Tüketici - Tüketici Etkileşiminin, Tüketicilerin Satın Alma Sonrası Memnuniyet Düzeyleri Üzerine Etkisi

İnsanlığın var olmasıyla beraber başlayan tüketim süreci yaşamın devamlılığı için gerekli bir araç iken, modern dünyada yaşamın en önemli amacı haline gelmiştir. Ancak, sınırlı sayıda gelire sahip tüketiciler, mal ve hizmet satın alma sürecinde akılcı kararlar vermek istedikleri için önemli ve güvenilir kaynak olarak, daha önce aynı mal veya hizmeti kullanmış olan diğer tüketicilerin tecrübe ve önerilerinden yararlanmaktadırlar. Bu nedenle tüketicileri gelirden sonra etkileyen en büyük unsur olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı tüketicilerin diğer tüketicilerle olan etkileşimlerini ve diğer tüketicilerle olan etkileşimleri sonucunda satın aldıkları mal veya hizmetlerden memnuniyet düzeylerini belirlemektedir. Araştırmanın örneklemini Kastamonu'da yaşayan ve çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 800 tüketici oluşturmaktadır. Çalışmada demografik bilgi formu, tüketicilerin diğer tüketicilerle etkileşimini belirlemek amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen "Tüketici - Tüketici Etkileşimi Ölçeği (TT - E)" ve "Tüketim Davranışlarını Etkileyen Unsurlar Formu", Erciş vd. (2007) tarafından geliştirilen "Tüketici Satın Alma Davranışı Faktörleri" ölçeği kullanılmıştır. Tüketici - tüketici etkileşim ölçeğinin geçerlilik ve güvenirliğini belirlemek için öncellikle açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri uygulanmış, yapılan analizler doğrultusunda TT - E'nin tüketicilerin satın alma sonrası memnuniyet düzeyleri üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla korelasyon ve hiyerarşik regresyon analizi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre tüketici - tüketici etkileşiminin tüketicilerin satın alma sonrası memnuniyet düzeyleri üzerinde etkisi olduğu ortaya konulmuştur (p

Consumer to Consumer Interaction Effects on Consumer Post-Purchase Satisfaction

From the beginning of the human life, while consumption process was an essential tool for the continuity of life, it has become the most important goal in the modern life. But, because of the limited income, consumers have to give rational decision and they have to use their income to increase their life quality. Therefore, consumers can do these rational decisions with experienced and proposal of people who have used the same goods and services. So far, after income it has seen the biggest factor which effects consumers' behavior. The aim of this study investigated consumer interaction with other consumer and how effects the consumer to consumer interactions on consumer post purchase satisfaction. The sample of the study consists of consumers who live in Kastamonu. A total of 800 consumers (with an approximate 80.0 percent participation rate) are participated in the study on a voluntary. Data were collected through a demographic information form, "consumer - to - consumer interaction scale" developed by researchers to determine the consumers interaction with other consumers, "factors affecting consumer behavior questionnaire" and "consumer buying behavior factors scale" (Erciş et al. 2007). The structural validity of the consumer to consumer interaction scale was investigated by exploratory and confirmatory factor analysis. According to the analysis, correlation and hierarchical regression analysis was used to determine the effects of consumers' post-purchase satisfaction levels. The results observed that consumer to consumer interaction has an impact predictors of consumers' post-purchase satisfaction levels(p<0.001).

___

  • Abrahamse, W. ve Steg, L. (2009). How Do Socio-Demographic and Psychological Factors Relate to Households' Direct and Indirect Energy Use and Savings? Journal of Economic Psychology, (30), 711- 720.
  • Akdoğan, M.Ş. ve Güllü, K. (2000). Tüketicilerin Süpermarket Tercihlerinde etkili Olan Faktörler, Pazarlama Dünyası Dergisi, (83), 58-64.
  • Aktuğlu, I.K. ve Temel, A. (2006). Tüketiciler Markaları Nasıl Tercih Ediyor? Kamu Sektörü Çalışanlarının Giysi Markalarını Tercihini Etkileyen Faktörlere Yönelik Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, (15), 43-59.
  • Alooma, A.G. ve Lawan, L.A. (2013). Effects of Consumer Demographic Variables on Clothes Buying Behaviour in Borno State, Nigeria, İnternational Journal of Basic and Applied Science, 1(4), 791- 799.
  • Aracıoğlu, B. ve Tatlıdil, R. (2009). Tüketicilerin Satın Alma Davranışında Çevre Bilincinin Etkisi, Ege Bakış, 9(2), 435-461.
  • Ardıç, K. ve Güler, A. (2000). Reklamda Vurgulanan Ürün ve Hizmet Kalite Boyutlarının Belirlenmesi ve Bir Uygulama, 4. Pazarlama Kongresi.
  • Armağan, G. ve Özdoğan, M. (2005). Ekolojik Yumurta ve Tavuk Etinin Tüketim Eğilimleri ve Tüketici Özelliklerinin Belirlenmesi, Hayvansal Üretim, 46 (2), 14-21
  • Arora, H. (2007). Word of Mouth in The World Of Marketing, The Icfai Journal of Marketing Management, 6 (4), 51-65.
  • Asanbekova, G. (2007). Tüketici Davranışı Çerçevesinde Türkiye'yi Ziyaret Eden Rus Turistlerin Tüketim Alışkanlıkları, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir Üniversitesi: Balıkesir.
  • Bakırcı, F., Şentürk, İ., Sadaklıoğlu, H., Aslan, E. ve Aytekin, B.S. (2009). Üniversite Öğrencileri Gelir ve Harcama Eğilimleri Araştırması 2007-2008," Proje No: 106k309, Tokat.
  • Blackwell, R.D., Miniard, P.W. ve Engel, J.F. (2001). Consumer Behavior, 9th Basım, Orlando: Harcourt.
  • Büyüköztük, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Pegem Akademik Yayıncılık, Ankara.
  • Cheung, M.S., Anitsal, M.M. ve Anıtsal, İ. (2007). Revisiting Word-of-Mouth Communications: A Cross-National Exploration, Journal of Marketing Theory and Practice, 15 (3), 235-249.
  • Chung, C.M.Y. (2000). How Positively Do They Talk? An İnvestigations on How Selfpromotion Motive Induces Consumers to Give Positive Word-of-Mouth, (Doktora Tezi) The University of British: Columbia.
  • Cömert, Y. ve Durmaz, Y. (2006). Tüketicinin Tatmini İle Satın Alma Davranışlarını Etkileyen Faktörlere Bütünleşik Yaklaşım Ve Adıyaman İlinde Bir Alan Çalışması, Journal of Yaşar University, 351- 375.
  • Çelik, N. (2013). Thorstein Veblen'in Gösterişçi Tüketim Yaklaşımı: Niğde Üniversitesi İdari Personeli Örneği, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (1), 171-203.
  • Davis, H.L. (1976). Decision Making within The Household, Journal of Consumer Research, 2(4), 241-260.
  • Dornbusch, R. ve Fischer, S. (1994). Makroekonomi, London: McGraw-Hill.
  • Engel, J.F., Kegerris, R.J. ve Blackwell, R.D. (1969). Word Of Mouth Communication By The Innovator, Journal Of Marketing (33), 15-19.
  • Erciş, A., Ünal, S. ve Can, P. (2007). Yaşam Tarzlarının Satın Alma Karar Süreç Üzerindeki Rolü, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21 (2), 281-311.
  • Eroğlu, F. (2013). Davranış Bilimleri, İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Ersun, C. (2010). Tüketim ve Değerler, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
  • Garbarino, E. ve Strahilevitz, M. (2004). Gender Differences İn The Perceived Risk Of Buying Online and The Effects Of Receiving A Site Recommendation, Journal of Business Research, 57 (1).
  • Grougiou, V. ve Pettigrew, S. (2009). Seniors' Attitudes to Voicing Complaints: A Qualitative Study, Journal Of Marketing Management, 25 (9-10), 987-1001.
  • Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2014). Türkiye Tüketici Profili ve Bilinç Seviyesi Araştırması, Ankara: Tüketici ve Çevre Öğrenim Vakfı.
  • Herr, P., Kardes, F. ve Kim, J. (1991). Effects of Word - of Mouthand Product Attribute İnformation on Persuasion: An Accessibility - Diagnosticity Perspective, Journal of Consumer Research, 17 (4).
  • Hughes, G. ve Fill, C. (1995). Marketing Communications 2006 - 2007.The Chateredİnstitute of Marketing. USA: Elsevier Ltd. Burlington.
  • İslamoğlu, A.H. ve Altunışık, R. (2008). Tüketici Davranışları, Ankara: Beta Yayınları.
  • Kapağan, G. (2004). Bağlı Tüketici Kredileri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara Üniversitesi: İstanbul.
  • Keynes, J.M. (1969). General Theory of Employment, Interestand Money, Erişim Tarihi: 03.04.2014 http://cas.umkc.edu/economics/people/facultypages/kregel/ courses/econ645/winter2011/generaltheory.pdf
  • Kline, R.B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (2nd Edition), New York: The Guilford Press.
  • Koğar, H. (2010). Farklı Örneklem Büyüklüklerinde Uç Değerlerle Baş Etme Yöntemlerinin Puanların Geçerlik Ve Güvenirlik Kanıtları Üzerindeki Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara Üniversitesi: Ankara.
  • Kotler, P. (1984). Pazarlama Yönetimi. Çev: Yaman Erdal, 2.Baskı, New Jersey: Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • Kutluk, A. ve Avcıkurt, C. (2012). Ağızdan Ağıza Pazarlamanın Müşterilerin Satın Alma Karar Süreçlerine Etkisi Ve Bir Uygulama: (İstanbul Seyahat Acenteleri Örneği), Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (29) 613622.
  • Lam, D. ve Mizerski, D. (2005). The Effects of Locus Of Control On Word-of Mouth Communication, Journal of Marketing Communications, 11 (3), 215 - 228.
  • Loudon, D. ve Bitta, A.J. (1994). Personal Influence and Diffusion of Innovations, In: Consumer Behavior, 3rd. ed. Nova York: McGraw-Hill.
  • Maksudonov, A. (2008). Family Influence on Consumer Home Appliances Purchasing Behavior: An Emprical Study in Kyrgyzstan, Manas University Sosyal Bilimler Dergisi, 59-69.
  • Marangoz, M. (1998). Tüketici Pazarlarında Yeniliklerin Benimsenmesi ve Yaşlı Pazar Bölümüne Yönelik Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Marmara Üniversitesi: İstanbul.
  • Mittal, V. ve Kamakura, W.A. (2001). Satisfaction, Repurchase Intent and Repurchase Behavior: Investigating the Moderating Effect of Customer Characteristics, Journal of Marketing Research, (38), 131- 42.
  • Muter, C. (2002). Bilinçaltı Reklamcılık (Bilinçaltı Reklam Mesajlarının Tüketiciler Üzerindeki Etkileri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ege Üniversitesi: İzmir.
  • Özabacı, N. ve Özmen, M. (2005). Tüketici Olmayı Nasıl Öğreniyoruz?, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (2), 135-148.
  • Özbek, V. ve Koç, F. (2009). Kırsal Kesimde Ve Kentlerde Yaşayan Ailelerin Dayanıklı Tüketim Malları Satın Alma Kararlarının Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21 (21) ss.139-156.
  • Penpece, D. (2006). Tüketici Davranışlarını Belirleyen Etmenler Kültürün Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sütçü İmam Üniversitesi: Kahramanmaraş.
  • Phau, I. ve Baird, M. (2008). Complainers Versus Non- Complainers Retaliatory Responses Towards Service Dissatisfactions, Marketing Intelligenceand Planning, 26 (6), 587-604.
  • Richins, M.L. (1983). Negative Word-of-Mouth by Dissatisfied Consumers: A Pilot Study, The Journal of Marketing, 47 (1), 68-78.
  • Sarker, S., Bose, T.K., Palit, M. ve Haque, M.E. (2013). Influence of Personality in Buying Consumer Goods- A Comparative Study between Neo-Freudian Theories and Trait Theory Based on Khulnaregion, International Journal of Business and Economics Research, 2 (3), 41-58.
  • Schiffman, L.G. ve Kanuk, L.L. (1978). Consumer Behavior, 6 Ed.,PrenticeHall, Inc.
  • Sheth, J.N. ve Cosmas, S. (1975). Tactics of Conflict Resolution in Family Buying Behavior, Collage Of Commerce and Business Administration, University of Illinois at Urbana Champaign.
  • Slama, M. ve Williams, T. (1991). Consumer Interaction Styles and Purchase Complaint Dimensions, Journal of Consumer Satisfaction. Dissatisfaction and Complaining Behavior, (4), l67-l75.
  • Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.), New York: Allynand Bacon.
  • Tarı, R. ve Pehlivanoğlu, F. (2007). Kocaeli İlinde Tüketici Davranışlarının Gelir- Harcama Grupları İlişkisi Açısından Analizi (Tüketim Harcamaları Profili), Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 192-210.
  • Ünsal, S., Bağçeci, B., Meşe, N.N. ve Korkmaz, F. (2015). Evaluation Scale of the Functions of Education: A Study of Validity and Reliability, Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 5 (2), 245-265.
  • Velioğlu, M.N., Çifci, S., Dölarslan, E.M., Kıyan Ş.S. ve Karsu, S. (2013). Tüketim Bilinci ve Bilinçli Tüketici , T.C. Anadolu Üniversitesi Yayın No:2912.
  • Vigneron, F. ve Johnson, L.W. (1999). A Review and a Conceptual Framework of Prestige-Seeking Consumer Behavior, Academy of Marketing Science Review, (1), 1-15.
  • Walker, L. ve Harrison, J. (2001). The Measurement of Word- of-Mouth Communication and an Investigation of Service Quality and Customer Commitment As Potential Antecedents, Journal Of Services Research, 4(1), 60-75.
  • Weaver, D. (1997-1998). Framing Should Not Supplant Agenda- Setting, Communication Theory & Methodology (CT&M) Concepts, 27 (2).
  • Wirtz, E.M. ve Miller, K.E. (1977). The Effect of Postpurchase Communication on Consumer Satisfaction and on Consumer Recommendation of the Retailer, Journal of Retailing, 53(2), 39-46.
  • Yavuzyılmaz, O. (2008). Ağızdan Ağıza Pazarlama (Kocaeli'de Bulunan Dershanelerdeki Öğrenciler Üzerine Örnek Bir Araştırma), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü Kocaeli Üniversitesi: Kocaeli.
  • Yıldırım, K. (2013). İktisada Giriş, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2566.