Tercüme-i Rahatü'l-İnsan

Eski Anadolu Türkçesi'nde özellikle Beylikler döneminde çok sayıda telif ve tercüme eser yazılmıştır. Bu eserlerin tamamı edebî ya da dinî nitelikli değildir. Söz konusu dönemde günlük hayatta halkın yararlanabileceği, başvurabileceği bilgileri içeren kitaplar da yazılmıştır. Bu kitaplar arasında tıp metinleri, hem tıp tarihi açısından hem de dönemin dil tarihi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu yazıda Bursa Haraççı Ktp. 1149 numarada kayıtlı Kitab-ı makale adlı değişik boyutlarda tıp yazmalarını içeren bir kitapta bulunan Terceme-i Rahatü 'l-insan adlı 9 varaklık bir yazma, metin ve söz varlığı yönüyle ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Specially during the Anatolian Principalities, many compilations and translations have been written in Old Anatolian Turkish. These books have not only been religious and literary but also the sort that contained useful information for public's daily life. The Medical Texts among these books had a considerable importance for both medical history and the reflection of language characteristics of aforesaid period. The text and vocabulary aspects of a 9-leaf manuscript, "Rahatü l-insan",from the book "Kitab-ı Makale" comprising various medical scripts that is registered in "Bursa Haraççı Ktp" no. 1149, is introduced in this study.

PDF

___

A.S.Levend: Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri TDK Yay. Ankara 1972.
M. Canpolat: XIV. Yüzyılda Yazılmış Değerli Bir Tıp Eseri Edviye-i Müfrede, DTCF Türkoloji Dergisi C.V, Ankara 1973.
M. Özkan: Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, Filiz Kitabevi, İstanbul 2000.
Ö. Çağtran:Ahmed-i Dai, Tıbb-ı Nebevi, İmla, Fonetik, Morfoloji, Karşılaştırmalı Metin, İndeks ve Sözlük, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Doktora Tezi, Malatya 1992.
Rahatü 'l-insan: Bursa Eski Yazma ve Basma Eserler Ktp. Haraççı 1149/4
V. Hatipoğlu (Kılıçoğlu): Cerrahiye-i İlhaniye, DTCF Yayınları, No: 97, Ankara 1956
Z. Önler: Celalüddin Hızır (Hacı Paşa) Müntehab-ı Şifa I (Gîriş-Metin), TDK Yay. Ankara 1990.
Z. Önler: Celalüddin Hızır (Hacı Paşa) Müntehab-ı Şifa II Sözlük, Simurg Yay. İstanbul 1999.
Z. Turan: Hacı Paşa (Celaleddin Hızır) Teshil, Dil Özellikleri, Metin, Söz Dizini, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Doktora Tezi, Malatya 1992.