KIBRIS SORUNUNUN BİRLEŞMİŞ MİLLETLERE TAŞINMASININ ARDINDAN ORTAYA ÇIKAN YUNAN-RUM EOKA TEDHİŞ ÖRGÜTÜ

Kıbrıs sorunu Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun gündemine resmi olarak ilk kez 1954 yılında Yunanistan ve daha çok Kıbrıs Rumlarının yoğun çabaları sonrasında girmiştir. Kıbrıs Rum Ortodoks Kilisesi’nin 1950’de Enosis için plebisit sonucunda, kendilerince ortaya çıkan “kendi kaderini tayin” ilkesinin Kıbrıs’a uygulanmasına yönelik önergeyi Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğine sundular. Ancak daha öncede bu talepler Yunanistan tarafından, 1951, 1952 ve 1953 yıllarında yinelenmiştir. Bu dönemlerde İngiltere yanına Türkiye’yi de alarak bu duruma şiddetle karşı çıkıyordu. Yunanistan ve Kıbrıs Rumları ise Megali İdea yani ‘Büyük Yunan Ülküsü’ anlamına gelen ve hedefinde olan bölgelerden birisi olan Kıbrıs’ı Yunanistan’a ilhakı ya da Enosis’i gerçekleştirmek için EOKA tedhiş örgütünü kurdu. Üç yıl sonra da Türkiye bu duruma karşılık Türk Mukavemet Teşkilatı’nı TMT kurdu. Bu çalışmada Kıbrıs’ın uluslararası platforma taşınma sürecinin ardından kurulan Yunan yeraltı örgütlerinin tedhişlerine değinip anlatmaya çalışacağız
Anahtar Kelimeler:

EOKA, Enosis, Kıbrıs Sorunu

GREEK AND THE GREEK CYPRIOTS’ EMERGENT TERRORIZING ORGANIZATION EOKA AFTER THE PRESENTED THE CYPRUS ISSUE TO THE UNITED NATIONS’ AGENDA

The Cyprus Issue was first offically presented to the agenda of the United Nations General Assembly in 1954 by Greece, and more of the Greek Cypriots intense efforts. Greek Cypriots’ Orthodox Church’s plebiscite for Enosis in 1950 which means “self determination” was proffered to the UN’s General Secretary. However, earlier, those requests were repeated by Greece in 1951, 1952, and 1953. In this periods, The Great Britain was strongly opposed to this situation, and also took along the Turkey. As for Greece, and the Greek Cypriots both wanted to achive Enosis which means annexion to the Cyrpus to Greece according to Megali İdea also means that occupy Cyprus. That’s why they set up a terrorizing organization were called EOKA. In response to this situation, Turkey set up Turkish Strength Organization TMT agints the EOKA in there years later. In this study, we will try to explain that how Greece’s terrorizing activities started after the Cyrus issue presented to the UN

___

  • Alasya, Halil Fikret., (1992). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Türk Dünyası El Kitabı, Cilt 1, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara.
  • Armaoğlu, Fahir., (1974). “The Uneasy Birth of Cyprus Republic:1954-1958”, Dış Politika, Vol. IV, No:2-2, ss.1-47.
  • Bayülken, Haluk Ü., (1983). Cyprus Question and The United Nations, MSB Yay., Ankara.
  • Cloog, Richard., (1992). Modern Yunanistan Tarihi, İletişim Yay., İstanbul.
  • Denktaş, Rauf Raif., (1993). O Günler, Kıbrıs Rumunun Gerçek Niyetlerinin Belgesi Akritas Planı, TBMM Kütüphanesi.
  • Denktaş, Rauf Raif., (2000, Aralık). Denktaş’ın Hatıralar-Toplayış, 10. Cilt, İstanbul.
  • Durrell, Lawrance., (2007). Kıbrıs’ın Acı Limonları, Can Yay., İstanbul.
  • Foley, Charles., (1964). Guerrilla Warfare and EOKA Struggle, General Grivas, Longman Publishing, London.
  • Göktepe, Cihat., (2002). “Londra ve Zürih Antlaşmalarının Hazırlık Süreci ve Türk-İngiliz İlişkileri (1955-1959)” Türkler Ansiklopedisi, Cilt 16 Cumhuriyet, (Ed.) Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koç, Yeni Türkiye Yay., Ankara., ss.943-951.
  • Gürel, Şükrü Sina., (1985, Ekim.) Kıbrıs Tarihi (1878-1960), Kolonyalizm, Ulusçuluk ve Uluslararası Politika 2, Kaynak Yay., Ankara.
  • Hatzivassiliou, Evanthis., (1994). The Cprus Question and Anglo-American Special Relationship, 1954-1958, Intelligence Defence and Diplomacy British Policy in the Post War World, (Ed.), R.J. Aldrich & M.E. Hopkins, Frank Cass Publishing, Essex.
  • Heraclides, Alexis., (2003). Yunanistan ve Doğu’dan Gelen Tehlike: Türkiye, İletişim Yay., İstanbul.
  • İsmail, Sabahattin., (1993). İtiraflar, Dokuz Eylül Üniversitesi Kütüphanesi, İzmir.
  • Jones, Byford., (1959). Grivas and The Story of EOKA, Robert Hak Ltd., London.
  • Keser, Ulvi., (2008). Kıbrıs’ta Türk-Yunan Fırtınası (1940-1950-1960-1970), 1. Baskı, Boğaziçi Yay., İstanbul.
  • Kızılyürek, Niyazi., (2011). Milliyetçilik Kıskacında Kıbrıs, 4. Baskı, İletişim Yay., İstanbul.
  • Koç, Rasim., (2006). 1950-1954 Kıbrıs Basınında Kıbrıs Olayları, Doğu Kütüphanesi Yay., İstanbul.
  • Savrun, Ergenekon., (2018). 1960 ve 1974 Yılları Arasında Türkiye ve İngiltere’nin Karşılaştırmalı Kıbrıs Politikaları, Hipokrat Kitabevi, Ankara.
  • Stephans, Roberts., (1966). Cyprus: A Place of Arms, Power Politics and Ethnic Conflict in the Eastern Mediterranean, Pall Mall Press, London.
  • Torun, Şükrü., (1959). İngiltere, Yunanistan Arasında Kıbrıs’ın Politik Durumu, İstanbul.
  • Tuncer, Hüner., (2012). Kıbrıs Sarmalı, Nasıl Bir Çözüm?, Kaynak Yay., İstanbul.
  • Xydis, Stephan G., (1967). Cyprus: Conflict and Conciliation: 1954-1958, Colombus, Ohio: The Ohio State University, Press.
  • Zücher, Eric, Jan., (2012), Modernleşen Türkiye’nin Tarihi (Turkey a Modern History), Çev: Yasemin Saner, İletişim Yayınları, İstanbul. Arşiv Belgeleri • T.C. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. • Year book of the United Nations. • General Assembly Offical Records (GAOR) Publishing, London.
  • Göktepe, Cihat., (2002). “Londra ve Zürih Antlaşmalarının Hazırlık Süreci ve Türk-İngiliz İlişkileri (1955-1959)” Türkler Ansiklopedisi, Cilt 16 Cumhuriyet, (Ed.) Hasan Celal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koç, Yeni Türkiye Yay., Ankara., ss.943-951.
  • Gürel, Şükrü Sina., (1985, Ekim.) Kıbrıs Tarihi (1878-1960), Kolonyalizm, Ulusçuluk ve Uluslararası Politika 2, Kaynak Yay., Ankara.
  • Hatzivassiliou, Evanthis., (1994). The Cprus Question and Anglo-American Special Relationship, 1954-1958, Intelligence Defence and Diplomacy British Policy in the Post War World, (Ed.), R.J. Aldrich & M.E. Hopkins, Frank Cass Publishing, Essex.
  • Heraclides, Alexis., (2003). Yunanistan ve Doğu’dan Gelen Tehlike: Türkiye, İletişim Yay., İstanbul.
  • İsmail, Sabahattin., (1993). İtiraflar, Dokuz Eylül Üniversitesi Kütüphanesi, İzmir.
  • Jones, Byford., (1959). Grivas and The Story of EOKA, Robert Hak Ltd., London.
  • Keser, Ulvi., (2008). Kıbrıs’ta Türk-Yunan Fırtınası (1940-1950-1960-1970), 1. Baskı, Boğaziçi Yay., İstanbul.
  • Kızılyürek, Niyazi., (2011). Milliyetçilik Kıskacında Kıbrıs, 4. Baskı, İletişim Yay., İstanbul.
  • Koç, Rasim., (2006). 1950-1954 Kıbrıs Basınında Kıbrıs Olayları, Doğu Kütüphanesi Yay., İstanbul.
  • Savrun, Ergenekon., (2018). 1960 ve 1974 Yılları Arasında Türkiye ve İngiltere’nin Karşılaştırmalı Kıbrıs Politikaları, Hipokrat Kitabevi, Ankara.
  • Stephans, Roberts., (1966). Cyprus: A Place of Arms, Power Politics and Ethnic Conflict in the Eastern Mediterranean, Pall Mall Press, London.
  • Torun, Şükrü., (1959). İngiltere, Yunanistan Arasında Kıbrıs’ın Politik Durumu, İstanbul.
  • Tuncer, Hüner., (2012). Kıbrıs Sarmalı, Nasıl Bir Çözüm?, Kaynak Yay., İstanbul.
  • Xydis, Stephan G., (1967). Cyprus: Conflict and Conciliation: 1954-1958, Colombus, Ohio: The Ohio State University, Press.