Etkileşimli Ortam İçerisinde Seyircinin Katılımı ve Aura Kavramı

1960’lı yılların sanatsal pratiklerinde meydana gelen değişim, seyirci kavramının niteliğini değiştirmiştir. 1990’lı yıllarda ise seyirci odaklı etkileşimli sanat yapıtları, seyircinin etkileşimli bir şekilde sanat yapıtı ile diyalog kurduğu, sanat yapıtını dönüştürüp değiştirdiği ve etken bir konumda olduğu bir süreci başlatmıştır. Teknolojinin gelişimi ve teknik olanakların farklılaşması ile birlikte birçok kavram yeniden sorgulanmaya ve sanat yapıtlarında işlenmeye başlanmıştır. Etkileşimli sanat yapıtlarının üretilmesi ile birlikte seyirci, izleyici gibi kavramlar etkileşim olgusu ile anılmaya başlamıştır. Seyircinin katılımıyla değişen sanat anlayışı, seyirciyi edilgen konumdan etken konuma dâhil ederek, sanat yapıtının bir parçası olmasını ve farklı bir perspektifle sanat yapıtını deneyimlemesini, etkileşim kurmasını sağlamıştır. Bu çalışmanın amacı, seyircinin farklılaşan sanat pratiklerine bağlı olarak konumunu ve çağdaş sanat içerisinde üretilen etkileşimli sanat yapıtları ile kurduğu diyaloğu irdelemektir.

Anahtar Kelimeler:

Katılımcı, Etkileşim, Performans, Yeni Medya Sanatı, İlişkisel Sanat

PDF

___

Altunay, A. (2004). Mekanik Sanattan Elektronik Sanata Geçiş ve Video Sanatı. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Anabilim Dalı, Eskişehir.
Alioğlu, N. (2011). Yeni Medya Sanatı Ve Estetiği. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
Antmen, A. (2012). 20. Yüzyılın batı Sanatında Akımlar: Sanatçılardan Yazılar ve Açıklamalarla. İstanbul: Sel Yayıncılık.
Aydoğan, F. (2020). Sürdürülebilirlik, Tüketim ve Medya. Marmara Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Araştıma Makalesi.
Atal, T. M. (2005). Sanatsal İmgenin Hareketli Dijital İmgeye Dönüşüm Sürecinde İzleyiciyle Etkileşimi. Yayımlanmamış Sanatta Yeterlilik Tezi, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
Benjamin, W. (1993). Pasajlar, Çev.Ahmet Cemal, İstanbul: YKY.
Berkhout, R. (1988). ‘Images du Future’ 89’ (sergi katalogu) :74, Montreal.
Binark, M. (2007). Yeni Medya Çalışmaları. Ankara: Dipnot Yayınevi.
Bourriaud, N. (2005). İlişkisel Estetik. (A. Akay, Dü., & S. Özen, Çev.) İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Çiçekli, P. (2008). 20. Yüzyıl Sanatında Teknolojinin Yeri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
Çuhacı, G. (2007). Dijital Sanatlarda Bedenin Kullanımı. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Debord, G. (2006) Gösteri Toplumu ve Yorumlar (Çev: A.Ekmekçi, O.Taşkent, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Eco, U. (1992). Açık Yapıt (Çev. Tolga Esmer). Can Yayınları.
Fuchs, C. (2011). New Media, Web 2.0 and Surveillance.
Gitelman, L. (2006). Always Already New: Media, History and the Data of Culture. The MIT Press.
Güney, E. (2014). Dijital Görsel Kütür ve Yeni Medya Ekseninde Sanatın Değişen Rolü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Samsun.
Habermas, J. (1994). Modernlik: Tamamlanmamış Bir Proje (Hazırlayan: Necmi Zekâ), İstanbul: Kıyı Yayınları.
Karaçalı, B. (2009). Türkiye’de Sanat ve Yeni Medya. Yayımlanmamış Sanatta yeterlilik Tezi, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü. İstanbul.
Klüver, Bill. (2001). Great Northeastern Power Failure. Multimedia: From Wagner to Virtual Reality, Randall Packer and Ken Jordan (eds.).
Kuspit, D. (2006). Sanatın Sonu. (Çev. Yasemin Tezgi), İstanbul: Metis Yayıncılık.
Lister, M. vd., (haz.). (2009). New Media: A Critical Introduction Second Edition. New York: Routledge.
Manovich, L. (2001). The Language of New Media. Cambridge: The MIT Press.
Paul, C. (2003). Digital Art. Thames and Hudson: World of Art. London: Thames and Hudson.
Özkaplan, O. (2009). Günümüz Resim Sanatı ve Teknoloji. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü. İzmir.
Popper, F. (1993) Art of the Electronic Age, Thames & Hudson, Singapur.
Rancière, J. (2015). Özgürleşen seyirci, Metis Yayınları, İstanbul.
Robins, K. (2013). İmaj – Görmenin Kültür ve Politikası. Ayrıntı Yayınları.
Sağlamtimur, Ö. Z. (2010). Dijital Sanat. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. s. 213-238.
Şahin, S. (2014). Teknoloji ve Beden Bağlamında Sanatta Yeni İfade Biçimleri. Yayınlanmamış sanatta yeterlilik tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
Şangüder, K. M. (2017). Yeni Medya Sanatı Ortamında Performans ve Görüntü İlişkisi. Yayınlanmamış Sanatta yeterlilik tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Yengin, D. (2012). Yeni medya ve…. İstanbul: Anahtar Kitaplar.
Yengin, D. (2013). Yeni Medya ve Dokunmatik Toplum, İstanbul: Derin Yayınları.
Wands, B. (2006). Dijital Çağın Sanatı. Osman Akınhay (çev.). İstanbul: Akbank Sanat Yayınları.