THE SMALL QASIDAS ENTITLED AS MÜZEYYEL GHAZALS AND GHAZALS IN THE POEMS OF SEBK-I HINDI POETS

Sebk-i Hindî Şairlerinde Müzeyyel Gazel ve Gazeliyat Başlığı Altında Bulunan Küçük Kasideler Sebk-i Hindî şairlerinin divanları incelendiğinde çeşitli padişah ve devlet adamları adına kaleme alınmış birçok kasideyle karşılaşmak mümkündür. Söz konusu kişileri methetme amacı taşıyan kaside, hâmi-şair ilişkisine katkıda bulunan nazım biçimi olmakla beraber bu konuya hizmet eden tek nazım biçimi değildir. Müzeyyel gazeller ve gazeliyat başlığı altında bulunan kasideler de hâmileri veya başka şahısları öven manzumeler içinde değerlendirilebilir. Ayrıca müzeyyel gazelde şair kendini methediyorsa bu şiirler fahriye olarak kabul edilebilir. Makalede "müzeyyel gazel"in ne olduğu tanıtıldıktan sonra yedi Sebk-i Hindî şairinin (Nâilî, Şehrî, İsmetî, Neşâtî, Fehîm-i Kadîm, Şeyh Gâlib ve A. Sâmî) divanlarında yer alan müzeyyel gazeller ve gazeliyat başlığı altında toplanan kasideler değerlendirilecektir. Makalenin amacı, Sebk-i Hindî şairlerinin kimlere müzeyyel gazeller yazdıklarını tespit etmektir. Bunun dışında bu nazım biçimiyle kendilerini nasıl övdüklerinden de bahsedilecektir. Makale de ayrıca müzeyyel gazelin ve gazeliyat başlığı altında toplanan ancak içinde dua olduğu için kaside kabul edilen manzumelerin şekil özellikleri de belirlenmeye çalışılacaktır.

Sebk-i Hindî Şairlerinde Müzeyyel Gazel ve Gazeliyat Başlığı Altında Bulunan Küçük Kasideler

The exploration of divans of Sebk-i Hindi poets reveals numerous qasidas written for various sultans and statesmen. This genre is not the only genre that was used for contributing to the patron-patronized relation even though this praising patron genre is also used for the same reason. Müzeyyel ghazals and qasidas entitled as ghazals can also considered as poems written for praising the patrons. In addition if the poet praises himself in his poem, the poem is considered as fahriye (self-praising poem). In this paper after introducing müzeyyel ghazals, ghazals and qasidas entitled as ghazals from the divans of seven Sebk-i Hindi poets (Naili, Şehri, İsmeti, Neşati, Fehim-i Kadim, Şeyh Galib ve A. Sami) are explored. This paper aims to determine for whom these poets wrote their müzeyyel ghazals. Beside that how they praised themselves with this poems is also explored. In this paper also the structural features of müzeyyel ghazals and qasidas, which are entitled as ghazals but considered as qasida due to containing prays are tried to be determined.

___

  • Demirel, Şener (1999), Şehrî Hayatı, Sanatı, Divanı'nın Tenkitli Metni ve Tahlili, Elazığ: TC Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, 3188.
  • Devellioğlu, Ferit (2010), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yayınları: Ankara.
  • Dilçin, Cem (1986), "Gazel", Türk Dili 415-416-417, Ankara: Türk Dil Kurumu, s. 78-247.
  • Dilçin, Cem (1997), Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Türk Dil Kurumu, Ankara.
  • İpekten, Halûk (1985), Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri, Birlik, Ankara
  • İpekten, Haluk (1990), Nâilî Divanı, Ankara: Akçağ.
  • Kalkışım, Muhsin (1994), Şeyh Gâlib Divanı, Ankara: Akçağ.
  • Kanar, Mehmet (2009), Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Say: İstanbul.
  • Kaplan, Mahmut (1996), Neşâtî Divanı, İzmir: Akademi Kitabevi.
  • Kurnaz, Cemal; Çeltik, Halil (2013), Divan Şiiri Şekil Bilgisi, Ankara: Kurgan Edebiyat.
  • Kutlar, Fatma Sabiha (2004), Arpaemîni-zâde Mustafa Sâmî, Divan, Ankara: Kalkan Matbaası.
  • Muallim Nâcî (2009), Lugat-i Nâcî, Hazırlayan: Ahmet Kartal, TDK: Ankara.
  • Ünlü, Osman (2012), "Müzeyyel Gazellerde Fahriye", Türkiyat Araştırmaları Dergisi 31, Konya: SÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, s. 33-53.
  • tr.wikipedia.org/wiki/Kaymak_Mustafa_Paşa