Descartes’da görü, muhakeme ve metot: aklın idaresi için kurallar ekseninde bir çözümleme

Descartes genellikle, ünlü “cogito ergo sum” mottosuyla, modern felsefe ve epistemolojinin kurucusu olarak kabul edilir. İdrakın bu saf faaliyeti, her tür bilimsel ve felsefi sav için sağlam bir temel oluşturur. Bu makalede, ilk olarak, sözü edilen saf idrak faaliyetinin, Descartes’ın öncü eserlerinden Aklın İdaresi İçin Kurallar metninde “görü” olarak nitelendirilen faaliyete karşılık geldiği gösterilecektir. İkinci olarak, aynı metinde “görü” faaliyeti ile birlikte ele alınan “muhakeme” faaliyeti çözümlenecektir. Son olarak ise, her iki faaliyetin, Descartes’ın metot düşüncesi ile olan bağı irdelenecektir. Bu şekilde, Kurallar adlı eserin, Descartes’ın sonraki felsefe çalışmaları için temel oluşturduğu açığa çıkarılacaktır.

Intuition, deduction and method in descartes: An analysis in the context of rules for the direction of the mind

Descartes is generally considered as the founder of modern philosophy and epistemology with his famous motto “cogito ergo sum”. This pure act of intellect gives a firm basis for every scientific or philosophical assertion in all aspects.In this article, first of all, it will be handled that the above mentioned pure act of the intellect corresponds to the act of intuition which is described within the pioneer work of Descartes, namely, the Rules for the Direction of the Mind. Secondly, it is going to be analysed the act of deduction which is on a par with evaluated with the act of intuition in that work. Finally, Descartes’ philosophical method is going to be analysed with respect to these acts. In this way, Descartes’ Rules for the Direction of the Mind makes the conceptual foundation of his other mature works would strictly be revealed.

PDF

___

Aczel D. Amir (2005), Descartes’ Secret Notebook: A True Tale of Mathematics, Mysticism, and the Quest to Understand the Universe, Broadway Books, New York.
Bellman Hal (2003), Büyük Çekişmeler, çev. Fusun Baytok, Tübitak Popüler Bilim Kitapları.
Cottingham John (1998), “Introduction”, Descartes, ed. by. John Cottingham, Oxford University Press
Damasio R. Antonio (2006), Descartes’ın Yanılgısı, çev. Bahar Atlamaz, İstanbul, Varlık Bilim.
Descartes Rene (1985), The Philosophical Writings of Descartes, Volume I, translated by J. Cottingham, R. Stoothoff, D. Murdoch, Cambridge University Press.
Descartes Rene (1984), The Philosophical Writings of Descartes, Volume II, translated by J. Cottingham, R. Stoothoff, D. Murdoch, Cambridge University Press.
Descartes Rene (1991), The Philosophical Writings of Descartes, Volume III, translated by J. Cottingham, R. Stoothoff, D. Murdoch, USA, Cambirdge University Press.
Descartes Rene (1989), Aklın İdaresi İçin Kurallar, çev. Mehmet Karasan, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi.
Descartes Rene (1997), Felsefenin İlkeleri, çev. Mehmet Karasan, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi.
Descartes Rene (2007), Tanrı’nın Varlığının ve İnsanın Ruhuyla Bedeni Arasındaki Gerçek Ayrımın Açık Biçimde Kanıtlandığı İlk Felsefe Hakkında Meditasyonlar, çev. İsmet Birkan, Ankara, Bilge Su yayıncılık.
Garber Daniel (1988), “Descartes and Method in 1637”, PSA: Proceedings of the Biennial Meeting of the Philosophy of Science Association, Vol. 1988, Volume Two: Symposia and Invited Papers, pp. 225-236.
Hatfield Gary (2003), Routledge Philosophy Guidebook to Descartes and the Meditations, Routledge.
Markie Peter (1997), “Cogito ve Önemi”, çev. Alp Tümertekin, Cogito, Sayı:10, ss. 213-236.
Murdoch Dugald (1985), “Rules for the Direction of the Mind – Translator’s Preface”, The Philosophical Writings of Descartes, Volume I, translated by J. Cottingham, R. Stoothoff, D. Murdoch, pp. 7-8, Cambridge University Press.
Mursell James (1919), “The Function of Intuition in Descartes’ Philosophy of Science”, The Philosophical Review, Vol. 28, No. 4 (Jul., 1919), pp. 391-409.
Schacht Richard (1984), Classical Modern Philosophers: Descartes to Kant, London, Routledge & Kegan Paul.