YİĞİT BENER’DEN BÖCEK ÖYKÜLERİ

Yiğit Bener’in öykü kitabı Öteki Kâbuslar, anlatıya doldurulan böceklerle dikkati çeker. Handiyse her öyküde bir böcek türüyle karşılaşmak mümkündür. Elbette bu yol, fabl geleneğinde olduğu gibi insan dünyasına mesaj vermek için seçilmiştir. Bu kullanım da alegoriyi beraberinde getirir. Bener’de saptanan alegori geleneksel modelden farklıdır. Geleneksel alegoride metin dışına gönderme yapılırken bu öykülerde görülen alegoride metin içine gönderme yapıldığı fark edilir. Bu yüzden bu örneğe ayna alegorisi denebilir. Kitapta Kafka’yla metinlerarası ilişkiye geçildiği, Değişim’in hem düz hem tersten okunduğu görülür. Bener, öykülemeyi paralel anlatımın ve çerçeveli anlatımın ilginç uygulamalarıyla gerçekleştirir. Aynı öykü içinde iki hikâyenin/olay örgüsünün birbirlerine temas etmeden ilerlemesiyle paralel anlatım elde edilir. Çerçeveli anlatım ise birçok olayın doğrusal bir düzlem üzerine ardışık olarak yerleştirilmesiyle uygulanır. Yazıya konu olan öyküler, modernist karakter taşımakta olup genellikle etik kavramı çevresinde dönenir. Kitap, böcek hikâyeleri anlatır gözükmekle birlikte aslında bunlar etik dünyaya verilen tepkilerdir. Bu anlatılar üzerinden insan toplumu için neyin doğru olduğu konusu tartışılır.

___

  • Altıok Metin, Bir Acıya Kiracı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1999.
  • Anonim, Bin Bir Gece Masalları, Çev. Alim Şerif Onaran, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2016.
  • Bener Yiğit, Öteki Kâbuslar, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2009.
  • Bloom Harold, Etkilenme Endişesi: Bir Şiir Teorisi, Metis Yayıncılık, İstanbul 2008.
  • Boccaccio Giovanni, Decameron, Çev. Rekin Teksoy, Oğlak Yayıncılık, İstanbul 2014.
  • Erdoğan Aslı, Mucizevi Mandarin, Everest Yayınları, İstanbul 2016.
  • İleri Selim, Dostlukların Son Günü, Everest Yayınları, İstanbul 2015.
  • Kafka Franz, Değişim, Çev. Kâmuran Şipal, Cem Yayınevi, İstanbul 1993.
  • Şafak Elif, Baba ve Piç, Metis Yayınları, İstanbul 2008.
  • Yivli Oktay, Cemil Süleyman’ın Öyküleri, Ürün Yayınları, Ankara 2013.
  • Yivli Oktay, Kısa Öyküde Yöntem: Cemil Süleyman Uygulaması, Çizgi Kitabevi, Konya 2015.
  • Yivli Oktay, “Anlatıcı ve Perspektifte Yeni Bir Sınıflandırma Girişimi”, II. Uluslararası Türk Kültürü Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı, Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Yayınları, Nevşehir 2016, s. 494-505.