Türkçede Şimdiki Zaman Eklerinin Zaman Belirleyicilerle Kullanımı

Türk dilinde fiil işletimi sırasında belli bir döneme kadar müstakil bir şimdiki zaman eki görülmemektedir. Eski Anadolu Türkçesinin ilk dönemlerinden itibaren kullanılan şimdiki zaman ekleri birbirlerinden farklı kullanım özellikleri gösterirler. Zaman belirleyiciler ise zaman eklerini sınırlayan ve belirleyen kelimeler olarak karşımıza çıkarlar. Bu yazıda aynı zaman dilimini ifade etmek için kullanılan ama daha en başından ayrılıklarını hissettiren şimdiki zaman eklerinin kullanımında zaman belirleyicilerinin rolünü ortaya koyabilmek ve zaman belirleyicilerle kullanılan örnekleri inceleyerek bir tespitte bulunabilmek amaçlanmıştır.

Present Progressive Affixes and Their Use with Time Determinants in Turkish Language

No independent present progressive affix had been observed during the verb operations in Turkish language until a specific period. The present progressive affixes, which have bben in use since the beginning of the first periods of the Old Anatolian Turkish, display usage characteristics different from one another. As for time determinants, they appear to function as the words limiting and determing the time affixes. The present article aims both to put forward the role of the time determinants in the use of the present progressive affixes, which are used to express the same time segment, but at the same time, making their being different felt since the very beginning, and to make findings through examining the samples making use of time determinants.

PDF

___

Eckmann, Janos; Harezm Türkçesi, Tarihi Türk Şiveleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay. Ankara 1988.
Eker, Süer; Çağdaş Türk Dili, Grafiker Yayınları, Ankara 2003.
Ercilasun, A. Bican; Kutadgu Bilig Grameri-Fiil-, Gazi Üniversitesi Yay. No.33, Ankara 1984.
Ergin, Muharrem; Türk Dilbilgisi, Bayrak Basım/Yayım/Tanıtım, İstanbul 1989.
Gabain, A. Von; Eski Türkçenin Grameri, TDK Ankara 1988.
Gencan, T. Nejat; Divanü Lügati’t-Türk’te Dil Kuralları, Divan ü Lügati’t-Türk Özel Sayısı, Türk Dili, Yıl 22, C. XXVII, s.253, Ankara 1972.
Gülensoy, Tuncer; Türkçe El Kitabı, Akçağ Yay. Ankara 2000.
Tansel, Fevziye Abdullah; Ziya Gökalp Külliyatı II Limni ve Malta Mektupları, Türk Tarih Kurumu yay. Ankara 1965.
Timurtaş, F. Kadri; Eski Türkiye Türkçesi XV. Yüzyıl Gramer-Metin-Sözlük, Enderun Kitabevi, İst. 1994
Yelten, Muhammed; Şirvanlı Mahmud Tarih-i İbn-i Kesir Tercümesi (Girişİnceleme- Metin- Sözlük), TDK Yay. Ankara 1998.
Yücel, Bilal; Mahmud Paşa Adni Divanı, Akçağ Yay. Ankara 2002.