Filiz KINIKLI, Ayşe UZMAY, Murat YERCAN, Muhammed ZEYTİN, H. Can DEMİRKAYA

PAMUK ÜRETİCİLERİNİN MEVCUT ÖRGÜTLENME DURUMLARI VE ÖRGÜTLENMEYE BAKIŞ AÇILARININ BELİRLENMESİ: AYDIN İLİ ÖRNEĞİ

Ülkemizde tarım sektörü, toplum beslenmesine, işgücüne, verimliliğe, ekonomiye ve ihracata katkısı bakımından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle tarımsal üretiminin yoğun olarak yapıldığı kırsal bölgelerde yaşayan halkın ekonomik ve sosyal yönden kalkındırılması, iş olanaklarının artırılması, sosyal adaletin sağlanması, her konuda eğitim ve bilgi yönünden donatılmasıyla verimliliğin artırılması gerekmektedir. Türkiye’de en çok tartışılan konuların başında, üreticilerin örgütlü bir yapıda olmaması gelmektedir. Tarımsal üretici örgütlerinin temelinde kooperatifler yer almaktadır. Kooperatifler kendisine has yapısı ve özellikleri ile belirli bir kültürel yapıyı, kendine özgü prensipleri ve tarihsel bir birikimi ifade etmektedir. Bu araştırmayla, Aydın ilinde pamuk tarımı yapan üreticilerin sosyo-ekonomik yapısı, örgütlenmeye bakışı, örgütlenme konusundaki bilgi düzeyleri, örgütlenmeden beklentileri, örgütlenmeye ilişkin sorunları belirlenmeye çalışarak, bu sorunlara çözüm önerileri geliştirilmeye çalışılmıştır. Çalışmada, Aydın ilinde en çok pamuk üretimi yapılan 3 ilçe (Söke, Germencik, Koçarlı) araştırma kapsamına alınmıştır. Aydın ilindeki pamuk üreticilerini temsil etmek üzere görüşülecek üretici sayısı ise oransal örnek hacmi formülü yardımıyla hesaplanmıştır ve örnek hacmi 96 olarak bulunmuştur. Araştırma kapsamında görüşülen üreticiler ile yüz yüze yapılan anketler sonucunda elde edilen veriler tablo ve grafikler halinde özetlenmiştir. Normal dağılış göstermeyen değişkenler için Kruskal- Wallis ve Mann-Whitney U testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, üreticilerin genel olarak tarımsal örgütlenme düzeyinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Fakat örgüt bazında bu durum farklılık göstermektedir. Üreticiler, tarımsal üretici örgütlerinin en önemli sorunlarının; yönetim, finansman ve eğitim olduğunu düşünmektedirler ve tarımsal üretici örgütlerini sadece devletin denetlemesi gerektiği görüşündedirler.

DETERMİNİNG THE CURRENT ORGANİZATONS OF COTTON FARMERS AND THEİR ASPECTS OF ORGANIZATİON: A CASE OF AYDIN

Agriculture sector has vital importance in point of the nutrition of community, labour, productivity, economy and the contribution to the exportation in Turkey. . Therefore, it is required to increase the productivity by improving the economic and social aspects of people who live in countryside in where agricultural production is done intensely; increasing the employment opportunities for them; providing social justice for them; and equipping them with education and information in every aspect. One of the most controversial problem in Turkey is that producers are not organized. Cooperatives are at the core of agricultural producers’ organizations. Cooperatives mean a historical accumulation, specific principals and certain cultural structure with a special structure and characteristic that can be connoted as the culture of cooperatives. With its impacts and the benefits on the developments of the culture of democracy and its role in the development of a nation, it must be kept on the agenda and searching for solution is very important. The current situation of agricultural producer organizations which are active in Aydın, the socioeconomic structure of producers, their perspective to the organization, their knowledge level in point of organizing, their expectations from organizing, and their problems in organizing were determined and solution suggestions against these problems were improved by this research. In the study, 3 districts (Söke, Germencik, Koçarlı) with the most cotton production in Aydın province were included in the research. The number of producers to represent cotton producers in Aydın Province was calculated with proportional sampling method and the required sample size was found to be 96. Sampling method was distributed taking account of cotton production. Accordingly, 61 farmer from Söke, 23 farmer from Germencik and 12 farmer from Koçarlı were interviewed. Accordingly, results were summarized as tables and graphics. The normal distribution test was done with the Kolmogorov-Smirnov test for continuous variables. It was determined that the variables did not show normal distribution. KruskalWallis test and Mann-Whitney U test were applied for the variables. As a result of the research, it was determined that the level of agricultural organization of farmers is high. But, this situation differs from organization to organization. Farmers think that the most problems of agricultural organizations are management, funding and education. And they think that agricultural organizations should be controlled only by government.

PDF

___

Uzmay, A., Işın, F., Koyunbenbe, N., (2006), “AB’nde ve Türkiye’de Pamukta Uygulanan Destekleme Politikalarının Karşılaştırılması,” VII. Tarım Ekonomisi Kongresi, Antalya.
Uzmay, A., Işın F., Koyubenbe, N., (2009), “Farmers’ behaviors regarding the decrease in the area of cotton plantations of Turkey; Izmir case”, Spanish Journal of Agricultural Research, Vol 7 No. 2., 248-256.
Uzmay, A., Adanacıoğlu, H., (2009), “A study on whether maize for silage is an alternative to cotton farming in Izmir, Turkey: Gross margin and data envelopment analysis”, Journal of Food, Agriculture & Environment Vol.7 (3&4) : 603-608. 2009.
UPK, (2016), “Ulusal Pamuk Konseyi” http://www.upk.org.tr/ User_Files/kitaplik/resim.pdf(01.09.2017).
Turan, A., Mülayim, Z. G., (1994), “Süt Fabrikası İşleten Tonya ve Bütün Köylerini Kalkındırma Kooperatifinin Tarımsal Kooperatif İşletmeciliği Yönünden Analizi”, 94 Kooperatifçilik Yıllığı. Türk Kooperatifçilik Kurumu, Yay. No:85, s:34-45, Ankara.
TUIK, (2017), Türkiye İstatistik Kurumu (ttp://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=58, 05.09.2017).
TGSD, (2015), Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (http:// www.tgsd.org.tr/assets/Uploads/TTSSTHG -SEKTR-RAPORU2015. pdf(10.10.2017)
Terin, M., Ateş, H., (2010), “Çiftçilerin Örgütlenme Düzeyi ve Örgütlerden Beklentileri Üzerine Bir Araştırma: Van İli Örneği”, Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2010, 47 (3): 265-274 ISSN 1018 – 8851.
Terin, M., (2008), “Van İlindeki Tarım Üreticilerinin Örgütlenmeye Bakışı ve Örgütlenmeye İlişkin Sorunları”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Bölümü, Van
Sağlam, U.,(2013), “Uşak İlinde Tarımsal Üretici Örgütlenmesi ve Yapısal Sorunlar”, Basılmamış Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Tekirdağ
Özüdoğru, T., Miran, B., (2015), “Türkiye’de Farklı Destekleme Politikalarının Pamuk Arzı Üzerine Etkileri”, Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 2.
Özüdoğru, T., (2003), “Pamuk Durum ve Tahmini 2003/2023”, Türkiye Vı. Pamuk, Tekstil Ve Konfeksiyon Sempozyumu Bildirileri, 24- 25 Nisan 2003, Antalya.
Mülayim, Z., G., (2010), Kooperatifçilik. Yetkin Basımevi Yayınları. Ankara.
Miran, B., Abay, C., Günden, C., (2002), “Pamukta Girdi Talebi: Menemen Örneği”, Ege Üniversitesi Ziraat Fakületsi Dergisi, 2002, 39 (3): 88-95 ISSN 1018-8851
Kıllı, F., Bölek, Y., (2004), “Kahramanmaraş Pamuk Üretiminin Türkiye Üzerindeki Yeri”, Hammaddeye İlişkin Tekstilci Sorunları, Kahramanmaraş Sempozyumu,1265.
Karlı, B., Çelik, Y., (2003), GAP Alanındaki Tarım Kooperatifleri ve Diğer Çiftçi Örgütlerinin Bölge Kalkınmasındaki Etkinliği, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Yayın.
Karaca, A., Gültek, A., İntişah, A., S., Engürülü, A., Karlıoğlu, A., Türkiye’de Tarım Sigortaları Uygulamaları,( www.zmo.org.tr, 18.10.2015)
İnan, H., (2008), “Türkiye’de Tarımsal Kooperatifçilik ve AB Modeli”, İstanbul Ticaret Odası Yayınları, Yayın no:2008-73, İstanbul
Işın, F., Işın, Ş., Uzmay, A., (2009), “Economic analysis of cotton production and adoption of harvest mechanization: A case study of the Aegean Region of Turkey”, Journal of Food, Agriculture & Environment Vol.7 (2) : 387-393. 2009.
Gönlügür, A., (2015), “Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Yönetime Katılımı Etkileyen Faktörler: Aydın İli Ör-Koop Örneği”, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa
Gençer, O., Özüdoğru, T., Kaynak, M., Yılmaz, A., Ören, N., (2004), “Türkiye’de Pamuk Üretimi ve Sorunları”, Çukurova Üniversitesi Pamuk Araştırma ve Uygulama Merkezi, 01330-Adana
Everest, B., (2015), “Tarım Kredi Kooperatiflerinde Ortakların Kooperatifçilik İlkelerini Algılamaları Ve Yönetime Katılmalarını Etkileyen Faktörlerin Analizi Üzerine Bir Araştırma: Balıkesir Bölge Birliği Örneği”, Basılmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir
Çıkın, A., Yercan. M., (1995), “Tarımda üretici örgütlenmesi”, Türkiye Ziraat Müh. IV. Teknik Kongresi. TOBB. Ziraat Mühendisleri Odası. Ankara.
Can, N., (2002), “Örgütlenme Gereksinimi ve Önemi”, Eğilim ve Bilim 2002, Cilt 27, Sayı 125 (74-78).
Anonim 2017b, T.C. Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü 2015 Pamuk Raporu, (http://koop. gtb.gov.tr, 20.04.2017 )
Anonim 2017a, T.C. Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü 2015 Pamuk Raporu, (http://koop.gtb.gov.tr, 20.04.2017)
Aktaş, E., (2006), “Çukurova Bölgesi’nde Pamuk Arz Duyarlılığının Tahmini Üzerine Bir Çalışma”, Munich Personal RePEc Archive, http://mpra.ub.uni-muenchen.de/8648/ (erişim tarihi: ekim 2017)
Aksoy, E., Dölekoğlu,T., (2003), “Dünya’da ve Türkiye’de Organik Pamuk Üretim ve Ticareti”, Türkiye VI. Pamuk, Tekstil Ve Konfeksiyon Sempozyumu Bildirileri, 24-25 Nisan 2003, Antalya.
Acar, İ., Yıldırım, İ., (2000), “Mandıra İşleten Dönerdere Tarımsal Kalkınma Kooperatifine Ortak İşletmelerin Ekonomik Analizi”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J.Agric. Sci.), 2000, 10(1):61-70.