadı nları , Bursa: Emin Yayı nları 2010. Mehmed Ş emseddin, Yâdigâr-ı Ş emsî, Bursa: Matbaa-i Vilayet 1332. Mermutlu, Bedri-Öcalan, H. Basri, Tarihi Bursa Mezar Taş ları -I Bursa Hazireleri, Bursa: Bursa Büyükş ehir Belediyesi Yayı nları 2011. Namlı, Ali, İsmail Hakkı Bursevî, Hayatı , Eserleri ve Tarikat Anlayı ş ı , İ stanbul: İ nsan Yayınları 2001.