Batı Avrupa bilimine ontolojik temelleri ve Avrupa merkezci ideolojik içerimleri ekseninde Heideggeryen bir yaklaşım
Bilim, insanî-toplumsal dünyada kültürel olarak inşa edilen bir bilme biçimidir. Bilim adıyla adlandırılan bilme biçimi, sanat, felsefe ve din gibi alternatiflerinden farklılaştırılırken, ön plana genel olarak kesinlik, nesnellik ve evrensellik benzeri ayırt edici karakteristikler çıkarılır. Bu çalışma, kökleri itibarıyla on altıncı yüzyıldaki Modernlik şafağına, ‘işlenmesi’ yönüyleyse Aydınlanma felsefesi ile akabindeki on dokuzuncu yüzyıl entelektüel akımlarına kadar geriye götürülebilen “Batı Avrupa bilimi”nin; mevcut yapı ve işlerliğine yönelik bir eleştiridir. Eleştiri çerçevesinde Batı Avrupa bilimi kavramı kullanılmaktadır. Kavramlaştırma Heidegger’e aittir. İnsan ve toplum bilimleri aksları üzerinden de tezahür eden sözkonusu bilim, Batı (kültürel bağlamda Avrupa) felsefesine yaslandığı gibi ayrıca Batı’nın üstünlüğünü gözeten siyasal içerimleri de haizdir. Dolayısıyla onun ayırt edici karakteristikleri gerçekte doğa bilimlerinin imitasyonu yoluyla sahip olunmak istenen vasıflardan ziyade Avrupamerkezcilik ideolojisine aittir. Avrupamerkezci ideolojik artalan, Batı Avrupa biliminin eleştirisini zorunlu kılmaktadır. Nitekim bu makalenin amacı da söz konusu eleştirilere kendi ölçeğinde bir katkı sağlamaktır.
Science is a way of knowledge acquisition culturally formed in the social world. When this form of knowledge inquiry named science is differentiated from its alternatives as such art, philosophy and religion, the distinct characteristics like certainty, objectivity and universality are brought in the foreground. This study is a criticism toward the current structure and operationalisation of West European Science that could be taken back to the dawn of Modernism in the sixteen century in terms of its roots and Enlightenment Philosophy with the subsequent nineteen century intellectual movements in terms of its motivations. The concept of West European Science has been used in the criticism’s framework. This conceptualization belongs to Heidegger. The mentioned science prospered over its Humanities and social sciences axels leans on western (referring to Europe in terms of the cultural context) philosophy and consists of the political insights concerning western dominance as well. Thus, its distinct characteristics essentially belong to Eurocentrisim Ideology rather than the desired attributes identified through the imitation of the natural sciences. The background of Eurocentric ideology mandates the criticism of West European Science. Therefore, the objective of this study is to provide a contribution to the mentioned criticisms within its framework and from the Heideggerian perspective.
___
Amin, Samir (1993) Avrupamerkezcilik Bir İdeolojinin Eleştirisi, (Çev. Mehmet Sert), Ayrıntı Yay., İst.Chevalley, Catherine, (2010), Heidegger ve Doğa Bilimleri, (Çev. Hasan Ünder), (Ed. Özgür Aktok ve Metin Bal), Heidegger içinde, ss. 356-385, Doğu Batı Yay., Ank.
Descartes, Rene, (1637) “Discourse on The Method of rightly Conducting The Reason and Seeking Truth in The Sciency”, http://www.gutenberg.org/dirs/etext93/dcart10.txt (Erişim: 14.08.2006).
Demirel, İdiris, ‘Yoktan da Vardan da Ötede bir Var Vardır’ Heidegger Okumaları Etrafında, Dergâh, C: XXI, S: 246, ss.10–11 ve 22–23)
Frank, Andre Gunder (2010), Yeniden Doğu Asya Çağında Küresel Ekonomi, (Çev. Kamil Kurtul), İmge Kitabevi Yay., Ank.
Heidegger, Martin, (1998a) Bilim Üzerine İki Ders, (Çev. Hakkı Hünler), Paradigma Yay., İst.
Heidegger, Martin, (1998b) Tekniğe İlişkin Soruşturma, (Çev. Doğan Özlem), Paradigma Yay., İst.
Heidegger, Martin, (2008) Varlık ve Zaman, (Çev. Kaan H. Ökten), Agora Kit., İst.
Kisiel, Theodore, (2010), Heidegger ve Bilimin Yeni İmgeleri, (Çev. Mehmet Elgin), (Ed. Özgür Aktok ve Metin Bal), Heidegger içinde, ss. 333–355, Doğu Batı Yay, Ank.
Marx, Karl, (1852) “The Eighteenth Brumaire of Louis Napoleon”, http://www.marxists.org/archive/marx/works/1852/18th-brumaire/ch07.htm (Erişim: 05.03.07).
Mutman, Mahmut, (1994), Kriz ve Değer: 21. Yüzyılın Eşiğinde Kapitalizm ve İdeoloji, Toplum ve Bilim, S: 63 Bahar, ss. 7–39.
Özlem, Doğan, (1998a) Giriş: Heidegger ve Teknik, Tekniğe İlişkin Soruşturma içinde (Martin Heidegger), (Çev. Doğan Özlem), ss. 9-41, Paradigma Yay., İst.
Özlem, Doğan, (1998b) Doğa Bilimleri ve “Sosyal Bilimler” Ayrımının Dünü ve Bugünü Üzerine, Toplum ve Bilim, S: 76 Bahar, ss. 7–40.
Wallerstein, Immanuel, (2007) Avrupa Evrenselciliği İktidarın Retoriği, (Çev. Sinan Önal), Aram Yay., İst.
- ISSN: 1301-3386
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2018